ii spectrum
Huis zonder energienota
Busrit zonder diesel of gas
PZC
Zaterdag 15 december 2007
De energiekosten van Alex Schotman
uit Duiven zijn een paar honderd euro
per jaar. „En 1.200 kilo snoeihout voor
de tegelkachel. Dat kan ik van de ge
meente krijgen. Dit jaar had ik een om
gewaaide boom."
Schotman, ecoloog aan Universiteit Wa-
geningen, liet met zijn vrouw vier jaar
geleden in Duiven een huis bouwen dat
zelf alle energie opwekt. Hun zogenoem
de passiefhuis is tot de kleinste kier
geïsoleerd, heeft zonnepanelen op het
dak en een superzuinige houtkachel die
het huis warm stookt. „De stroom die
wij opwekken als we niet thuis zijn, leve
ren we terug aan het elektriciteitsnet."
Volgens Scholten hoeft het broeikaspro
bleem niet te bestaan. De nul-energie
woning kan op grote schaal worden ge
bouwd. „De bouwkosten liggen maar 5
tot 10 procent hoger. In Duitsland en
Oostenrijk heb je duizenden van deze
huizen, in Nederland nog steeds niet." In
Nederland zijn alleen wat kleinschalige
projecten.
Die elektriciteitsrekening van tweehon
derd euro per jaar? „Tja, we verbruiken
meer dan gemiddeld. We hebben een
zwemvijver met pompen die constant
aanstaan en twee puberdochters die
nogal van douchen houden."
Racen over het water
zonder druppel brandstof
Wat doen we met aardolie?
Elke dag wordt er wereldwijd 13,5 mil
jard liter (85 miljoen vaten) ruwe olie uit
de bodem gepompt. Wat doen we daar
mee? De ruwe olie die de raffinaderij in
stroomt, gaat voor eenzesde als Ipg of
nafta naar kunststofindustrie, die er voor
al plastic korrels van maakt.
Ongeveer tweederde wordt omgezet in
benzine, kerosine voor vliegtuigen (5 tot
8 procent), diesel en huisbrandolie. De
resterende zware troep wordt verstookt
op zeeschepen of verwerkt tot asfalt.
Een miniem deel wordt gebruikt door
de farmaceutische- en voedingsmid
delenindustrie.
Hij scheert met 55 kilometer per uur
over het water, verbruikt geen brandstof
en is een Nederlandse vinding. 'Czeers' is
de eerste speedboot die volledig op zon-
ne-energie vaart, ook als de zon niet uit
bundig schijnt. De uitvinders zijn drie stu
denten aan de TU Delft.
Ze wonnen prijzen met experimentele
zonne-energiebootjes. Nu zijn ze bezig
met het echte werk: de schoonste
speedboot ter wereld. „Het is technisch
mogelijk, zonder dat je luxe inlevert",
zegt Nils Beers, een van de ontwikke
laars.
Hun eerste exemplaar presenteerden ze
onlangs op de Miljonairsfair. De ideale
plek, want de Czeers puilt uit van de
luxe en gadgets. Bekleding is van kwali-
teitsleer, in het dashboard zit een touch
screen voor de dvd-speler en de muziek
installatie. Voor de liefhebbers: de
Czeers kost 675.000 euro.
Voor Arnhemmers is het niks nieuws:
een bus die geen gas of diesel verbruikt.
Het trolleybussysteem, met elektrische
bovenleiding, vindt nog nergens in Ne
derland navolging. Toch komt de elektri
sche stadsbus eraan, ergens tussen 2012
en 2015 zijn ze te koop.
Amsterdam gooit het over een andere
boeg. Daar rijden sinds 2003 drie water
stofbussen. Het is deel van een proef in
acht Europese steden en steden in Au
stralië en China. Ze rijden op waterstof
die door brandstofcellen wordt omgezet
in stroom. Waterstof kan gemaakt wor
den op een schone manier, bijvoor
beeld met windmolens. Voor de stadsbe
woners is het vooral fijn dat de motoren
stil zijn en er alleen stoom uit de uitlaat
komt. Volgens het GVB doen de water
stofbussen het in de praktijk net zo
goed als dieselbussen.
De tijd dat plastic uit aardolie wordt ge
maakt, ligt bijna achter ons. Het biologi
sche afbreekbare bioplastic komt. De klei
ne markt groeit als kool. „Ik denk dat bio
plastic het alternatief voor synthetisch
plastic wordt", zegt Remie Jongboom, be
stuurslid van de Branchevereniging voor
Composteerbare Producten Nederland
(BCPN).
In bioplastic is aardolie als grondstof ver
vangen door natuurlijk stoffen als zet
meel, eiwitten en polymelkzuur. Die wor
den gewonnen uit maïs, hout en rijst. Re
volutionair is het niet. Ooit werden bil
jartballen van bioplastic gemaakt.
Nu is bioplastic met een stille opmars be
zig. Hoe duurder de schaarse olie, des te
beter voor de fabrikant van bioplastic. Al-
bert Heijn en groente- en fruitveiling The
Greenery gebruiken bioplastics al op gro
te schaal. Popfestival Lowlands schenkt
duizenden liters bier in 'maïsbekers', Ja
panse elektronicafabrikanten gebruiken
bioplastic al in hun producten en autopro
ducent Toyota bouwt een bioplasticfa-
briek. Remie Jongboom: „Er liggen grote
kansen voor ons. Verpakkingen, flessen,
vazen, potjes, speelgoed, bijna alles kan je
van bioplastic maken. De markt is boom
ing."