Ambtenaar kan zich niet langer verschuilen
Groen gas
'vervangt'
aardgas
Bewijs voor eerdere opwarming van klimaat
Rapport positief over
mogelijkheden van
duurzame energie.
Aarde kende eerder
warme Noordpool en
veel broeikasgassen.
Prins Willem-Alexander sluit deur Glazen Huis
Tweede Kamer wil af
van strafrechtelijke
immuniteit overheid
6 Donderdag 20 december 2007 pzc
den haag - In Nederland kan over
twaalf jaar 8 tot 12 procent van het
aardgas worden vervangen door
'groen gas', en in 2050 kan dit zijn
opgelopen tot 50 procent. Het gaat
vooral om gas dat vrijkomt bij ver
gisting van mest en afvalstoffen.
Ook kan gas worden gewonnen
bij het op hoge temperatuur breng
en van biomassa.
Dit staat in het rapport 'Vol Gas
Vooruit', dat is aangeboden aan mi
nister Maria van der Hoeven van
Economische Zaken. 'Groen gas'
moet leiden tot een forse vermin
dering van de uitstoot van het
broeikasgas kooldioxide.
Het is nu nog duurder dan aardgas
en daarom heeft Van der Hoeven
er subsidie voor over. Als de pro
ductie van groen gas op termijn
grootschaliger wordt, zou de win
ning rendabel moeten zijn.
Op korte termijn kan groen gas in
gezet worden om voertuigen te la
ten rijden in de buurt van vergis-
tingsinstallaties.
Op een aantal plaatsen wordt al
groen gas ingevoerd in het distribu
tienet van aardgas, bijvoorbeeld in
Tilburg.
Vervanging van aardgas door
groen gas kan niet voor de volle
100 procent aangemerkt worden
als vermindering van uitstoot van
kooldioxide. Bij het proces wordt
energie verbruikt en daardoor
wordt de netto-opbrengst ge
raamd op 70 procent. Volgens het
rapport kan de doelstelling van
het kabinet om in 2020 het aan
deel duurzame energie te verho
gen naar 20 procent niet gehaald
worden zonder inzet van het groe
ne gas.
Wi In Nederland kan over twaalf jaar
8 tot 12 procent van het aardgas
worden vervangen door 'groen
gas', en in 2050 kan dit zijn opge
lopen tot 50 procent.
utrecht - Het is niet uit te sluiten
dat er op de Noordpool in de ver
re toekomst krokodillen lopen en
palmbomen groeien. Dat stellen
wetenschappers van de Universi
teit Utrecht en het Koninklijk Ne
derlands Instituut voor Zeeonder-
zoek (Nioz).
Circa 55 miljoen jaar geleden steeg
de kooldioxide-concentratie in de
atmosfeer door een natuurlijke ket
tingreactie. Hierdoor werd het op
aarde gemiddeld 6 graden warmer.
Diezelfde situatie kan zich nu
weer voordoen.
55 miljoen jaar geleden warmde
de aarde op door een periode met
intense vulkaanuitbarstingen, zegt
dr. Appy Sluijs, verbonden aan de
Universiteit Utrecht. „Hierdoor
werd een kettingreactie in werking
gezet. Want door het vulkanisme
smolten methaanhydraten, een
soort ijs waarin veel methaan zit,
in de ijsbodem. Hierdoor werd de
concentratie van kooldioxide in de
atmosfeer nog hoger."
Sluijs zegt dat deze kettingreactie
ook in de toekomst plaats kan vin
den. „Er is sprake van een nare si
tuatie. We kennen nog geen na-
Een kettingreactie die 55 miljoen
jaar geleden leidde tot opwar
ming van de aarde kan zich ook
nu weer voordoen, zeggen weten
schappers in Nederland.
tuurlijk mechanisme dat snel kool
dioxide uit onze atmosfeer kan ha
len."
De huidige opwarming door het
verbranden van fossiele brandstof
fen zal, zonder maatregelen, in de
toekomst waarschijnlijk ook lei
den tot het smelten van methaan
hydraten.
„Dezelfde kettingreactie als des
tijds wordt dan weer in gang ge
zet. Hierdoor zullen de temperatu
ren stijgen met alle bijbehorende
gevolgen", aldus Sluijs.
DEN haag - Drie 3FM-dj's zijn gisterochtend in
Den Haag begonnen aan hun uitdaging om zes da
gen niet te eten en onafgebroken radio te ma
ken. Om 09.15 uur sloot prins Willem-Alexander
de deur van het Glazen Huis. Gerard Ekdom,
Michiel Veenstra en Rob Stenders vragen met
hun actie aandacht voor het gebrek aan schoon
drinkwater op veel plaatsen op de wereld. Men
sen kunnen tegen betaling plaatjes aanvragen.
Het huis staat dit jaar voor het eerst op het Plein
in Den Haag. De afgelopen jaren was de Neude in
Utrecht de locatie. foto Phil Nijhuis/GPD
door jan Salden
den haag - Falende overheden en
ambtenaren moeten zich voortaan
voor de rechter verantwoorden,
vindt een meerderheid in de Twee
de Kamer. Daarmee komt een
eind aan een jarenlange discussie
over de 'strafrechtelijke immuni
teit' van de overheid. Overheden
genieten nu in vele gevallen straf
rechtelijke immuniteit. Overheden
en ook ambtenaren kunnen niet
worden vervolgd voor strafbare
handelingen die ze in overheids
dienst hebben begaan.
Zelfs de nabestaanden van de elf
dodelijke slachtoffers waren woe
dend. Hoe kon het Openbaar Mi
nisterie dit nu doen? Waarom wer
den uitgerekend de twee bewaar
ders, die in de nacht van 26 op 27
oktober 2005 met gevaar voor ei
gen leven mensen uit de vuurzee
in het cellencomplex op Schiphol
haalden, opeens als verdachte aan
gemerkt? Als er mensen voor de
rechter zouden moeten verschij
nen, waren het hun bazen wel. Zij
hadden immers verzuimd de ci
piers een goede opleiding te ge
ven. En wat te denken van de
Rijksgebouwendienst of de ge
meente Haarlemmermeer. Had
den zij niet nagelaten het cellen
complex brandveilig te maken? Uit
eindelijk besloot het OM niemand
te vervolgen. Niet alleen omdat
niemand 'dood door schuld' kon
worden verweten, stelde justitie
bij de bekendmaking van het se
pot, maar ook omdat overheden
en ambtenaren niet strafrechtelijk
vervolgd kunnen worden.
Ook bij de vuurwerkramp in En
schede (23 doden) en de cafébrand
in Volendam (veertien doden)
gooide het OM de handdoek al
snel in de ring. De uitkomst van
een eventuele rechtszaak stond
van tevoren toch al vast: het OM
zou 'niet ontvankelijk' worden ver
klaard. Een gevolg van uitspraken
van de Hoge Raad, waarin het
hoogste rechtscollege stelt dat over
heden en ambtenaren strafrechte
lijk immuun zijn.
Het vrijuit gaan van overheden
leidde de afgelopen jaren geregeld
tot ergernis. Want waarom moe
ten burgers en bedrijven zich wel
voor de rechter verantwoorden en
ambtenaren niet? De Tweede Ka-
'lk geloof niet dat er
nu een heksenjacht
zal ontstaan'
mer wil nu een eind maken aan
deze rechtsongelijkheid.
Hoogleraar strafrecht Chrisje
Brants, die veelvuldig over de ver
volging van overheden publiceer
de, is er opgetogen over. Volgens
haar hebben de rampen in Ensche
de, Volendam en Schiphol als kata
lysator gewerkt. Dat komt mede
doordat de politieke controle niet
goed functioneerde, denkt zij.
„Mensen willen koppen zien rol
len. In Enschede trad niemand af
Bij Schiphol stapten twee minis
ters op, maar wel met de medede
ling dat het allemaal niet hun
schuld was. Dat is niet de genoeg
doening die nabestaanden verlan
gen." Theo de Roos, hoogleraar
strafrecht in Tilburg, denkt dat
overheden voortaan voorzichtiger
worden en risico's zullen mijden.
Een stortvloed van vervolgingen
verwacht hij niet. „Ik geloof niet
dat er nu een heksenjacht zal ont
staan, net zo min als dat het OM
een heksenjacht op burgers of be
drijven voert. Maar zeker is dat
ambtenaren zich niet meer kun
nen verschuilen."
Beide strafrechtsdeskundigen wij
zen wel op een addertje onder het
gras: zo wordt in de wet opgeno
men dat overheden een beroep op
overmacht kunnen doen a'- zij
een ramp alleen kunnen bedwin
gen door de regels te negeren.
„Daarover gaat nog heibel in de
rechtszaal ontstaan", voorspelt
Brants. „Want wat is overmacht?"
De Roos kan zich desondanks het
nut van die passage wel voorstel
len. „Soms is het kiezen tussen
twee kwaden. Stel dat een partij
giftig afval de volksgezondheid be
dreigt en de gemeente ruimt het
op zonder vergunning. Moet je de
verantwoordelijk ambtenaar dan
vervolgen?" Toch ziet nog steeds
niet iedereen Let nut ervan in om
overheden te vei volgen.
Zo verdwijnt een boete gewoon
weer in de kassa van dezelfde over
heid. Of de belastingbetaler draait
er voor op. Toch is dat geen reden
om het niet te doen, vindt De
Roos. „Er gaat in ieder geval een
signaal van uit. Het is toch niet
prettig om aan de gemeenteraad
uit te leggen dat je wéér bent be
boet voor een milieudelict."
