iifc
Markt van kleinschalige
kantoorpanden is een vergeten segment
BOG
Overgrote deel Nederlandse bedrijven is kleinschalig
NVM BOG BRENGT HUISVESTINGSWENSEN BEDRIJFSLEVEN IN KAART
Kantoorgebruikers gaan voor
centrumlocatie of kantorenpark
onroerend goed
NVM BOG onderzocht de markt van
kleinschalige kantoorruimten in de zeven
tig grootste kantoorgemeenten in Neder
land. Aan de aanbodzijde is de rol van ge
meenten, projectontwikkelaars en beleg
gers onderzocht. Aan de vraagzijde is ge
keken naar voorkeuren van kantoorge
bruikers en hun beoordeling van de vesti-
gingsmögelijkheden. Met de uitkomsten
van een enquête onder NVM-makelaars is
een bééld geschetst van de Nederlandse
markt van kleinschalige kantoorruimte.
ling, een goede bereikbaarheid en vol
doende parkeermogelijkheden. Driekwart
van de ondervraagde bedrijven geeft aan
dat het aanbod kwalitatief niet helemaal
aan hun eisen voldoet.
Vooral de ligging, de grootte van het pand,
parkeermogelijkheden en de mogelijkheid
om een eigen identiteit uit te stralen scoort
bij veel bedrijven onvoldoende. Er bestaat
hierdoor in veel van de gemeenten een
blijvende vraag gericht op nieuwere, klei
nere zelfstandige panden. Gemeenten en
ontwikkelaars spelen echter onvoldoende
Zelfstandige kleinschalige kantoorruimten
zijn verspreid door gemeenten te vinden
in zowel geschikte als minder geschikte
panden en locaties. Kantoorgebruikers
hebben voorkeur voor single tenant kan
toorpanden, op een centrumlocatie of op
een kantorenpark. Maar in zeventig pro-
in op deze behoefte. Een grote meerder
heid van de kantoorgebruikers zou graag
een pand voor zichzelf willen hebben
(single tenant), terwijl slechts de helft van
de bedrijven dit weet te bereiken.
cent van de steden is een tekort aan derge
lijke gebouwen, terwijl er aan zo'n ruimte
in multi tenant gebouwen in de meeste
steden een overschot is. Dit is de belang
rijkste oorzaak waarom bedrijven moeilijk
een kleinschalig kantoorpand met een ei
gen identiteit kunnen vinden.
De markt van kleinschalige kantoorpanden, tot vijfhonderd vierkante me
ter, wijkt aanzienlijk af van de markt van grotere panden. Dit verschil
uit zich onder meer in een veel kortere looptijd van kleinschalige kantoor
panden. Er is kwantitatief voldoende aanbod, maar dit aanbod sluit niet aan
bij de vraag van het bedrijfsleven. Kleine bedrijven kunnen de gewenste kwa
liteit kantoorruimte vaak niet vinden. En dat in een economie waarin de ge
middelde grootte van bedrijven, mede door het uitbesteden van werkzaam
heden, afneemt en het aantal kleine bedrijven toeneemt. De markt van klein
schalige kantoorpanden is een vergeten segment.
Eigen identiteit
De vraag naar kleinschalige kantoorruimte
nam de afgelopen tien jaar m meer dan ze
stig procent van de kantorensteden toe,
terwijl de vraag naar grotere kantoorpan
den (vanaf vijfhonderd vierkante meter) in
28 procent van de steden toenam en in
dertig procent van de steden afnam. De
kleinere kantoorgebruiker is op zoek naar
panden met een eigen identiteit en uitstra-
Het overgrote deel van de bednjven in
Nederland is kleinschalig van omvang.
Van de bedrijven werkzaam in de sectoren
'Financiële instellingen' en 'Zakelijke
dienstverlening' heeft 97 procent minder
dan twintig werkzame personen. De
kleinschalige bedrijvigheid vormt daarmee
een stabiele factor op de kantorenmarkt.
Daarnaast neemt de gemiddelde grootte
van bednjven af, waardoor een blijvende
en zelfs toenemende vraag wordt verwacht
vanuit kleine bedrijven. Zowel voor de
overheid als voor marktpartijen betekent
dit dat er voordeel valt te halen uit het
creëren van passend aanbod voor kleine
bedrijven. Het aanbod van kantoorruimte
op de markt wordt vooral bepaald door
gemeenten, projectontwikkelaars, beleg
gers en makelaars. Dit zijn de partijen die
zorg dragen voor de beleidsmatige (plano
logische) mogelijkheden, de financiering
van de ontwikkeling, de daadwerkelijke
bouw en de afzet van de panden. Uit het
onderzoek blijkt dat deze vier partijen
hoofdzakelijk gericht zijn op grotere pan
den en grootschalige ontwikkelingen. De
verantwoordelijkheid voor de ontwikke
ling van kleinschalige kantoorruimte leg
gen ze, ieder afzonderlijk, bij de andere
partijen.