Buitengebied
Nieuwe raadkaart
Belleken trekken bij hoge huis
Bloed an de paele
22 Zaterdag 15 december 2007 PZC
De nieuwe raadkaart uit de collectie van Hans Lindenbergh toont een
aan het water gelegen dorp. In Zeeland op zich niet zo'n bijzonderheid.
De vraag is natuurlijk: om welk dorp gaat het. Informatie van lezers
over wat er te zien is op de kaart en de huidige toestand, is van harte
welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 20 december wor
den gezonden aan: Redactie PZC Buitengebied, postbus 31, 4460 AA
Goes; fax 0113-315669; e-mail redactie@pzc.nl. Onder de inzenders van
een goede oplossing worden weer drie waardebonnen verdeeld.
Wilhelminastraat.
ST. door Rinus Antonisse
Al 82 jaar woont Maria Blan-
ckaert-Engelen in de Wil
helminastraat te Sint-Jan-
steen, afgebeeld op de
raadkaart van vorige week. Ze
maakte de verandering mee van
speel- en ontmoetingsstraat naar
een drukke doorgaande straat.
„Het hoge huis links - vroeger
Baas Burm, nu familie Merkx -
heeft nog dezelfde gevel met een
prachtige koperen trekbel. Menig
scholier van 't Steen heeft hier bel
leken getrokken. Ook ik hoor nog
het klingelende belleken en denk
met veel plezier aan het lef dat ik
als braaf meisje 73 jaar geleden
had", aldus de oud-bezorgster van
de PZC.
Han Bleijenbergh uit Middelburg
gaat uitvoerig in op de huidige
kerk (i860). Gebouwd met stenen
van eigen bodem. In de aangren
zende Absdalepolder had de paro
chie een eigen steenbakkerij. De
oude middeleeuwse kerk - een
Vlaamse kruiskerk - moest ervoor
worden gesloopt. „Deze stond ge
oriënteerd op het oosten (de hui
dig kerk op het noord-oosten). De
oude kerk had een zeer rijke ge
schiedenis. Tijdens de Tachtigjari
ge Oorlog was het een fortkerk,
voorzien van een omwalling, nog
te herkennen in de begrenzing
van de tuinen achter de pastorie",
meldt Bleijenbergh. Van 1648 tot
1804 was de kerk eigendom van de
kleine protestantse gemeente; de
katholieken kerkten in De Klinge.
Bij de bouw van de nieuwe kerk
werd de gemeente financier en ei
genaar van de 45 meter hoge to
ren. De hallenkerk werd in 1898
met zijbeuken uitgebreid tot kruis
kerk en werd nog een later weer
gesloopte kleine toren toegevoegd.
Ook trouwe inzenders Kees Ste-
vense (Middelburg), D. E. Tolle
naar (Terneuzen) en Kees Fase
(Sint-Annaland) gaan in op de ge
schiedenis van de kerk en het
dorp, dat meer dan 775 jaar be
staat. De kerk uit de dertiende
eeuw werd in 1596 door brand ver
woest en in 1647 herbouwd. Ste-
vense weet dat de nieuwe kerk in
1867 door bliksem werd getroffen;
aannemer Bleijenbergh herstelde
voor 979 gulden de schade.
De 88-jarige A. A. de Kort-Pols-
poel uit Hulst schrijft dat de kleine
man links van het midden (met
pijp) haar vader Ron Polspoel, wa
genmaker, is. Hij staat tegenover
de twee huizen (rechts) waarin de
familie woonde. Waarschijnlijk
staan zijn zussen Bertha en Celes
te ook op de foto. In de huizen na
de bomen woonden Camiel Vael,
weduwe Misman, kapper en café
Van de Guchtenaire en tegenover
de kerk het magazijn van Lambert
Lockefeer. Links waren te vinden
gareelmaker Zwartelé, schoenma
ker Zwartelé, de familie Eduard
Borm, weduwe Van Helsland, café
De Kroon, Cornelis Weemaes,
smederij van Wardje
De prijswinnaars zijn: C.Beun, Bres-
kens, E. Verdurmen, IJzendijke en
A. de Kort, Sint-Jansteen.
fa
door Frans van der Heijde
„Je stoeng in de krante. J'ao 't énige doelpunt ge-
maekt tegen Aernemuë, in 1973!" Het wier m'n
van verscheiene kanten gezeid toen de PZC een
stuitje gelee aandacht besteedde an de Zeêuwse
derby's, toen en noe! En di mocht natuurlijk
Meêuwen-Aernemuë nie ontbreke!
In de jaeren zestig en zeventig ebbe ik ze naebie
aolemaele meegespeeld. Ik kan d'r dus over mee-
praote, een boek over schrieve! En net as vee an
dere van mien leeftied moe'k oppasse da'k aoles
van vroeger nie mooier zie en vinde dan de wer
kelijkheid was. Hetzelfde as bie die mensen, die
op verjaerdagsversites de mooiste verhalen ver-
telle. Verhalen, die, naemaete d'n aevend vor
dert en het langer geleeën is, aolmè meer van de
waere geschiedenis afwieke. De deu de visser ge-
vange vissen ore aolmè hröter. De sneêuwopen,
wideu de vrachtwaehensaffeur ree, aolmè oher.
En de kouwe, die a de messelaer geleeën ao,
wier aolmè ondraegelijker.
Ik mag dat wè, zukke inkleuringen. Ik ebbe d'r
zelf ook een andje van, a moe'k soms oppasse,
da'k m'n overdrievingen nie zelf hlove, wan dat
kan zurgelijk ore!
Boven 't verhaal over de 'oorlogen' tussen de vis
sers en de strandjutters schreve ze zö mooi, dat
de auto's op zö'n zaeterdagmiddeg tot in West-
kappel stoenge. Vuuf kilometer lope voor zo'n
wedstrijd, langs reien geparkeerde auto's....! En
drie duzend mensen om te komme kieken was
hin uutzondering...! Je zou 't aol naebie echt hlo
ve...!
Meêuwen ei ooit drie duzend mensen op be
zoek haod. Midden in de zeumer kwam Club
Brugge spele, mee o.a. Ruud Geels. En d'eeste
wedstrijd tussen 'roód-geel' en 'groen-wit' in de
toen oogste klasse van 't zaeterdagvoetbal (ons
waere favoriet, mè me speelde hliek) brocht
ruum twi duzend toeschouwers nè Zoetelande.
Pollisies regelden 't verkeer en as speler kwam je
toen deu 'een aehe van 't publiek' het veld op!
Het was in de tied, dat ons het mooiste en het
beste voetbal van Zeêland speelde. Een landelij
ke krante noemde ons 'Het Volendam van het
zaeterdagvoetbal'.
Mè aol die mooie woorden an ons adres waere
doping vó Joös, Cor, Ben, Saai, Wim, Robbie,
Ko, Jan en oe of ze ook eêtte. Doping, die op hi-
neên lieste stoeng en as merk 'Bloed an de pae
le' ao! En di aode die 'Volendammers' toch nie
aoltied van trug. En die Aernemuë-supporters
mè zinge: „Heb je wel gehoord, van die vreselij
ke pioord in Zoutelande...!" Mè bijzonder waere
de botsingen en gelukkig ebb'ik de foto's nog...!
En ik dienke zömè, dat die wedstrijden aolmè
mooier ore. En as ze mien, a'k 't mag beleve, in
pak weg 2027 nè m'n herinneringen an die der
by's vraehe in onze anleunweuning, dan geef ik
je op een briefje dat de Rudy Boogert van de
PZC van 2027 het volgende kan optekene: „Du-
zende mensen kwaeme nè Zoetelande as Meêu
wen tegen Aernemuë speelde. Tot in Westkap-
pel en Béékerke waere aole straeten verstopt, 't
verkeer was eêl ontregeld! De dune zat ook vol.
'k Ebbe ze nooit geteld, mè in de beste jaeren
stoenge d'r wè vuuf duzend mensen. Ze stoenge
op vriedagaeven a te wachten bie 't ekken! Ons
voetbalde as eên van de beste ploegen van Ne
derland, zeker bie d'amateurs! Me wiere het
'Ajax van het zaeterdagvoetbal' genoemd. Ik was
Piet Keizer, Daaf Francke Johan Cruyff. Mè die
van Aernemuë vochte as vissers vó d'r leven bie
windkracht tiene. Die hienge toch tekeer. Ik
weet nie percies oevee keren m'n gewonnen eb
be, mè m'aode meer verdiend! Verdiend...? Me
krehe hin cent, 't ging alleen om d'eer van je
clubje."
Weet je, 'Rudy Boogert', da'k nog nooit vanilje
vla mee aardbeien ete? Geel en rood
Ik wense julder een groen-witte kerst!
