Zeeland
Huilen als iemand
'boe' zegt en altijd
maar moe zijn
Aanval op cultuurbudget
Weg
De krant 5 weken voor 15 euro!
PZC
Pas op met lamp
2 Maandag 17 december 2007 PZC
WIM HOFMAN
Sinds de zomer van 1996 wonen er op de wereld meer
mensen in steden dan op het boerenland of in dorpen.
Steeds meer mensen zoeken hun geluk op plaatsen waar
ze werk en geld hopen te vinden. Het aantal mensen dat weg
trekt uit ellendige of arme gebieden groeit met de dag. Begrij
pelijk is het wel. Vreemd dus, dat de Nederlandse regering ver
baasd is over de grote stroom Polen en Roemenen die naar het
Westen van Europa trekken om daar te werken. Zoiets kun je
zien aankomen. Als je tegen Tsjechen, Zigeuners, Polen en
Roemenen zegt dat ze zich vrij door Europa mogen bewegen,
waarom zouden ze dat dan niet doen?
Het zoeken naar werk is van alle tijden. Daar kunnen mensen
uit deze streken over meepraten. Er waren altijd Zeeuwen die
naar elders gingen om wat te ver
dienen. Honderden mensen uit
Zeeland zijn in de jaren vijftig
geëmigreerd naar Canada of Au
stralië. De regering moedigde
het ook aan. Mensen vertrokken
met groot enthousiasme. De Toe
komst lag open. Ik zie nog voor me hoe de buren uit onze
straat vertrokken. Zondagse kleren aan, iedereen een koffer,
zelfs de kinderen met een koffertje, het buurmeisje Elly met
een witte strik in het haar. Het ga je goed. Misschien zien we
jullie daar ook nog we eens!
Ook een straat verder vertrok een groot gezin. Het was
vreemd om hun huis leeg te zien. Ik herinner me nog dat er
voor het huis een vogelkooitje op de stoep stond. Dat hadden
ze blijkbaar niet mee willen nemen. Er zat ook geen vogel
meer in. Mijn vader probeerde in die tijd een centje bij te ver
dienen door s nachts te werken of door op karwei te gaan.
Hij werkte dan eens in Groningen, dan in Hoensbroek of in
Velzen. Het heeft toen geen haartje gescheeld of wij waren
ook vertrokken.
Ik zie nog voor me
hoe de buren uit onze
straat vertrokken.
COLOFON
Directeur/uitgever
Ad Verrest
Hoofdredactie
Peter Jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adjunct) alkroon@pzc.nl
Redactie
Stationspark 28, 4462 DZ Goes
Postbus 31, 4460 AA Goes
Tel. 0113-315600
E-mail: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Buitenruststraat 18, Middelburg
Postbus 8070, 4330 EB Middelburg
Tel: 0118-493000
Redactie Beveland-Tholen
Stationspark 28, 4462 DZ Goes
Postbus 31, 4460 AA Goes
Tel. 0113-315670
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Willem Alexanderlaan 45, Terneuzen
Tel: 0115-645769
Postbus 145, 4530 AC Terneuzen,
Steenstraat 37, Hulst, Tel: 0114-371379
Redactie Schouwen-Duiveland
Grachtweg 23a, Zierikzee
postbus 80, 4300 AB Zierikzee
Tel: 0111-454651
Advertenties
Verkoopteam Zeeland
Tel: 0113-315520, fax: 0113-315529
E-mail: teamzeeland@pzc.nl
Business-to-business/de Ondernemer, Zorg
Onderwijs. Educatie, Onroerend goed
Tel: 076-5312277, fax: 076-5312274
E-mail: segmentteam@pzc.nl
Familieberichten
Tel: 0800-8060, E-mail
pzcfamilieberichten@wegenerdagbladen.nl
Personeelsadvertenties 0900-5628 722
Kleintjes 0900-6743 836
Krant niet ontvangen?
Wijziging van uw adresgegevens?
Gebruik maken van de vakantieservice?
Bef PZC Lezersservice
0800 - 0231 231 (gratis)
Toets 1automatisch bezorgklachten
doorgeven (vanaf 07.00 uur)
Toets 2: een medewerker spreken
Toets 3: informatie over abonneevoordeel
Maandag t/m vrijdag 08.00 - 17.00 uur
Zaterdag 08.00 - 12.00 uur
e-mail: lezersservice@pzc.nl
postadres: PZC Lezersservice
Postbus 3229, 4800 MB Breda
U kunt uw abonnement beëindigen tot uiterlijk
één maand voor het einde van de betaalperiode. U
ontvangt een schriftelijke bevestiging.
Abonnementsprijzen
Maand 22,50 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal 64,00 (acceptgiro €67,00)
Jaar €245,50 (acceptgiro €248,50)
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehouden Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant, onderdeel van
Koninklijke Wegener NV.
Publicatierecht beeldende kunst via Beeldrecht.
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener legt
van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van
de abonnementsovereenkomst. Deze gegevens
kunnen gebruikt worden om u op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten
van andere onderdelen van Wegener en zorgvuldig
geselecteerde partners. Indien u geen prijs stelt op
informatie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt intrek
ken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken bij PZC
Lezersservice. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
Ja, ik neem de PZC en ontvang de eerste 2 weken gratis en neem aansluitend:
een vast abonnement met automatische betaling van 64,- per kwartaal
een vast abonnement met betaling per accept van 67,- per kwartaal
ik neem een proefabonnement van 5 weken voor 15,-. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf,
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad)
Stuur de bon naar: PZC Lezersservice, Antwoordnummer 713, 4460 WB GOES.
Bellen kan ook: 0800 - 0231 231 (gratis)
voorletters
Postcode
Woonplaats
Telefoonnummer
Emailadres
Ik machtig de PZC om het abonnementsgeld van mijn rekening af te schrijven.
Rekeningnummer Handtekening
De PZC gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. In het colofon treft u nadere informatie
De dagen worden korter, de
winterdepressie ligt op de
loer. In zeventig procent van
de gevallen brengen
lichtkuren in de herfst en in
het voorjaar uitkomst.
door Ondine van der Vleuten
Als het winter wordt,
wil Stefan (35) uit
Vlissingen eigenlijk
nog maar één ding:
winterslaap houden.
„Dat had ik als kind al en dat
bleef Vanaf oktober was ik moe,
moe, moe. Het dieptepunt viel in
januari, februari. Daarna ging het
heel langzaam omhoog, tot ik
eind april weer kon zeggen: nu
voel ik me wel normaal."
De moeheid was niet het enige
symptoom. „Op een gegeven mo
ment voel je het opkomen. Ik zit
niet lekker in mijn vel, denk je.
Tot je echt niets meer kunt heb
ben. Als iemand dan boe zegt en je
gaat janken, weet je dat het weer
goed mis is."
Een jaar of twintig geleden be
sloot Stefan naar de dokter te stap
pen. Daar kreeg het beestje een
De Biobright Lightvisor, een zonne-
klep met led-lampjes.
naam: winterdepressie. Donker
depressie zou misschien een bete
re naam zijn.
„Mjin lichaam reageert heel sterk
op donker. In een theaterzaal be
gin ik direct te geeuwen als het
licht uitgaat, hoe spannend de
voorstelling ook is."
De huisarts suggereerde lichtthera
pie. Stefan zou daarvoor elke dag
naar het ziekenhuis in Rotterdam
moeten gaan. „Nou, dat was ge
woon niet haalbaar. Dus hij
schreef me Prozac voor. Dat hielp.
Maar ik bleef moe. Als het aan mij
lag, sliep ik in de winter rustig zes
tien uur aan een stuk. Toen ik
werk kreeg waarvoor ik om zes
uur op moest, was dat een hel. Je
denkt: ik moet eruit. Je moet, je
moet, zeg je tegen jezelf Maar het
gaat niet."
Vijfjaar lang slikte hij Prozac, van
oktober tot april. „Ik ging niet
meer door een diep dal, maar zo'n
antidepressivum vlakt alle emoties
af; ook de fijne. Op een gegeven
moment was ik die pillen zo beu.
Ik dacht: moet dat nou de rest van
mijn leven zo?"
Weer bezocht hij zijn huisarts,
een andere inmiddels, en infor
meerde naar de lichttherapie.
„Praat eerst eens met een psycho
loog, zei de huisarts." Stefan ging.
„De psycholoog zei: ik geloof niet
in winterdepressies. Het zal vast
iets uit je jeugd zijn. Nou, ik heb
een heel fijne jeugd gehad, maar ik
heb meegewerkt. We hebben mijn
hele jeugd uitgeplozen: niets ge
vonden.
Krijg ik dan nu die lichttherapie,
vroeg ik.
Nee, antwoordde de psycholoog,
want ik geloof niet in winterde
pressies."
Dan regel ik het zelf wel, dacht Ste
fan, en ging zoeken op het inter
net. Via een andere psycholoog
kreeg hij wel een verwijzing. „Bij
de thuiszorg bleek je zo'n lichtbak
te kunnen lenen. Daar moest je el
ke morgen een uur voor gaan zit
ten. Na een aantal weken zou je je
dan beter moeten gaan voelen. En
inderdaad, dat was ook zo."
Niet veel later ontdekte hij de Bio
bright Lightvisor. „Een zonneklep
met ledlampjes, die recht in je
ogen schijnen. Het grote voordeel
was, dat ik op mijn normale tijd
op kon staan. Want om dat licht
bad te kunnen nemen, moest ik
om vijf uur 's morgens op. En dat
terwijl ik opstaan toch al een cri
me vind."
Twee weken in de herfst en twee
weken in januari gaat 's morgens
de klep op.
„Dat licht is heel fel, dus als je om
je heen in de kamer kijkt, zie je
geen donder. ]e loopt echt overal
tegenaan. Daarom doe ik in het he
le huis de lichten aan, zo fel moge
lijk. Ondertussen doe ik alles wat
ik normaal ook doe: aankleden,
onbijten, tas inpakken. Daarna zet
ik de pet af"
Intussen staat er ook een lichtwek-
ker naast het bed. „Die begint een-
half uur voor ik moet opstaan
licht te geven. Sindsdien is op
staan ook geen probleem meer."
Steeds meer mensen kopen
speciale lampen om thuis
aan lichttherapie te doen.
Maar, stelt Toine Schoutens, direc
teur van de Stichting Onderzoek
Licht en Gezondheid van de TU
Eindhoven, er wordt ook steeds
meer rommel op de markt ge
bracht. „Zo is er bij de drogist een,
led-lampje te koop tegen winterde
pressie. Dat helpt dus niks, net zo
min als de zogeheten full-spec-
trum lamp, die de bloeddruk zou
verlagen en de weerstand verho
gen."
Adriaan IJsselstein van Lichtthera-
piewinkel.nl zet vooral vraagte-
Den Haag zal vandaag geen
duidelijkheid geven over het
Zeeuwse cultuurgeld. Wel
zal een kaalslag uitblijven.
De Tweede Kamer debat
teert vandaag over de cul
tuurbegroting 2008. Toch
zal het gesprek waarschijnlijk nog
meer gaan over de periode daarna.
In zijn notitie Kunst van Leven
heeft minister Plasterk namelijk al
geschetst waar hij na 2009 naartoe
wil. Hij wil een aantal organisaties
opnemen in een basisinfrastruc
tuur. Die ontvangen rechtstreeks
ANALYSE
door Ernst Jan Rozendaal
geld van het Rijk. De rest van de
cultuurbudgetten moet worden
verdeeld door onafhankelijk fond
sen. De geldstroom beeldende
kunst en vormgeving wordt ver
legd. Bij de verdeling van dit geld
spelen provincies na 2009 geen rol
meer. Aanvankelijk leidde dat tot
paniek. Zo dreigde het Centrum
voor Beeldende Kunst (CBK) Zee
land twee ton per jaar mis te lo
pen. Dat zou de doodsteek zijn
voor dit jonge instituut. Twee
maanden geleden morde de Ka
mer al dat de regio er te bekaaid
vanaf komt. Vorige week besloot
Plasterk zijn plannen gedeeltelijk
te herzien. Alle regio's krijgen nu
toch geld voor beeldende kunst, al
leen gaat het niet meer naar pro
vincies maar naar de hoofdsteden.
Het CBK Zeeland moet nu dus
met Middelburg in de slag. Overi
gens voor een budget dat wel lager
is: 150.000 euro per jaar. SP-Kamer-
lid Van Leeuwen, die een motie
heeft ingediend voor behoud van
dit budget, spreekt van 'een goed
begin', CDA-er Van Vroonhoven is
'dik tevreden' en PvdA-er Leer
dam noemt het 'positief. Meer
