Meningen
Leve de duif, dood aan de roofvogel
PZC Maandag 19 november 2007 1 1
De jacht op beschermde
roofvogels neemt sterk toe.
De dieren worden gedood
omdat ze de hobby van
jagers, duivenmelkers en
fans van weidevogels
verpesten.
door Dylan de Gruijl
Op de dijk aan de Dol-
lard kruipt de kou de
ze novemberdag lang
zaam in je botten. „De
winter komt eraan", zegt Ben
Koks, ecoloog en oprichter van
Werkgroep De Grauwe Kieken
dief Hij drukt de verrekijker weer
tegen zijn ogen. Dan keert hij zich
om en wijst naar een bosje. Daar
zat de zeearend waar hij zo vol
van was. Hoe vaak heeft hij het
enorme beest niet met grote halen
over de kwelder zien klapwieken?
„Majestueus. Die beesten kunnen
vliegen, ongelooflijk."
Maar de koning der roofvogels is
verdwenen. Vorige week werd het
dier dood gevonden. Vergiftigd,
maakte de politie woensdag be
kend. Boeren in de omgeving zijn
er laaiend over, weet Koks. Het
was hun zeearend. Het incident
past in een groeiende reeks van ha
viken, buizerds en kiekendieven
die worden doodgeschoten of ver
giftigd via lokaas, of waarvan de
nesten worden vernield. „Echt, ik
heb het de afgelopen jaren zien
toenemen", vertelt Koks. „Een ha
vik die doorzeefd aan een tak
hangt, vijftien vergiftigde buizerds
in een bosje. Twee jaar geleden
liep ik door de polder, kwam ik
een dode rode wouw tegen. Een
heel zeldzaam beest in Nederland,
maar wel vergiftigd."
De jacht op beschermde roofvo
gels loopt volgens vogelaars de laat
ste jaren de spuigaten uit. Een klei
ne, maar fanatieke club van vooral
jagers, weidevogelbeschermers -
met name boeren - en duivenmel
kers zou zich inspannen om de die
ren te doden. Hoe verschillend ze
ook lijken, ze delen één overeen
komst: het idee dat roofvogels hun
hobby verpesten. „Ze vinden dat
ze er concurrentie van ondervin
den", zegt Pauline Verheij, beleids
medewerker bij het Functioneel
Parket van het Openbaar Ministe
rie. „Jagers die illegaal dure fazan
Ben Koks met een een vergiftigde rode wouw. Koks is ecoloog en oprichter van Werkgroep De Grauwe Kiekendief.
ten uitzetten, vinden het niet leuk
als die worden opgegeten door
roofvogels. Weidevogelbeheerders
denken zo de kievit en de grutto
te beschermen. En duivenmelkers
balen als een sperwer hun duif
grijpt", aldus Verheij.
Het aantal roofvogels waarbij ver
giftiging is vastgesteld, verdubbel
de vorig jaar naar 75. Daarnaast
zijn jaarlijks zo'n 560 nesten doel
wit: één tot twee per dag. Ze wor
den vernield of de eieren worden
gebroken. Ook een beproefde me
thode: het nest van onder beschie
ten om de broedende vogel te
doorzeven.
Toch geven de cijfers nauwelijks
houvast. Het gros van de gedode
beesten blijft onopgemerkt, omdat
daders de kadavers begraven of ver
stoppen. Voor de roofrogelstand
hebben de vergiftigingen over het
algemeen geen gevolg, al kan er
plaatselijk wel een dip door ont
staan, zegt een woordvoerder van
Sovon. Deze vereniging houdt de
broedvogelstand in Nederland
nauwgezet bij. Voor zeer zeldzame
roofvogelsoorten, zoals de rode
wouw en de zeearend kan een ver
giftiging wel een klap betekenen
voor de populatie.
Deze maand werd een 67-jarige
jachtopziener uit Holten opge
pakt. Na zijn arrestatie bekende hij
roofvogels te hebben vergiftigd.
Zo'n opsporingssucces is een uit
zondering. Daders blijven vaak on
vindbaar, omdat ze nauwelijks spo
ren achterlaten.
Rob Bijlsma, lid van de Werk
groep Roofvogels Nederland, ge
looft niet dat de daders zich laten
afschrikken. Hij meent dat recente
subsidies, waarbij het aantal weide
vogels per hectare het enige crite
rium is, de jacht op roofvogels aan
wakkeren. Bijlsma: „De laatste drie
jaar is het probleem toegenomen.
Daders denken door die subsidies
een vrijbrief te hebben."
Het ministerie van Landbouw en
Natuurbeheer (LNV) herkent die
kritiek niet. Ook LTO Nederland
gelooft er niets van dat boeren
zich schuldig maken aan het do
den van roofvogels. „Ik kan me
niet voorstellen dat iemand die
aan weidevogelbeheer doet be
schermde roofvogels doodt." De
Koninklijke Jagervereniging Neder
land 'verafschuwt roofvogel-
moord'. „Wij horen er zelden over.
Als een jager wordt veroordeeld,
royeren wij hem direct als lid."
Toch is ook Ben Koks van Werk
groep De Grauwe Kiekendief er-
Kiekendief heeft het zwaar
foto Hans Hut/GPD
van overtuigd dat subsidiëring van
weidevogelbescherming een bron
van ellende is. „Sinds de introduc
tie van die subsidie is het aantal in
cidenten gestegen", stelt Koks.
„Die paar boeren die roofvogels do
den, denken zelfs dat ze goed
werk doen."
Roofvogels zijn sinds 1936 bij wet beschermd.
In de jaren zestig daalde het aantal roofvogels dramatisch door gebruik van
persistente pesticiden.
In de jaren zeventig begon het aantal langzaam te herstellen, en de laatste
jaren gaat het met diverse soorten zelfs goed.
Het aantal broedparen van haviken schommelt tussen 1800 en 2000, het
aantal buizerds ligt tussen 8000 en 10.000 (en neemt nog toe). De sper
wer is met 4000 tot 5000 broedparen stabiel.
Bij de valken is het beeld wisselend. Het aantal broedende torenvalken is
de afgelopen jaren geleidelijk afgenomen en wordt geschat op 5000 en
7500. Ook de boomvalken (750 tot 1000 paar) lijken iets op de terug
tocht, maar de zeldzame slechtvalk doet het juist weer goed (van een en
kel paar in 1990 tot inmiddels enkele tientallen).
Ronduit slecht gaat het met de kiekendieven. De blauwe kiekendief (min
der dan honderd paar) broedt vrijwel alleen nog op de Waddeneilanden, en
de grauwe kiekendief (minder dan vijftig paar) op akkers die in Groningen
door boeren zijn braak gelegd.
LEZERS SCHRIJVEN
Brieven richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
0113-315660
lezersredacteur@pzc.nl
Otheense kreek
Dhr Clijsen vindt dat de gemeente
Terneuzen zijn oren niet moet la
ten hangen naarzomaar een paar
buurtbewoners die de media we
ten te halen' (PZC 17-11). Alsof we
hier praten over een paar publici-
teitsbeluste bewoners aan de
Otheense kreek. Ik zal de heer Clij
sen uit de droom helpen wat 'een
paar' hier betekent. Er zijn vanaf
123 adressen klachtenlijsten inge
diend. Daar er, laten we zeggen, ge
middeld 2 personen per adres
woonachtig zijn en er meerdere
klachten per formulier zijn ver
meld, lijkt mij dat het begrip 'een
paar' een iets andere dimensie
krijgt. En het is ook niet zomaar,
want al twee jaar ergert men zich
aan wat eens een keurig net onder
houden groengebied was, waar
wandelen, fietsen of recreëren een
genot was, maar wat is verworden
tot een terrein dat volledig verloe
derd is, overlast bezorgt, onveilig is
voor wandelaar, fietser en dier en
waar de door brandnetels overwoe
kerde paden bewijzen dat onder
houd hier tot bijna nul is geredu
ceerd. Als Dhr.Clijsen het milieu
zo na aan het hart ligt, bedenk
dan eens hoe het vele onkruid in
tuinen en op paden en terrassen
nu wordt bestreden.
B.de Frel
Langs de kreek 23, Terneuzen
Ontpoldering
'Ik voel me belogen, ik voel me be
drogen'. Deze variatie op het re
frein van een meezinger schoot
me in gedachten bij het lezen van
de mening van mevrouw Corbey
en de uitleg van de heer Verbeek
in de krant van vrijdag, respectie
velijk zaterdag. Algemene strek
king: 'Europa eist geen ontpolde
ring' en 'Van schade is geen spra
ke'.
Vanaf 1990 wordt door bepaalde
groepen ontpoldering nagestreefd,
eerst rond de Oosterschelde met
het Plan Tureluur en een aantal ja
ren later rond de Westerschelde,
gekoppeld aan de verdiepingsplan
nen.
Daar geldt sinds 2003 het erbij ge
zochte uitgangspunt van de
drie-eenheid Veiligheid,Toeganke
lijkheid, Natuurlijkheid, daarmee
suggererend dat het één niet zon
der het ander kan.
Ik ben ervan overtuigd dat deze
suggestie niet waar is en wacht nu
met velen de mening van de Sta
ten en nog meer die van de Kamer
op 3 december af
P. van der Maas
Julianastraat 6, Kortgene
Respect
'Premier (IP Balkenende) praat
met jongeren over respect' meldt
de PZC (16-11-2007). Is het toeval
lig dat nóg twee VOC-nazaten res
pectvol in het licht staan nl. Piet
Hein Donner in 'Respect' (com
mentaar) en Frans Hamelink in
'Hamelink legt kinderen uit dat res
pect cool is'?
jawel, want ook 'Kardinaal Godf
ried Danneels roept Belgen op tot
begrip' voor elkaar en te bidden(!)
voor zijn land en Martha Blom
roept in haar lezersbrief'Persoon
lijke zaak' op tot respect voor eik
aars geloofsopvattingen(l). Tóch
houdt het mij bezig wat IP precies
bedoelde met de VOC-geest die
wij missen.
Zo moet Zeeland Michiel de Ruy-
ter nog meer eren om zijn
VOC-daden en het bedrijfsleven
moet dit nog meer sponsoren. Als
Hulstenaar moet ik dan terugden
ken aan prins Maurits die in 1591
op lafhartige wijze Hulst innam, al
le kloosterlingen de stad uitjoeg
en paardenstallen maakte van on
ze mooie H.Willibrordus basiliek.
Was het toen ook niet de
VOC-drijfgeest van prins/
dominee/icoopman, zonder res
pect voor andere geloofsovertui
ging?
Jan de Vaan
Hattingalaan 2, Hulst