r
'Als een kind heel erg angstig is voor Sinterklaas, zit er vaak meer achter.'
Kinderpsycholoog Jan Feenstra
PZC Woensdag 5 december 2007 1 1
Sint St cijfers
Ruim 50 procent van de Nederlanders viert sinterklaas
met cadeaus, volgens TNS NIPO. De helft daarvan viert
het feest met een gedicht in de hand. Slechts eenderde
maakt surprises.
Nederland geeft een half miljard euro uit aan sinter
klaas. 50 tot 150 miljoen euro daarvan gaat verloren aan
ongewenste cadeaus. Dat heeft de Postbank vastgesteld
nadat 25.000 klanten via de website van de bank een
aantal vragen beantwoordde. Uit ander onderzoek blijkt
dat de uitgaven dit jaar 20 procent hoger zijn dan in
2006.
Veel Nederlanders krijgen dit jaar het liefst geld voor sin
terklaas of kerst. Bij ruim een derde van de consumen
ten staat contant geld hoog op het verlanglijstje. Boven
aan het verlanglijstje staan boeken, gevolgd door kle
ding of schoenen, en op de derde plek geld. Op vier
staat een vakantiereisje.
Het aantal Nederlanders dat dit jaar cadeaus voor sinter
klaas en kerst online koopt, is hoger dan ooit: 20 pro
cent van de mensen die sinterklaas vieren, schaft ca
deaus via het internet aan.
Favoriete cadeaus
Sinterklaas koopt nog altijd veel boeken en bordspelletjes,
maar elektronische cadeautjes hebben steeds vaker de
voorkeur van de goedheiligman.
De top vijf in enkele categoriën:
Voor kleine kinderen:
1Lego (de City Line)
2. Playmobil
3. Bordspellen (b.v. Het Huis Anubis)
4. Digitale camera's (V-tech Kidizoom)
5. Wii en DS Lite (interactieve spellen)
Elektronica voor volwassenen:
1. Navigatiesystemen
2. IPod
3. Digitale fotolijstjes
4. Wake-up light (voor langzaam 'natuurlijk' ontwaken)
5. Wellnessproducten (energizer, voetmassage)
Boeken:
1. De Relieken van de Dood - (Harrie Potter - J.K. Rowling)
2. De Vliegeraar (Khaled Hosseini)
3. Duizend schitterende zonnen (Khaled Hosseini)
4. Sinterklaas komt (Annie M.G. Schmidt)
5. ledereen is eigenaar van iets (Youp van 't Hek)
hun hutten als offer voor Wodan
in de hoop goede oogsten van deze
god door te verkrijgen.
KAPOENTJE. Het lied 'Sinterklaas
Kapoentje' is algemeen bekend en
zeer populair. 'Kapoentje' kan een
verbastering zijn van 'patroontje' en
dat betekent 'beschermheilige'. Aan
gezien vele groeperingen (zeelui,
veerlui, kooplui, banketbakkers, ban
kiers, dieven enz.) Sint Nicolaas als
beschermheilige hadden gekozen,
ligt de toevoeging van 'patroon'
voor de hand. Maar rooms-katholie-
ke geestelijken die geen omgang
met vrouwen mogen hebben, wa
ren vooral in vroeger tijden daar
door zeer gesteld op lekker eten en
drinken, ze zagen er vaak kogelrond
uit en kregen de scheldnaam 'ka
poen', omdat ze volgens velen le
ken op een kapoen, dat is een ge
castreerde haan, die voor de slacht
wordt vetgemest.
SINT IS GEEN TURK
Hoewel Sinterklaas
afstamt van Nico
laas, bisschop
van Myra, een
stad die nu in Tur
kije ligt, kun je hem
geen Turk noemen.
Want Turkije be
stond in die tijd
nog helemaal niet.
Myra lag toen
(derde/vierde eeuw
na Christus) in het
oost-Romeinse rijk, waar voorname
lijk Grieken woonden, die christelijk
waren. En Nicolaas van Myra was
een bisschop van deze vroegchriste
lijke gemeenschap.
3- S DECEMBER. De 6e decem
ber is de feestdag van de heili
ge Sint Nicolaas. Het is ook
zijn sterfdag. Omdat de viering
van een heiligenfeest de
avond voor de feestdag
begint, begint het
Sint-Nicolaasfeest
op de avond van de
vijfde.
GEDICHTEN EN
SURPRISES. Sinter
klaasgedichten vin
den we pas in het
begin van de 19e eeuw. Ze komen
voort uit onze traditie om ter gele
genheid van allerlei feesten (verjaar
dagen, huwelijken, herdenkingen en
dergelijke) gedichten te maken Sur
prises vinden we al in de 17e eeuw
op een schilderij van Jan Steen.
Daar wordt het sinterklaasfeest in
een gezin afgebeeld en op een tafel
tje ligt een appel waaruit een geld
stuk steekt. Men verraste toen el
kaar met een vrucht met daarin
geld verstopt. Pas in de 19e eeuw
wordt de surprise algemeen ge
bruik.
VAN HEIDENS NAAR CHRISTE
LIJK RITUEEL. De vruchtbaarheids-
gebruiken rond de verering van de
Germaanse oppergod Wodan zijn
langzamerhand versmolten met de
gebruiken rond het sinterklaasfeest.
De vroegchristelijke kerk was zo ver
standig om de pas tot het christen
dom bekeerde Germanen niet met
een hun heidense goden, feesten
en gebruiken af te nemen, maar die
van lieverlee te vervangen door
christelijke figuren, feesten en ge
bruiken.
Welnu, de heilige Nicolaas bleek
heel goed als vervanger van Wodan
te kunnen dienen.
Met dank aan Frits Booy, sinter-
klaasdeskundige van de Stichting
Nationaal Sint Nicolaas Comité
Eindhoven.
Dertig jaar geleden, in
1977, kocht Sinterklaas
ook al elektronica, maar
wel minder. De Elektroni
sche Experimenteerdoos
van Philips was wel een
hit en ook nog 'Speelgoed
van het jaar'.
Het midden- en kleinbedrijf
maakte toen nog geen lijstjes,
maar uit de analen blijken de volgende produkten popu
lair: stripboeken van Peppi en Kokki; de sjoelbak (kosten
rond de 260 gulden); speelgoedauto's van Tonka, de
Skippybal, modeltreinen van Lima, het spelletje Othello,
Ur van Ravensburger, de boekjes
van Sesamstraat, zachte plastic
figuurtjes van Plastifigura.
