Buitengebied
Nieuwe raadkaart
Raadhuis is nu het dorpshuis
M'n nichtje ei piene op d'r netvlies
22 Zaterdag 29 december 2007 PZC
De laatste raadkaart van het jaar 2007 uit de collectie van Hans Linden-
bergh. Van een dorp in het westen van de provincie. De vraag is: hoe
luidt de naam van het dorp? Nadere bijzonderheden over de afgebeelde
situatie en die van nu, zijn welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk vrijdag 4 januari (12.00 uur)
worden gezonden naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 31, 4460
AA Goes; fax: 0113-315669; e-mail: redactie@pzc.nl. Onder inzenders van
een goede oplossing worden drie waardebonnen verdeeld. Inzenders die
de beste wensen voor het nieuwe jaar stuurden, hartelijk dank daarvoor.
a. -
a .v -v.' N--- rrfóstUu
Stadhuis V Biervliet
door Rinus Antonisse
De raadkaart van vorige
week gaat over de Hoog
straat in Biervliet, meldt
Jacques van de Ree uit
Zaamslag. „Dit gebied wordt ook
wel 'de oude stad' genoemd. In
het voorste witte pand is nu het
dorpshuis gevestigd. Dit monu
mentale pand deed vroeger dienst
als café 't Oude Raedhuys en in
1993 heropend als dorpshuis."
Op het eind van de Hoogstraat
staat op de molenberg de molen
van de familie Lijbaart, schrijft Ri
ta Otterloo-van Hoeve uit Terneu-
zen. „Links op de foto waar de
boom staat, is in 1939 een nieuw
huis gebouwd door de familie Wil
lem Verplanke, waar ik in 1945 ge
boren ben."
Het café werd volgens Ronny Bau-
te uit Terneuzen lang gedreven
door de familie Versluis en is later
overgenomen door de familie De
Graaf „Hier werden de wekelijkse
voetbaluitslagen voor het raam ten
toongesteld. De opstelling waar je
het weekeinde aan deelnam,
moest je voor het linkerraam afle
zen. Gezamenlijk gingen we van
hieruit met de auto's van de firma
Pladdet naar de wedstrijden."
Rechtsachter zie je nog net de
oude garage van dokter Kalman,
waar altijd de VW-kever met de
sleutels erop klaarstond om uit te
rukken naar een patiënt, aldus
Baute. „Links het pension waar
veel Dow-werknemers uit vreem
de landen logeerden tijdens de op
bouw van de fabrieken. De familie
Rammeloo heeft dit nog enige tijd
geëxploiteerd als friteszaak."
Op de achtergrond staat de Neder
lands hervormde kerk. Menig in
zender wijst op de bijzondere ge
brandschilderde ramen in de kerk.
„Mijn opa was vroeger koster in
de kerk en heeft veel mensen rond
geleid", vertelt J. van de Broeke uit
Hoek, die ook attendeert op de
dorpspomp in de Hoogstraat. „Die
staat nu al een aantal jaren op de
Markt van Biervliet."
Verschillende inzenders geven aan
dat Biervliet in feite een stad(je) is.
Het was centrum van haringvisse
rij en de uitvinder van het haring
kaken, Willem Beukelszoon, komt
er vandaan. Het gemeentehuis,
met op het torentje een haring als
windwijzer, werd in 1806 ge
bouwd, de kerk in 1659.
Vaste inzenders Kees Fase
(Sint-Annaland), Kees Stevense
(Middelburg) en D. E. Tollenaar
(Terneuzen) gaan in op de ge
brandschilderde ramen uit de ze
ventiende eeuw, ontworpen door
Cornelis Barlaer, voorstellende
Willem Beukelszoon, het Zeeuwse
wapen, de wapens van de stad en
haar belangrijke burgers en prins
Willem van Oranje. Tussen stad
huis en kerk stond het in 1892 inge
richte bewaarschooltje; tegenover
de kerk bakkerij Bliek en herberg
De Vriendschap.
De waardebonnen gaan naar: A. de
Koeyer-Rammeloo, Wemeldinge,
M. de Schoolmeester, Terneuzen en
I. van Gijs, Biervliet.
door Frans van der Heijde
Het einde van 't jaer is in zicht en aoltied
wi krieg ik dan dat 'uren, daehen, maen-
den, jaeren'-gevoel over m'n. Ik ore wat
weemoedig en 'k ebbe iedere keer wi
de neiging om trug te kieken, de mooie en lille-
ke dingen nog es te overdienken en soms avast
wat voornemens te verzaemelen, wi a'k dan in 't
nieuwe jaer een keuze uut moe maeke. En dat
kiezen duurt meêstentieds vee lang...!
Bie 't overdienken van m'n zonden uut het wi
vóbie gevlohe jaer schoot ineêns m'n nichtje in
m'n gedachten. 'Nichtje' doe je dienke an een
kind, mé z'is a moeder van een paer huus, die
ook a wi verkering ebbe of dreihe te kriehen. Mé
zolang as ze 'ome' tegen m'n moe zeie, bluuft
het m'n nichtje.
M'n nichtje doet zó om de vuuf weken d'r uter-
ste best d'r vö te zurgen, da m'n aer een bitje in
fesoen bluuft. En dat oordt aolmè moeilijker vö
d'r, wan m'n aer (en nie alleê m'n aer!) is dude-
lijk in de herfsttied angeland en iedereên weet
wat er dan mee vee bomen gebeurt...!
Ze leest mien verhalen in de krante, mé z'ei t'r
moeite mee. As ik het nie was, ao ze 't nooit vol-
houwe.
Ook vindt ze dat er 'taalzonden' ore behae deu
mien. Onder het knippen van m'n aer oor ik di
op geweze en ik merreke dat d'r taalgevoel bie 't
lezen begint op te spelen en da's nie bevorder
lijk vö d'r leesplezier. Ik schiene 'bastaard-dialect-
woorden' te gebruken en dat doe zeer op d'r net
vlies.
Noe schrief ik aoltied aoles op zóas ik het zeie,
dus dienk ik da'k foutloos Béékerks-Zoetelands
schrieve. En as t'r dan eên uut Westkappel tegen
mien zeit dat er ies nie deugt, dan voel ze drek
nog bie 't knippen, da m'n aeren rechte hae stae.
Aeren, die a ze naebie eên vö eên in de juuste
vurm moe brienge!
Wat a'k dan fout dee? In bepaelde zinnen ge-
bruuk ik het woordje 'han' en dat komt van 't
woord 'gaan'. Ik schrieve dus: 'Wil je even han
zitte?' en 'Ik za dat even han doe'. En zö zei ik
het ook. Dus docht ik iedere keer wi: 'Laet ze
mé praote, ik schrieve 't zö op!'
Mé omda ze 't nie opgaf om mien d'r over te ka
pittelen, bin 'k toch mè es op onderzoek uutge-
hae.
En werachtig, ik moe toegeve, da ze hliek eit.
Dat woordje 'han' bestae hlad nie, nie in West
kappel, mè ook nie in Béékerke of Zoetelande of
Noord-Beveland.
Ik zeie en schrieve ies op, dat a stikke fout is.
Misschien ebbe a meer dialect-extremisten d'r ei-
hen hroen en heel geërgerd an mien taalzonde.
Ik krupe dus deu 't stof en belove vanaf 2008 ies
anders te 'he' (spreek uut: hu) schrieven, even-
tueêl te hae schrieven, mè nooit mi te 'han'
schrieven.
Oe of ik er an komme weet ik ook ie, mè 't is
een eihen verzinsel en ik za 't 'he' schrappe uut
aol m'n teksten. M'n nichtje za noe mee meer
plezier mien verhalen 'hae' leze. En vö mien en
andere dialectschrievers is 't een goeie les. Dia
lect lees moeilijk, mè as je 'leenwoorden' 'hae'
gebruke, dan zurg je d'r vö, dat'er nog meer le
zers afaeke.
En dankzij m'n nichtje zulle julder die soort za
ken nie mi 'han' beleve! Dat goeie voorne
men ebb'ik in ieder geval vö 2008. En ik moe
m'n eihen d'r an kunnen ouwe. Mee een schoon
geweten kan 'k volgend jaer wi in de spiegel van
de kapper kieke.