wassen Cramer de oren
b
'Eigenlijk heb ik dezelfde agenda als de milieubeweging. Maar het klimaatprobleem is zo'n complex
probleem waar zoveel bij komt kijken, dat vereist meer dan goede wil." jacqueime cramer, milieuminister
PZC Vrijdag 30 november 2007 1 3
politicoloog die sinds 1992 de
VN-klimaatconferenties volgt, drie
weken geleden de vloer aan met
de ambities van het kabinet Bal
kenende IV. Het optimisme van
Cramer en Balkenende is volgens
hem 'nergens op gebaseerd'.
Cramer en Balkenende willen op
Bali een 'voorbeeldfunctie' vervul
len. Maar volgens Pilgram zijn dat
tot dusver holle woorden. „Hoe
denkt Nederland met een wereld
wijd CO, aandeel van een half pro
cent, of Europa met een wereld
wijd C02 aandeel van 12 procent,
op Bali die 'voorbeeldfunctie' te
vervullen?"
Zolang de Verenigde Staten als
grootste vervuiler weigert mee te
doen aan het vervolg op 'Kyoto'
en de Derde Wereld zich weinig
aangesproken voelt, en het Europe
se bedrijfsleven wel wil meewer
ken maar dan alleen als er wereld
wijd afspraken gelden, heeft het
voorop willen lopen van Europa
weinig zin, betoogde Pilgram.
Volgens Yvo de Boer, de Neder
landse directeur van het VN-kli-
maatbureau is het op Bali 'erop of
eronder'. De VS en nieuwe groot
machten als India en China moe
ten meedoen om nieuwe afspra
ken te maken.
Een organisatie als het Wereld Na
tuur Fonds wil de VS er juist bui
ten houden. Bush doet toch niet
mee, zelfs niet aan zachte afspra
Cevolgen opwarming van de aarde
Europa: meer hittegolven en perioden van langdurige droogte. De land-
bouwopbrengsten dalen, behalve in het noorden waar het klimaat 'medi-
terraner' wordt.
Noordpool: een dunnere ijskap, die in de zomer zelfs voor een deel hele
maal smelt. Door het smelten van ijskappen en gletsjers op Groenland
stijgt de zeespiegel wereldwijd.
Noord-Amerika: vaker hittegolven, meer orkanen, er ontstaan meer bos
sen en dus groeit ook de kans op bosbranden.
Azië: de Himalaya-gletsjers dreigen tot een vijfde van hun huidige om
vang te smelten. Daardoor dreigt er voor 120 miljoen tot 1,2 miljard men
sen een watertekort. De stijgende zeespiegel bedreigt de kusten.
Afrika: minder landbouw door verwoestijning, ernstige watertekorten. De
zee bedreigt de kusten. De toch al kwetsbare ecosystemen komen verder
onder druk te staan.
Zuid-Amerika: als de Andes-gletsjers verdwijnen, ontstaat er een tekort
aan drinkwater en water voor stroomopwekking. Tropisch regenwoud ver
andert in savanne. Meer orkanen.
Australië: het grootste koraalrif ter wereld, het Great Barrier Reef, wordt
ernstig bedreigd. Meer hittegolven en een gevaarlijke daling van het
grondwaterpeil.
Kleine eilanden in de Stille Oceaan: een aantal dreigt 'kopje onder' te
gaan door de zeespiegelstijging. Kusten en mangrovebossen verdwijnen.
Het schaarse zoete water verzilt.
Temperatuurstijging door C(>2-uitstoot
Toename uitstoot C02
Tussen 2000 en 2005 kwam jaarlijks gemiddeld
26 gigaton C02 in de atmosfeer.
30
25
Stijging C02-concentratie
De concentratie van C02 in de atmosfeer nam
de afgelopen jaren toe met 1,9 ppm per jaar.
ppm parts per million
300
275
250
Stijging temperatuur
Sinds de industriële revolutie is de temperatuur
op aarde met 0,7° gestegen.
0,1
0,0
-0,1
375
350
0,8
0,7
I 0,6
1856 1870 18
1910 1930 1950 1970 1990 2004
ken, is de redenering. De rest van
de wereld kan daarom het beste
erg hoog inzetten. En dan maar ho
pen dat de volgende president van
de VS wél meedoet.
De Derde Wereld dreigt de dupe
te worden, stelde het VN-ontwik-
kelingsprogramma UNDP deze
week in het jaarlijkse Human De
velopment Report. Arme landen
krijgen per jaar amper 26 miljoen
dollar hulp om zich tegen de op
warming te wapenen. Volgens het
UNDP moet dat snel omhoog rich
ting 86 miljard dollar. Anders
dreigt een tweedeling: rijke landen
die zichzelf kunnen beschermen
tegen de opwarming en arme die
verdrogen of verdrinken.
infographic: JD bron- CDIAC, IPCC
Thuis werken aan een beter klimaat in tien stappen
Tien tips die bovendien ook flink wat euro's kunnen besparen.
1Kies voor groene stroom of natuurstroom. En groen gas is er nu ook.
2. Neem de fiets voor afstanden tot 7 kilometer.
3. Gebruik minder vlees en zuivel; dat is nog veel gezonder ook.
4. Ontdek de trein en het schip. En vlieg zo min mogelijk.
5. Geniet van producten uit de eigen regio. Zie www.voedselvoetaf-
druk.nl
6. Zet de centrale verwarming (eerder) wat lager, en trek een lekkere
dikke trui aan.
7. Autorijden kan een stuk klimaatvriendelijker; zie www.nieuwerij-
den.nl
8. Zet apparaten gewoon uit, want die stand by-stand vreet stroom.
9. Koop de meest zuinige apparatuur, zie www.top10.hier.nu
10. Vervang gloeilampen door spaarlampen, en liefst LED-lampen.
Meer info: De Kleine Aarde, Centrum voor een duurzame leefstijl, www.dekleine-
aarde.nl
