Sinterklaas leeft, daar moet
je gewoon in geloven
v2
Zaterdag 17 november 2007 PZC
Elk jaar wordt het sprookje
weer in omloop gebracht.
De Kerstman verdringt
Sinterklaas, koppen alle
media als de blaadjes
gevallen zijn. Is de wens de
vader van de gedachte? Wat
trend- en beurswatchers
ook mogen zeggen, geloof
het maar niet. Sint Nicolaas
is terug. Met staf, op een
schimmel en niet op een
rendier.
door Jan van Damme
Hoe peil je het sinter-
klaasgevoel als de
goedheiligman nog
niet in het land is ge
arriveerd? Omdat
middenstanders er altijd als de kip
pen bij zijn om het eindejaarsge-
voel een duwtje te geven, is dat
niet zo moeilijk. In de meeste wa
renhuizen en supermarkten horen
daar stapels chocoladeletters en on
fatsoenlijk grote zakken peperno
ten bij. Ook als de stoomboot nog
moet afmeren.
Middelburg was vorig jaar met de
aankomst van de Televisiesint op
de Punt even het epicentrum van
het nationale pakjesgevoel. Dat
hadden ze nu wel wéér gewild,
daar in de Zeeuwse abdijstad. Maar
vandaag is het oog van de natie ge
richt op Kampen.
Misschien dat de euforie van een
jaar geleden in de Zeeuwse stad
nog een beetje naijlt. Vele winke
liers hebben zich afgelopen weken
in elk geval al verschanst achter
schappen en vitrines, waar de let
ters S en P de boventoon voeren.
De Jamin in de Lange Delft in Mid
delburg. Meteen bij de ingang
staan ze planken hoog, sinten en
pieten. Vooral de chocolade ra
ceauto's lopen erg goed, zegt be
heerster Marian Kasper. Afgelopen
dagen werd er al gekocht, maar als
vanavond voor de eerste keer de
schoen gezet mag worden, gaat het
extra hard. In elke snoepwinkel we
ten ze dat hulpsinten en -pieten
zich pas net voor sluitingstijd reali
seren hoe hoog de verwachtingen
gespannen zijn.
Nee, mevrouw Kasper heeft er
nooit aan gedacht om voor het ge
mak in één keer ergens in novem
ber de kerstballen in de winkel te
hangen en het daarbij te laten.
„Ach", zegt ze, „ik vind het zó sneu
voor al die kinderen als kerst voor
rang krijgt. Dat kun je eigenlijk
niet maken. Kinderen gaan voor."
Ze is van plan er in haar winkel dit
jaar meer dan ooit tegenaan te
gaan. De Middelburgse Jamin zal
vandaag tijdens de intocht echte
pietermannen achter de toonbank
hebben. De zwarte-pietenpakjes
In de tuincentra liggen de kerstattributen al uitgestald.
foto Lex de Meester
hebben de beheerster en haar man
er deze week speciaal voor ge
kocht. Niet gehuurd, ze zien het als
een investering voor de lange ter
mijn. Haar man zal de Wafelpiet
zijn, want ze verkopen warme wa
fels. En zelf wil ze de zwarte
schmink ook wel eens op haar ge
zicht voelen.
Nog voor de onsterfelijke liedjes
uit de speakers in de winkelstraten
klinken, en ook ruim voor de
beiaardier van de Lange Jan zijn
klokken op 5 december heeft afge
stemd, zit de stemming er al in.
Niet alleen in de Jamin. Maar daar
over later meer.
Eerst willen we het even heb
ben over de nepsinterklaas
uit Amerika. Altijd gezet,
met blozende wangetjes in een
raar kabouterpak. Hij zou de afgelo
pen jaren de lage landen wel eens
even veroveren. Net als Coca-Cola
en de McDonald's dat vóór hem
hadden gedaan. Lang zag het er
naar uit dat de o zo bejaarde en o
zo bedaagde bisschop uit Myra
geen partij voor hem was. De Kerst
man opereerde immers al wereld
wijd, dus was het een kwestie van
tijd voor hij dat rare volkje aan de
Noordzee aan zijn zegewagen zou
hebben gebonden.
Nog is het zo, als je deze dagen per
ongeluk in een tuincentrum te
rechtkomt, dat het lijkt alsof de
strijd gestreden is. De hele maand
november al hangen in groenwa-
renhuizen kerstballen te glimmen
en beloven kunstkerstbomen naald-
loze feestdagen. GroenRijk, aan de
rand van Middelburg in de Mortie-
re, is daarvan een voorbeeld. Nelle-
ke van Dis heeft er de kerstafdeling
onder haar beheer. Takken met
lampjes in vazen, en grote lanta
rens, die zijn dit jaar erg populair.
Ze denkt dat sinterklaas in haar be
drijfstak vooral om praktische rede
nen wordt overgeslagen. De perio
de na 5 december is te krap om de
kerstverkopen op peil te houden.
Ze zegt: „Het is gewoon zo dat we
nu al volop kunstbomen met alles
erop en eraan verkopen. En bin
nen twee weken komen de echte
bomen, dan gaat het nog harder."
In het rijk van de kunstbomen
heeft de Kerstman het pleit gewon
nen. Maar zelfs daar... Ook Nelleke
van Dis viert pakjesavond, zegt ze,
als ze zich door haar groene, witte,
blauwe en paarse takken en sfeer
verlichting een weg naar de kassa
baant.
De Amerikaanse rendierenmenner
moet zich dus niet rijk rekenen. Al
is zijn jinglebell soms oorverdo
vend, vult hij de sokken aan de
schoorsteen met de duurste ca
deaus en roepen wij in onze onwe
tendheid elkaar nog zo hard na dat
onze goedheiligman in de kerst ver
drinkt, het is niet waar.
„Sint leeft", zegt Sita Lampert. Met
haar dochter Andrea runt ze een
kostuumverhuurbedrijf in de Mid
delburgse Gravenstraat. Het rek
met de pietenpakken heeft ze net
geïnstalleerd. De mantels en mij
ters volgen als er een beetje plaats
in de winkel is gemaakt. In septem
ber kwamen de eerste reserverin
gen van de hulpsinterklazen al bin
nen. Sommigen huren elk jaar het
zelfde pak, omdat de mijter zo lek
ker zit of de mantel precies om de
schouders past. En wie dacht dat
de kleding van Sinterklaas niet aan
mode onderhevig is, zit er hele
maal naast De echte sint, die van
de televisie, is uiteraard trendset
ter. Dochter Andrea meent een
nieuw glitterrandje op zijn mijter
gezien te hebben. Geheid dat de
hulpklazen die rand straks ook wil
len. Precies zo ging het met de ron
de, voorgevormde mijter. Me
vrouw Lampert heeft de platte
voorganger nog. Die had inderdaad
een veel mindere pasvorm, zegt ze.
Zwarte Piet is de laatste jaren voor
al op zijn hoofd modieuzer gewor
den. Vetkuiven, dreadlocks, staart
jes, het kan allemaal. Oudere Pie
ten vertonen zich zelfs met zwart
grijzend haar.
Grijs haar, als dat geen teken van
vitaliteit is! Zo wordt het in de kos
tuumwinkel in elk geval gevoeld.
„Mijn drie meiden zijn nu groot",
zegt mevrouw Lampert. „We heb
ben Sinterklaas wel eens een jaar
overgeslagen, maar daar had ik ach
teraf altijd spijt van. Pus nu vieren
we het weer volop. Met surprises,
waar we lekker geheimzinnig over
kunnen doen. Dan hebben we
echt lol met elkaar."
Een paar straten verder, in de Lan
ge Viele, is Ton Lagas van Oil Vi
negar al even stellig. Als de Sint
vandaag op het bordes van het
oude stadhuis staat, is zijn winkel
in hevige mate in chocoladesferen
gedompeld. Lagas is strikt in de
leer. Geen kerst voor 5 december,
punt uit Ook hij gelooft in de over
levingskracht van de goedheilig
man. Zijn zoon Tim studeert in
Breda en - weet zijn vader - is vast
van plan daar met huisgenoten de
pakjestraditie in ere te houden.
Het is zo ouderwets huiselijk,
denkt Sita Lampert. „Lekker thuis,
knus bij elkaar. Waarom zou je
nog buiten de deur gaan? Je mag
toch nergens meer een sigaretje ro
ken. Hier lekker wel."
Het verspreidingsgebied van
Sinterklaas is afgezet tegen
dat van zijn Amerikaanse
tegenvoeter natuurlijk maar heel
beperkt. Alleen in Nederland en
Vlaanderen - de Walen zijn al voor
de Kerstman gevallen - worden
vanavond schoenen gezet. Dat ge
voel, wij met z'n allen in de grote
wereld, biedt nieuwe brandstof
voor de pakjesboot. Sinterklaas
leeft, daar moet je in geloven. En
wat de Kerstman betreft, we heb
ben hier toch hooguit natte
sneeuw voor zijn arrenslee.