De HRe-ketel
komt er aan
'De productie van schone energie wordt gehinderd door een paar mastodonten van
kolencentrales.' Kees den Blanken, directeur Cogen Nederland.
PZC
spanning
wekte stroom voorrang moet krij
gen op het hoogspanningsnet.
„Wat nu gebeurt is enorm zonde",
vindt Den Blanken van de WKK-be-
langengroep. „De productie van
schone energie wordt gehinderd
door een paar mastodonten van ko
lencentrales."
Een oplossing is niet snel gevonden.
Volgens Theo Fens, onderzoeker
ontwikkeling energiemarkten aan
de TU Delft, is het niet simpel om
de stroom van tuinders voorrang te
geven op het net. „Daarvoor moet
je wetten veranderen en dat is erg
tijdrovend."
Er is een troost: Trees en Klaas heb
ben voorlopig van Tennet nog niet
veel te vrezen. „Pas als er een mil
joen mensen tegelijkertijd hun klei
ne WKK-installatie aanzetten en
stroom leveren zonder die zelf te ge
bruiken, ontstaat er een probleem
met het hoogspanningsnet", aldus
Fens. De energie die Trees en Klaas
opwekken zal in de praktijk in de ei
gen buurt worden verbruikt en het
hoogspanningsnet nooit bereiken.
Warmte en stroom uit 1 toestel
Warmtekrachtkoppeling (WKK) is de
gecombineerde opwekking van warmte
en elektriciteit, waardoor een groter
rendement wordt behaald.
We spreken van Micro
Warmtekrachtkoppeling
(micro-WKK) voor toestellen
in woningen tot maximum
10 kW HRe-ketel).
Overschot aan stroom
wordt aan het
elektriciteitsnet
geleverd.
Bij een tekort aan
elektriciteit wordt
stroom aan het
net onttrokken.
Woensdag 12 december 2007 I 1 3
infographic: JD
Isolatie is nog steeds de beste investering
voor wie thuis geld in energiebesparing wil
steken. Maar de HRe-ketel komt er aan,
voorspelt Puk van Meegeren van Milieu Centraal.
door Joep Trommelen
Wie geld over heeft en dat in het verduurzamen
van zijn huis wil steken, doet er goed aan eerst
aan isolatie te denken. „Want daar is de meeste
winst mee te behalen", zegt Puk van Meegeren van Milieu
Centraal, een landelijke organisatie die consumenten prakti
sche en betrouwbare milieu-informatie wil bieden.
In een tijd waarin veel aandacht gaat naar nieuwe technie
ken voor duurzame energie, benadrukt hij dat de aloude ge
velisolatie een beetje wordt vergeten. „Zeker op wijkniveau
blijft dat achter, terwijl het veel goedkoper is om huizen sa
men te isoleren. Maar hoe gaat dat als je een rijtjeswoning
bezit? Je moet het eerst met de andere eigenaren eens zien
te worden. En wie neemt het initiatief? Dat is een drempel.
Gemeenten zouden energie-coördinatoren kunnen aanstel
len die bewoners daarbij helpen. Die bijvoorbeeld voor een
bedrijf zorgen dat alles regelt. 'Ontzorgen' is een manier om
die dingen van de grond te krijgen."
Woningcorporaties en het rijk werken aan een convenant
om huurhuizen energiezuiniger te maken. Van Meegeren:
„Ook daar zijn volop dingen gaande. Minister Cramer heeft
allerlei programma's lopen en wil afspraken maken met de
corporaties. Ik betwijfel of er subsidies zullen komen want
de corporaties hebben natuurlijk veel eigen vermogen dat
ze kunnen investeren. Misschien dat er geld komt voor de
'onrendabele toppen', het verschil in investering tussen 'ge
woon' en 'milieuvriendelijk'."
Op de tweede plaats van het prioriteitenlijstje van Van Mee
geren staat aandacht voor de verwarmingsketel. „Het beste
is een HR-combiketel en liefst een HRe ketel, een mini
warmtekrachtkoppelingsinstallatie. Op de derde plaats
staan zonneboilers, zonnepanelen en warmtepompen."
Milieuminister Jacqueline Cramer wil medio 2008 een sub
sidieregeling in het leven roepen die het aantal zonneboi
lers, -panelen en warmtepompen moet verdubbelen. Daar
van zijn er nu 100.000 in Nederland, weet Van Meegeren.
Van die drie technieken is de warmtepomp nog het minst
bekend. Een warmtepomp onttrekt in de zomer als een
koelkast warmte aan de lucht in huis of aan zonnepanelen.
Daarmee wordt water verwarmd dat onder de grond wordt
opgeslagen. In de winter kan dat water worden gebruikt
voor verwarming.
„Als een omgekeerde koelkast", zegt Van Meegeren. „Je
kunt een warmtepomp per afzonderlijk huis installeren
maar het slaan van zo'n put is een behoorlijke investering.
Warmtepompen worden dan ook meer toegepast op wijk
of projectniveau. Dan deel je de kosten met meerdere ge
bruikers."
Samenwerking kan de kosten van duurzame energie druk
ken, stelt hij. „Het is nog toekomstmuziek, maar je kunt
ook per wijk gaan bekijken wat de meest gunstige plekken
voor zonnecollectoren zijn. Niet ieder dak is immers ge
schikt, is vaak niet op het zuiden gericht of heeft te maken
met schaduw. Je zou kunnen denken aan grote daken van
scholen om collectoren op te plaatsen. Misschien moet je
daarvoor coöperaties oprichten zoals die nu al bestaan in
de vorm van windmolenverenigingen."
Maar grootschaligheid is geen panacee, benadrukt hij. „Ie
der zijn eigen paneeltje heeft ook wel wat. Je kweekt daar
mee betrokkenheid van mensen. Als iedereen zijn eigen
energie opwekt, worden mensen bewuster van hun eigen
verbruik en dat levert een drive op voor het bewust om
gaan met energie."
Er staat de Nederlandse huishoudens de komende jaren
veel te wachten, voorspelt Van Meegeren. Want minister
Cramer wil dat nieuwbouwwoningen vanaf 2020 voortaan
'energieneutraal' zijn. Met andere woorden: dat ze net zo
veel energie opwekken als dat ze verbruiken. En liefst af en
toen hun overschotten aan stroom aan het gezamenlijke
net leveren. Technisch kan dat allemaal al.
„Zo'n 'o-energiewoning' is niet alleen uitstekend geïso
leerd, maar is ook op het zuiden gericht om zo veel moge
lijk te profiteren van directe zonnewarmte. Zo'n huis is
voorzien van zonneboiler en -paneel voor warm water en
stroom. Ook bij de ventilatie vindt warmtewinning plaats.
En zo'n huis heeft natuurlijk ook een HRe ketel."
In april van dit jaar begon in Leeuwarden een proef met
HRe-ketels in twintig huizen. Over drie jaar moet duidelijk
zijn of de ketel even betrouwbaar en comfortabel is als een
bestaande HR-ketel. Ook moet dan duidelijk zijn hoeveel
de ketel zuiniger is.
