v10
Zaterdag 1 december 2007 PZC
De echte
postbode sterft uit
foto Jan de Vries
Ziet u een ouderwetse
postbode door de straat lopen,
vraag hem dan binnen voor een
bakje koffie. Nu kan het nog.
„De echte postbode sterft uit. In
2015 is hij alleen nog te zien in
het Postmuseum."
door Jan Trommelen
Elastieken, heb je elastieken."
Na een graai in de fietstas
drukt Frank Gelauf (56) het
smekende jochie er een
paar in handen. „Ik heb al
tijd wat oude postelastieken bij me, daar
maken ze stuiterballen van."
Het is woensdagmiddag, veel schooljeugd
op straat. Gelauf kent zijn pappenheimers,
hij is al postbode sinds zijn 19e. Hij haalt
zijn pensioen wel bij TNT Post ('nog 2,5
jaar'), maar voor zijn jongere collega's ligt
dat anders. „Dit is een uitstervend be
roep." De traditionele fulltime postbode
zoals Gelauf is bezig aan zijn laatste ronde.
Hij wordt geleidelijk vervangen door de
postbezorger, vaak een 'zij'. De postbezor
ger stopt alleen brieven in de bus, zo'n
acht tot twaalf uur per week, uiteraard te
gen een lager loon. Sorteren
doet de bezorger niet, de
post wordt door anderen
's ochtends klaargemaakt.
De bezorger mag niet
eens op de bestellers
zaal komen, waar de
post wordt uitgezocht.
De postbezorgers doen
hun werk net zo goed
als de postbode, vinden
zowel TNT Post, de postbo
des zelf, als de klanten. „De
vrouwelijke bezorger doet
het zelfs nog iets netter, die
schuift de post altijd hele
maal naar binnen", aldus Ans
van der Schaaff uit Nijme
gen. „Het is overigens amper
te volgen wie de post bezorgt
en hoe laat. Er komen tegen
woordig zo veel verschillende men
sen langs de deur."
Ze doelt op de bezorgers van de concurren
ten Sandd en Selekt Mail, die twee keer
per week langskomen. Dat was vroeger
wel anders, weet Ans van Overmeeren
(72) uit Almere. In haar jeugd had de post
bode in Vogelwaarde genoeg aan de achter
naam Bun om de brief bij het juiste fami
lielid te bezorgen. „Hij wist precies wat
naar mijn vader moest en wat bestemd
was voor die paar andere leden van de fa
milie."
Later in Amsterdam schoof de postbode
regelmatig aan voor een kop koffie in haar
sigaren- en sigarettenwinkel. De postbode
kwam toen zelfs nog twee keer per dag
langs. „Dat is al jaren niet meer zo. Nu heb
ik geen flauw idee wie de post bezorgt."
Hoewel hun beroep aan het uitsterven is,
hangt er die ochtend zeker geen grafstem
ming op de bestellerszaal van het kantoor
aan de Haagse Waldorpstraat. ADO is hier
de favoriete voetbalclub, blijkt uit de groen
gele elftalposters aan de muur. Haagse post
bodes houden elkaar graag voor de gek.
„De gein met de collega's houdt het werk
leuk, ook in deze rottijd."
De TNT-ers wisten in 2003 al dat van de
25.000 fulltime postbodebanen er tien jaar
later slechts 11.000 over zouden zijn. De
grote schok kwam in april van dit jaar,
toen postdirecteur Harry Koorstra aankon
digde dat er voor 2013 minstens 6.500 ba
nen extra weg moeten bij TNT Post. Als de
medewerkers geen salaris inleveren, loopt
dat op tot 11.000. Gelauf: „Dan krab je je
wel achter de oren, 11.000 banen op
40.000 man."
Sindsdien lopen zijn collega's rond met
grote vraagtekens. Als ik geen postbode
meer kan zijn, wat dan? Als je ergens an
ders aan de slag kan, ga dan alsjeblieft. Dan
krijg je van ons nog een paar maandsalaris
sen mee, zegt TNT Post tegen zijn perso
neel. Het bedrijf heeft hiervoor het zoge
noemde 'mobiliteitsbudget' vrijgemaakt.
De collega die naast Gelauf zijn postronde
klaarmaakt, is bezorgd. „Ik ben 39 en denk
wel na over iets anders. Zo is er veel vraag
naar vrachtwagenchauffeurs. Maar dit
werk is zo leuk", zegt hij met een knik rich
ting collega's. Dat is de spagaat waar veel
jongens in zitten, zegt oudgediende Ge
lauf „Het is een heerlijke baan, maar het
gezeik bederft het plezier. De veranderin
gen gaan allemaal te snel."
Dat zegt ook Bernard de Vries van de on
dernemingsraad. „We zijn al sinds 2001
continu aan het reorganiseren." Veel post
bodes kozen de laatste maanden eieren
voor hun geld. Ze zijn overgestapt naar de
bewaking, werken op Schiphol of zitten
nu op de bus. Gelauf: „Het gaat nu wel
heel hard. We moeten ook wat mensen
