Ci
Bluem lijkt in alles op dEUS
X7
Geleidelijk wint het toneel het publiek terug
Kunst
terug naar
Zeeland
20 Maandag 19 november 2007 PZC
Zeeuws Museum brengt
topstukken uit 16e en
17e eeuw weer bijeen.
MIDDELBURG - Het Zeeuws Mu
seum in Middelburg houdt vol
gend jaar een grote tentoonstelling
waar Zeeuwse topstukken uit de
zestiende en zeventiende eeuw bij
een worden gebracht. De exposi
tie, met als titel Terug naar Zee
land, wordt gehouden van 24 mei
tot en met 14 september 2008.
Het gaat om een selectie van wer
ken uit de collecties van het Rijks
museum in Amsterdam, het Mau-
ritshuis in Den Haag, Museum
Boijmans Van Beuningen in Rot
terdam, The Gilbert Collection in
Londen en het Statens Museum in
Kopenhagen. Daarnaast worden
stukken verwacht die afkomstig
zijn uit diverse privé-collecties uit
binnen- en buitenland. Het gaat
om schilderijen van meesters zoals
Jan Gossaert, Adriaen van de Ven-
ne en Balthasar van der Ast, maar
ook om zeldzame objecten zoals
zilveren schalen, een zoutvat en
borduurwerk.
De tentoonstelling geeft inzicht in
het rijke zestiende- en zeventien-
de-eeuwse verleden van Zeeland.
In het begin van de zestiende
eeuw vestigde Philips van Bour-
gondië zich op het kasteel
West-Souburg. Hij omringde zich
daar met humanisten, wetenschap
pers, bouwmeesters en kunste
naars. Eind zestiende eeuw groei
de Zeeland, dankzij het grote aan
deel in de Vereenigde Oostindi-
sche Compagnie, uit tot een inter
nationaal handelscentrum. De wel
vaart zorgde voor vraag naar luxe
voorwerpen, exotica en kunstob
jecten. Veel Vlaamse ambachtslie
den en kunstenaars kwamen naar
de hoofdstad.
De zestiende- en zeventiende-
eeuwse kunstvoorwerpen zijn na
dien verspreid geraakt over collec
ties in binnen- en buitenland. Het
Zeeuws Museum brengt met de ex
positie een deel daarvan weer tijde
lijk bijeen.
Band zet gedegen show
neer tijdens opnieuw
slechtbezochte avond.
door Martijn de Koning
ZIERIKZEE - Na drie avonden Pop-
aanzee begint het duidelijk te wor
den: het publiek loopt nog niet
warm voor het project. Ook zater
dag, in poppodium Brogum, kwa
men maar veertig mensen af op
de combinatie van een Zeeuwse
en een internationale band.
lammer, want met die opzet is
niks mis. De mensen die er wél
waren, toonden zich de afgelopen
twee zaterdagen in andere poppo
dia al uitermate enthousiast over
de Zeeuwse bijdragen, Eva Auad
en Headmode. In dat rijtje mag
Bluem worden bijgeschreven. De
groep zette in het voorprogramma
van het Vlaamse De Van Jets in
Zierikzee een gedegen, volwassen
show op de planken.
De Zeeuws-Vlamingen betitelen
hun muziek zelf met een knipoog
als 'reserve-Belgische kwaliteitsmu-
ziek'. Niet zo gek: voor toeschou
wers komt de gelijkenis met het
Vlaamse dEUS meteen boven.
Niet alleen qua muziek: ook de hu
mor en het tikkeltje zelfspot van
de bandleden is kenmerkend voor
Vlaamse groepen. Zanger Ruud
Pieterse lijkt een jongere versie
van dEUS-frontman Tom Barman,
zoals hij het aandurft om minuten
lang roerloos en met zijn armen
over elkaar een nummer te zingen.
Het ziet er zo natuurlijk uit dat hij
er probleemloos mee wegkomt.
In de muziek tekent de gelijkenis
met dEUS zich door kleine, verras
sende elementjes. Daarbij is de
hoofdrol steeds voor een ander. Zo
haalt zanger Pieterse in Reaching
Underlie opeens een melodica (een
blaasinstrument met toetsen) te
voorschijn en is drummer Bart
Coenen aan de beurt in het pak
kende Vitamins. De trucjes maken
dat elk nummer anders is. Dat is
ook nodig, want de grote lijn is
steeds dezelfde: bijna elk nummer
eindigt stevig. Wat meer rust, bij
voorbeeld met een ballad, zou de
toch al wat gejaagde show nog
meer afwisseling geven.
Drummer Coenen erkent dat het
wat snel ging. „We gingen maar
door, tot we erachter kwamen dat
we Popaanzee niet fatsoenlijk had
den geïntroduceerd. In zulke din
gen moeten we nog groeien."
Regisseur Ger Thijs
met 'Ik ben weg' in
De Mythe in Goes.
door Nico de Boer
GOES - Wie de wapenfeiten op een
rijtje zet, komt tot de conclusie dat
Ger Thijs momenteel een van de
creatiefste en productiefste toneel
makers is. In de theaters boeken
zijn eigen stuk Ik ben weg - mor
gen in Goes - en zijn toneelbewer
king van de klassieke film Una gior-
nata particolare veel succes.
Zelf bagatelliseert hij die explosie
van creativiteit: „Ach, één stuk per
jaar. Zo'n stuk telt vijftien- a twin
tigduizend woorden en je moet
snel werken om te proberen de
spanningsboog van de voorstelling
te bewaren. Dus het valt wel mee.
Alle facetten van het vak - ik ben
begonnen als acteur - heb ik ge
daan en zal ik blijven doen. Het
duurt alleen even voordat je weet
waar je kracht ligt. Dat je kunt zeg
gen: dit wil ik doen, zo ben ik het
gelukkigst. Daarvoor moest ik
eerst door de vervuilende werking
van ambitie en misverstanden
heen."
Thijs vertrok een aantal jaren gele
den met veel trammelant uit Den
Haag, waar hij artistiek leider was
van Het Nationale Toneel. „Ik
maakte de ene succesvolle voorstel
ling na de andere. Het ging fantas
tisch. Totdat de schouwburg dicht
ging vanwege verbouwing. Je raakt
je plek kwijt, er komt iets gespan
nens over je. Wat het ook was, de
betovering raakte verbroken, de
succesreeks onderbroken."
Zijn vertrek, zegt hij nu, voelde als
'een bevrijding'. „Ik had al die ja
ren niet geschreven omdat er geen
tijd voor was. Ineens ontstond de
opening om puur met het werk be
zig te zijn." Sindsdien rijgt hij het
ene succes aan het andere. Veel bij
val oogst nu zijn jongste stuk Ik
ben weg, een tragikomedie over
vriendschap, liefde en mislukking,
waarin Mark Rietman en Peter
Blok schitteren. Rietman is de ge
tergde charmeur en kunstenaar
met een painter's block, Blok een
morsige kunstenaar die in de pro
vincie is blijven aanmodderen. De
haat-liefdeverhouding tussen bei
de vrienden zit vol misverstanden,
afgunst en wantrouwen.
'Wat steeds belangrijker
wordt, zijn bekende namen.
Nederland kickt daarop'
Acteur Mark Rietman is een ver
trouwd gezicht in de stukken van
Thijs. Niet verwonderlijk, de au
teur beschouwt hem als de ideale
vertolker van zijn hoofdpersona
ge^). „Mark is een soort alter ego
aan het worden. Hij is een fantas
tische acteur. Een Hamletachtige
man. Volgend jaar gaat hij de Ham-
Iet ook echt doen trouwens. Mark
is intuïtief, rommelt, zoekt en
heeft het dan. Peter Blok is veel
systematischer, gebruikt de repeti
ties om zijn rol bij elkaar te sprok
kelen, om de goede momenten te
vinden. Leuk om te zien hoe die
verschillende temperamenten op
elkaar reageren."
Toneel trekt, ondanks prachtige
voorstellingen en acteurs van inter
nationale allure, betrekkelijk wei
nig publiek, zeker vergeleken met
cabaret en musicals. „Wat bij to
neel steeds belangrijker wordt, zijn
bekende mensen. Nederland kickt
op beroemde namen. De gesprek
ken die ik daarover voer met pro
ducenten - je gelooft je oren soms
niet - is een soort koehandel. Ik
ben verplicht een naam van hen
te accepteren. Ie moet bij het cas
ten proberen een soort mix te vin
den tussen bekende namen en
kwaliteiten."
Het toneel heeft dat deels aan zich
zelf te wijten, meent Thijs. „To
neel heeft zich enigszins tot een
onbetrouwbare partner gemaakt
bij het grote publiek. Dat wist op
zeker moment niet meer wat het
moest verwachten. De ene keer
kreeg je een goed stuk en prachti
ge acteurs. De andere keer kreeg je
bij hetzelfde gezelschap iets wat je
niet kon volgen of wat je voor het
hoofd stootte met misplaatst
bloot. Het repertoiretoneel kreeg
daardoor een negatief etiket opge
plakt. Toneel kreeg een positief eti
ket als er Joop van den Ende op
stond of als het een vrije produc
tie betrof Godzijdank is dat een
beetje over. Maar het publiek is
nog niet helemaal teruggewonnen.
Het kijkt de kat nog een beetje uit
de boom."
'Ik ben weg' door Het Toneel
Speelt, morgen in theater De Mythe
in Goes. Aanvang: 20.00 uur.
Bluem zette zaterdag in Zierikzee een prima show neer. Het publiek, vooral meegekomen uit Zeeuws-Vlaanderen, genoot.
foto Dirk-Jan Gjeltema
