De beleggingsadviseurs
beleggingsadvies»
23
Leo Louwerse - ABN Amro Bank
Senior beleggingsadviseur
De waarde van klimaat en milieu
U kunt geen krant meer openslaan, over het onderwerp klimaat
en milieu wordt aan de orde gesteld. Los van de vraag of er spra
ke is van klimaatverandering, als belegger kunt er niet meer om
heen u te verdiepen in dit onderwerp. Op overheidsniveau wor
den een groot aantal maatregelen betreffende klimaat en milieu
ingevoerd die van nagenoeg elke industrie en consument een aan
passing vraagt. Deze aanpassingen bepalen ook de waarde van uw
belegging. Een voorbeeld, maar dan van een herkenbare niet
beursgenoteerde belegging. Vanaf I januari moet een woning bij
verkoop voorzien zijn van een energie prestatie certificaat, zoals
u die al kent van de wasmachine en auto. U vindt het vast niet
prettig als de woning het label "energieslurper" krijgt. Sterker als
u wilt verkopen zal de makelaar u vertellen dat dit de verkoop
waarde van de woning aantast Leek voorheen een investering in
isolatie en een energiezuinige ketel een kostenpost, nu wordt het
een afweging van investeren en invloed op de marktwaarde van
de woning. In het bedrijfsleven ontstaan tal van dit soort effecten.
Succesvol inspelen op alle maatregelen kan niet meer gezien wor
den als een kostenpost maar het verbeteren van de concurren
tiepositie en daarmee de waarde van de onderneming. Uiteraard
ontstaan ook nieuwe beleggingskansen zoals alternatieve energie,
afvalverwerking en waterzuivering. Ons advies, kijk niet alleen
naar de kansen toets ook uw traditionele tradtionele beleggingen.
Vooral in de sectoren chemie, energiewinning, basisindustrie en
voedingsmiddelen is het "waarde" effect het grootst.
Martin Sponselee - Fortis bank
Senior beleggingsadviseur
Who's next?
De term BRIC-landen is inmiddels bij de meeste beleggers wel
bekend. Het zijn Brazilië, Rusland, India en China. Alle vier opko
mende markten die inmiddels een min of meer volwassen karak
ter hebben gekregen. Er is nog veel werk te verzetten voordat
deze landen zich echt tot de ontwikkelde economieën mogen re
kenen, maar het hele prille is er wel van af. De aandelenmarkten
in deze landen hebben in de afgelopen jaren dan ook een onstui
mige groei doorgemaakt Tientallen tot soms honderden procen
ten per jaar waren geen uitzondering. De vraag is nu: who's next?
Welke landen of regio's kunnen het stokje overnemen van deze
giganten. Analisten van Goldman Sachs, een Amerikaanse effec-
tenbank, hebben de Next-I I gedefinieerd; elf landen die hiervoor
in aanmerking komen. Eén van de grote kanshebbers is Indonesië.
Een aantal belangrijke feiten op een rij: de Indonesische overheid
wist de inflatie in de afgelopen jaren terug te brengen tot circa 6
procent, het land is rijk aan natuurlijke bronnen, het telt de groot
ste hoeveelheid arbeidskrachten in de regio, de verwachte eco
nomische groei voor de komende jaren is circa 6 a 7 procent per
jaar en de buitenlandse investeringen namen de afgelopen jaren
met tientallen procenten toe. Tot slot verbeterde de politieke
stabiliteit de laatste tijd. Kansrijk? Jazeker. Risicovol? Vanzelfspre
kend. Beleggen in dit land kan prima door middel van een beleg
gingsfonds, maar laat u adviseren of en zo ja, voor welk deel het
in uw portefeuille past.
Arian Bakker ING bank
Hoofd beleggen
Houvast
De belangstelling voor de Dag van de Belegger was dit jaar weer
zeer groot. De vele fraaie uitstallingen van de beleggingsprofessie
zijn sowieso de moeite van een bezoekje waard. Maar een van de
redenen voor de grote interesse zal zeker zijn geweest dat menig
belegger momenteel op zoek is naar houvast en richting. Gezien
de sterke koersdalingen in korte tijd is de stemming op de mark
ten behoorlijk omgeslagen. Blijkbaar duurt de onzekerheid over
de Amerikaanse huizenmarkt en de kredietcrisis sommige beleg
gers te lang. Voor de zekerheid wordt maar vast met het ergste
rekening gehouden. Huidige koersniveaus suggereren nu duidelijk
lagere bedrijfswinsten in de komende tijd. In dit klimaat zien spe
culanten hun kans schoon en zorgen zij voor de overdrijving die
dit soort ontwikkelingen kenmerken. Voor wie het wilde zien
was er op de Dag van de Belegger echter ruimschoots houvast te
vinden voor betere tijden. Bijvoorbeeld de sterke en gezonde
economische groei in Azië, Latijns Amerika en Oost Europa. Of
de goede gezondheid van de balansen van heel wat bedrijven in de
wereld die ruimte biedt voor investeringen, overnames en inkoop
van eigen aandelen. En 'last but not least' de Amerikaanse Fed die
de ruimte heeft om de economie een steuntje in de rug te geven
via een lagere rente. Op de volgende Dag van de Belegger staan
we er toch weer een stuk beter voor, zo was de algemene teneur
op 23 november in de RAI. Ik denk terecht!
R. Melchers - F. van Lanschotbankiers
Econoom
Managementproblemen verdoezelen gezonde groei
Met een beetje goede wil kun je stellen, dat Siemens symbool
staat voor Duitsland. Het bedrijf heeft jarenlang gekampt met een
stagnerende omzet- en winstgroei. Het heeft jaren geduurd om
deze tanker een nieuwe richting op te sturen. Nu is het zover.
Siemens ziet omzet en winst weer met dubbele cijfers groeien en
alle divisies voldeden aan de verwachtingen. De doelstelling van
een operationele marge van 7,5% is vroegtijdig behaald. In reactie
op deze sterke uitkomsten heeft Siemens een reeks nieuwe doel
stellingen geïntroduceerd onder de naam FIT4 2010. Belangrijke
onderdelen zijn, dat de operationele marge voor het concern in
2010 zeker 9% moet bedragen en dat het rendement op eigen
vermogen van 10% naar 16moet stijgen.
Het succesverhaal is de afgelopen tijd overschaduwd door het
fraudeschandaal, wat heeft geleid tot het terug treden van Hein-
rich von Pierer, voorzitter van de Raad van Commissarissen en
van CEO Klaus Kleinfeld. Beide heren hebben Siemens met har
de hand gereorganiseerd. Hun vertrek en de zoektocht naar een
nieuwe CEO schept onzekerheid. Hoe lang duurt de zoektocht
en zet de nieuwe eerste man het tot dusverre succesvolle beleid
voort?
Als wij echter kijken naar de koers-winstverhouding, die voor
2007 op 16,6 staat en voor 2008 op 13,4, dan lijkt die aarzeling bij
beleggers daarin verwerkt Het langjarige gemiddelde ligt bij Sie
mens beduidend hoger.
F. van Lanschot Bankiers is positief over Reed Elsevier
Imtech, Fugro en Siemens
Paul Koole - Rabobank Beveland
Senior beleggingsspecialist
Beurscrisis
Sinds eind oktober is de beurs weer behoorlijk in mineur geraakt
door de terugkerende onzekerheid over de Amerikaanse hypo
theekmarkt In een periode van enkele weken is de AEX met
meer dan 10 procent gedaald. Vooral de financiële waarden, zo
als ING en Fortis, en een aantal cyclische waarden hebben be
hoorlijke koersdalingen te verwerken gekregen. Het dividendren
dement van deze fondsen is inmiddels al boven dat van de 10-jaars
staatsrente gestegen. De geschiedenis wijst uit dat op de beurzen
geregeld de vlam in de pan slaat zonder dat de wereldeconomie
daar echt aanleiding toe geeft Uiteindelijk moeten beleggers bij
elke correctie een inschatting maken van de risico's voor de eco
nomie. Momenteel is dan ook de hamvraag of de belabberde
Amerikaanse huizenmarkt en het wantrouwen in de financiële
sector een serieuze negatieve factor kunnen zijn voor de wereld
economie. Vooralsnog gaat IRIS, het researchinstituut van Rabo
bank en Robeco, ervan uit dat de Verenigde Staten in elk geval in
2008 een lage economische groei tegemoet gaan, maar dat er
geen recessie volgt - mede door de toenemende export. Wij ver
wachten echter dat de wereldeconomie een behoorlijke groei zal
blijven doormaken. De Amerikaanse banken staan er duidelijk
niet goed voor, maar beleggers zijn al vooruitgelopen op het
slechte nieuws. Wij twijfelen er niet aan dat praktisch alle Ameri
kaanse banken en sommige Europese zakenbanken nog flinke ver
liesposten gaan melden, maar denken dat dit al in de koersen ver
werkt is.
Michèl Beckers - SNS bank
Senior beleggingsadviseur
Huizenmarkt versus industrie in VS
In Amerika is het vertrouwen van de huizenbouwers weggezakt.
De Amerikaanse industrie kruipt langzaam uit zijn dal. Het gevaar
bestaat dat de inflatieverwachting stijgt.
De zorgen over de Amerikaanse huizenmarkt nemen toe. Zo was
het aantal in aanbouw genomen woningen in september ruim
10% lager dan in augustus en tevens het laagst in 141/2 jaar. Er is
weinig kans dat die activiteiten spoedig zullen aantrekken. Gezien
het hoge aantal te koop staande woningen zal het nog geruime tijd
duren voordat de bedrijvigheid in de woningbouw toeneemt.
Geen wonder dat het vertrouwen onder huizenbouwers deze
maand diep is weggezakt De doorgaans nogal optimistische Na
tional Association of Homebuilders (aannemersorganisatie) ver
wacht pas een significante verbetering van de markt van nieuw
bouwwoningen in de tweede helft van volgend jaar.
Industrie gangmaker
Lichtpunt voor de Amerikaanse economie is de gang van zaken in
de industrie. De groei van de productie in die sector bedroeg af
gelopen maand een kleine 2%. Dat is niet veel, maar geeft wel aan
dat de industrie langzaam uit het dal aan het kruipen is, waarin ze
sinds midden vorig jaar zat Intussen zien we dat de voorraden in
verhouding tot de verkopen laag zijn: niet alleen in de industrie,
maar ook in de groothandel en detailhandel. Dat suggereert dat
de productiegroei verder zal aantrekken. Daarmee kan de indus
trie als gangmaker voor de gehele economie fungeren.