'We komen terug, en nog eens terug,
net zolang tot die deur wel opengaat'
Spectrum I v15
PZC Zaterdag 17 november 2007
Gezinscoach Said Tahiri praat met twee cliënten. Waar andere hulpinstanties faalden, boeken gezinscoaches nu succes.
„Soms voelen ouders zich totaal niet ver
antwoordelijk voor hun kinderen, anderen
hanteren weer een harde aanpak. Ook
moet je rekening houden met cultuurver
schillen. Zo komt het in Marokkaanse ge
zinnen regelmatig voor dat een vrouw niet
alleen haar eigen kinderen, maar ook an
dermans kinderen opvoedt."
Daarbij zijn de machtsverhoudingen lang
niet zo voorspelbaar als gedacht. Als coach
komt Tahiri ook bij Turkse gezinnen waar
bijvoorbeeld de vrouw de broek aan heeft
en bij Nederlandse gezinnen waar de
vrouw niets te zeggen heeft.
Daarnaast zoekt hij naar de oorzaken van
het wangedrag van de kinderen. Hij obser
veert ze op school, op straat en in buurt
huizen. Ingrijpen doet hij daar overigens
nooit. „Als ik straks weg ben, moet de le
raar het ook zonder mij aankunnen."
Alle gedragingen worden geanalyseerd
met behulp van een gedragsdeskundige.
Daarna begint het langzaam inpraten op
ouders en kinderen om hun gedrag te ver
anderen. „Waar het om gaat, is dat die
ouders het gezag weer op zich nemen en
het gevoel hebben dat zij hun gezin onder
controle hebben. Alle ouders hebben het
beste met hun kinderen voor. Zodra ze
doorhebben dat zij de toekomst van hun
kinderen kunnen verbeteren, dan doen ze
het ook."
Zo heeft hij in korte tijd succes geboekt bij
de alleenstaande 37-jarige moeder Esther
Jones en haar vier kinderen. „Bij haar was
al snel duidelijk dat de bron van de proble
men bij haar lag. Ze nam de verantwoorde
lijkheid niet op zich, ging regelmatig op va
kantie en liet de kinderen dan alleen ach
ter met wat geld."
Met name bij de jongste twee kinderen wa
ren ernstige problemen ontstaan. De poli
tie vermoedt dat ze beiden in een jeugd
bende zitten. De jongste van 9, Ernesto,
was al negen keer met de politie in aanra
king geweest. Vanaf het moment dat de
vrouw haar taken als moeder weer op zich
nam, ging het snel beter met het gezin.
Op basisschool de Kubus waar de 9-jarige
les krijgt, wordt Tahiri met open armen
ontvangen. Intern begeleidster Jolanda de
Bruin zweert bij het systeem van de gezins
coaches. „Eindelijk", verzucht ze. „Als er
nu wat met Ernesto is, hoef ik maar Saïd
te bellen. Hij ziet je nu ook al zitten,
hoor", zegt ze tegen de coach, terwijl ze
naar het klaslokaal recht tegenover haar ka
mer wijst. Ernesto moet altijd afwachten
wat er gaat gebeuren: krijgt hij een compli
ment of een stevig gesprek? Beide kan,
want dat is de manier waarop Tahiri kinde
ren bijstuurt.
Sinds de coach zich met het gezin be
moeit, komt Ernesto weer op school, is er
contact met de moeder en is het kind een
stuk beter aanspreekbaar op zijn gedrag.
Als De Bruin het voor het zeggen had
kreeg 10 procent van haar leerlingen zo'n
coach.
De huidige hulpverlening laat te vaak ste
ken vallen, meent ze. „Het duurt allemaal
te lang. Sommige hulpverleners bellen me
niet eens terug als ik aangeef dat het fout
gaat met een kind op school", zegt ze ter
wijl de frustratie van haar gezicht is af te
lezen.
„Er is hier een kind dat niet kan sporten
omdat er geen geld voor is in dat gezin.
Ondertussen loopt daar jarenlang een
maatschappelijk werkster rond. Waarom
regelt die dat niet? Daar zijn potjes voor
bij de gemeente."
Ondanks de vorderingen op school is toch
besloten het gezin naar een andere wijk te
laten verhuizen. Dit om ieder contact tus
sen Ernesto en leden van de jeugdbende
uit de buurt te bemoeilijken. „Daarna
houdt mijn taak op", zegt Tahiri. Het gezin
wordt dan weer overgedragen aan de regu
liere hulpverlening.
Moeder Jones kan haar vreugde bijna niet
de baas. Waar ze aanvankelijk niets van Ta
hiri moest hebben, overheerst nu dank
baarheid. „De woningbouw kwam laatst
langs om te vertellen dat ze al zes maan
den lang geen klachten meer hebben ge
had. Ook de politie heeft gezegd dat het
goed gaat", vertelt de vrouw enthousiast
wanneer ze de deur opendoet.
In haar woning staan alle spullen al in do
zen gepakt. Nog even en ze kan deze flat
verlaten. Een flat waar een groot deel van
de woningen leeg staat. De groezelige gor
dijnen die soms zijn achtergelaten, geven
het gebouw een macabere sfeer. Losse
planken barricaderen het pad naar haar
woning.
De vrouw glundert van trots. Voor haar
schulden is een oplossing gevonden, de
kinderen zitten weer op school en de
oudste heeft zelfs een parttime baan. Zelf
hoopt ze binnenkort betaald de verzorging
voor haar moeder op zich te nemen. Zelfs
de vele feestjes die ze voorheen altijd gaf,
heeft ze opzij gezet. „Dat komt wel weer
als die jongste de deur uit is."
Zij en niemand anders heeft weer de lei
ding in dit gezin. „Die kleinste laat ik nooit
meer alleen zitten", zegt ze tegen iedereen
die het maar horen wil. Hij blijft bij haar
oudste dochter, haar moeder of hij gaat
met haar mee.
Dat werkt, al wil de jongen soms wel eens
boos worden. In dat geval is een klein zin
netje tegenwoordig genoeg om hem te la
ten luisteren. „Moet ik soms Said gaan bel
len?"
Alle namen zijn uit het oogpunt van privacy gefin
geerd.
