KFRST
DODE SPULLEN WORDEN
OPEENS VOORWERPEN
MET EEN ZIEL
GROTE REGELNEEF
De lounge van
het huis van
de toekomst.
buitenmuur. Hier leveren bedrijven af wat eerder via in
ternet is besteld. Er wordt afgerekend zodra de scanner in
de box het product herkent. Een variant van boter bij de
vis, redeneert koeriersbedrijf DHL, dat gretig aan de proe
ven deelneemt. De delivery box bevat een warm en een
koud vakje, een vriesvak en een extra groot vak voor krat
jes en andere bestellingen. Alleen een leverancier met het
juiste pakje kan het deurtje ontgrendelen. De verwach
ting is dat internetbestellingen verder toenemen als ze
veilig kunnen worden afgeleverd. Niemand hoeft er voor
thuis te blijven.
Gemak dient de mens, zou Femke zeggen. Alle andere
toepassingen in het huis zijn variaties op dit thema: ook
in de keuken zwaait de computer de scepter. In het 'snel
le deel' kan een ontbijthap en een kop koffie worden ge
nomen. E-mail lezen op het koelkastscherm, videobood
schappen bekijken en afspraken parkeren in een familie
agenda op het systeem dat voor iedereen is te raadplegen.
Het scherm kan desgevraagd tv worden. Of kookassis-
tent, die vraagt wat er 's avonds op het menu moet ko
men. Keuze uit Hollandse pot, Indonesisch of pasta, met
een bestellijstje voor ingrediënten, die vervolgens over
dag weer in de delivery box worden gezet. Omgekeerd
kan ook, dan checkt het kookhulpje wat er nog in de koel
kast staat en stelt daar een menu van samen. Knakworst
jes met spruitjes? Piccalillysaus met koffiemelk en andere
verrassende gerechten? Nee, programmeurs kijken naar
logische combinaties, met de inachtneming van de schijf
van vijf. Je kunt van alles aan het systeem hangen, een
maximum kooktijd van een kwartier bijvoorbeeld. De
computer kan zelfs het gas ontsteken of doven als het wa
ter een bepaalde temperatuur heeft bereikt. Een sensor
zorgt dat de afzuigkap gaat werken. Die kap kan zelfs als
afsluitende huls naar beneden komen als de vlam in de
pan slaat.
IN DE BADKAMER GAAN DE SCHERMEN SCHUIL
achter halfdoorzichtige spiegels, ze tonen klok, nieuws of
een tekenfilmpje. Voor kinderen die twee minuten moe
ten tandenpoetsen, wordt een filmpje van precies twee
minuten afgespeeld. Houden ze eerder op, dan stopt ook
het filmpje. Computers scannen lengte en lichaamsge
wicht en stellen voor het wat rustiger aan te doen als de
verhoudingen al te veel uit balans zijn geschoten. De Son-
ja Bakker-eierkoeken zijn dan zo besteld.
Wassen, ook zo wat: wasmachinefabrikant Bosch en Ro
bijntje (van Unilever) experimenteren samen met 'het
nieuwe wassen'. Printerachtige cartridges met sterk ge
concentreerd wasmiddel stellen precies de goede melan
ge samen voor het textiel in de trommel. Wil iemand een
rode handdoek bij de witte was gooien? Dan weigert de
firma Bosch de deur van de wasmachine te sluiten. De
computer kan het routinematige denken zo grotendeels
overnemen, zegt Wendy. Ook het comfort wordt door
de computer vergroot.
Het huis van de toekomst is opvallend vriendelijk van
aard, heel veel is rond van vorm (wel wat onpraktisch in
een land waar de planologen en architecten zo gek zijn
op de rechte hoek van 90 graden). Dat geldt voor de vor
men in de keuken, van de douche, van het bed. Vaak met
een verborgen nieuwe toepassing: zo is het bad van zacht
materiaal, het heeft de weekheid van de yogamat, wie
Alom technische snufjes in Living Tomorrow.
Van links naar rechts: de woonkamer,
de keuken met een zelfdenkende oven en
wasmachine, de badkamer en de slaapkamer.
valt, bezeert zich niet. De douche onthoudt de voorkeur
voor de temperatuur en in het hemeltje boven het ronde
bed wordt met licht en kleurtemperatuur gespeeld: het
licht gaat bij het slapen gaan langzaam uit, van de volheid
van de dag naar de sluimer van de nacht. En 's ochtends
gaat de zon weer op, dankzij de computer. Zelfs in hartje
winter nog om half zeven of half acht. Ook in de rest van
het huis volgt de lichtsterkte het ritme van de dag: fel,
licht en geel op de dag, gedimder in de avondlijke uren,
als de computer de haard ontsteekt (op gas).
De huiskamer is al helemaal kweektuin van nieuwe tech
nieken. Die kamer ziet er gezellig uit, met computerscher
men op een eilandje, weer bij elkaar, net als in de tijden
vóór het doorgeslagen individualisme. Dat is de trend,
denken ze in Amsterdam. Er is weer hang naar saamho
righeid, de geborgenheid van het eigen huis; paradoxaal
genoeg in één grote open ruimte, waarin iedereen z'n
hoekje kiest.
Natuurlijk is geur een braakliggend terrein. Wendy: „Mis
schien kan boslucht worden toegevoegd, of kruitdamp
bij spanning en rozengeur bij liefdesscènes." Kan het met
een 'Ambipur'-systeem worden gerealiseerd? Er zijn ha
ken en ogen: een geur blijft lang hangen en het mengen
van geuren leidt niet per definitie altijd tot een grotere
welriekendheid. Daarnaast: het heeft iets meligs.
Het bedrijfsleven blijft nadenken: hoe kan het allemaal
comfortabeler, veiliger. Wie ouder is, valt en hulpeloos
op de grond ligt, kan straks gemakkelijk computerhulp
krijgen. „Daardoor kan men langer en veiliger thuis blij
ven wonen."
Maar niet alles wat technisch kan, is maatschappelijk wen
selijk. De slimme chip maakt geen enkele kans voor het
met de privacy is geregeld. De politiek wil voorkomen
dat de chips informatie doorsturen naar systemen die er
niets mee te maken hebben. Wendy: „In theorie kan het
straks dat iemand langs een filiaal van Zeeman loopt en
dat de winkelcomputer constateert: die passant heeft sok
ken van ons aan en een T-shirt van vijfjaar geleden. En
dat die computer op een scherm in de etalage vervolgens
een op maat gemaakte aanbieding projecteert: kom met
korting een nieuw shirt en nieuwe sokken kopen. Zoiets
wil niemand." Zijn we wel van alle kopzorg verlost als de
techniek eenmaal het huishouden bestiert? Nou nee, dat
ook weer niet: één computerstoring en de gordijnen gaan
niet meer open, de deur blijft dicht en de koelkast leeg.
Zelfs de kunstmatige zon gaat niet meer op.
Zodra men zijn roes heeft uitgeslapen,
komen triomfantelijk de zorgen weer terug.
ERASMUS (NEDERLANDS HUMANIST EN FILOSOOF)
24 DECEMBER 2007