Donnergate of kwajongensstreek
ZATERDAG 24 NOVEMBER
TEGEN FLITSONTSLAG
Kom naar de Coolsingel in Rotterdam en demonstreer mee!
Onder Haagse
kaasstolp is het
al gauw jij-en-jou
6 Zaterdag 17 november 2007 PZC
Woordvoerders van
minister Donner van
Sociale Zaken hebben
ingebroken op de
besloten computers van
persbureau GPD. Een
reconstructie.
door Mare Laan
AMSTERDAM - Donderdag 18 okto
ber krijgt verslaggever Lianne Sleu-
tjes van de persdienst GPD een te
lefoontje. Het is Bart van Leeu
wen, een woordvoerder van minis
ter Piet Hein Donner. Hij wil dat
zij een wijziging aanbrengt in een
portret dat zij heeft geschreven
over de minister. „Donner is pro
testant, niet gereformeerd zoals jul
lie schrijven."
De verslaggever verbaast zich er
over dat de minister het artikel ge
lezen heeft. De tekst kan helemaal
niet in het bezit van Donner zijn.
Het portret staat immers op de be
sloten website van de Geassocieer
de Persdiensten (GPD), zoals de
nieuwsleverancier voor achttien re
gionale kranten voluit heet. Het
stuk zou pas 20 oktober in de kran
ten verschijnen.
De verslaggever belt eerst haar col
lega. Heeft hij misschien een kopie
aan de woordvoerders gestuurd?
Dat blijkt niet het geval. Vervol
gens vraagt zij aan twee andere
woordvoerders van het ministerie,
die tot voor kort collega-journalis
ten bij de GPD waren, hoe het mi
nisterie aan het portret is geko
men. „Zitten jullie in ons sys
teem?"
De ene, woordvoerder van staatsse
cretaris Ahmed Aboutaleb, ont
kent van iets te weten. De ander,
persoonlijk woordvoerster van
Donner, komt met een verrassend
antwoord: de tekst is in handen
van het ministerie gekomen via de
PZC. Het blijkt niet de eerste
smoes te zijn, stelt GPD-hoofdre-
dacteur Marcel van Lingen later
vast. De Zeeuwse krant ontkent de
bron te zijn.
Van Lingen weet dan nog niet wat
de GPD-computers hebben geregis
treerd: een dag eerder, op woens
dag 17 oktober om 17:54 uur,
breekt een onbekende vanaf een
computer op het ministerie van
Sociale Zaken in op de GPD-websi-
te www.gpd.info. De ongenode be
zoeker opent het portret van mi
nister Donner. De indringer heeft
de code PHV gebruikt, de inlogco
de van een GPD-journalist.
Een dag later doet zich een tweede
incident voor. Op 19 oktober belt
Van Leeuwen, de teamleider van
de woordvoerders, los Timmers,
de adjunct-hoofdredacteur van de
GPD, thuis. De woordvoerder eist
veranderingen in een nieuwsbe
richt over Donner en het ontslag
recht. Timmers: „Uit het betoog
van de woordvoerder maak ik op
dat Donner persoonlijk bezwaar
heeft gemaakt tegen passages in
het nieuwsbericht." Van Leeuwen
maakt een cruciale fout. Hij maakt
nu bezwaar tegen passages die al
leen te vinden zijn in een versie
die op het besloten computernet
werk van de GPD staat. Op de
vraag of hij in het computersys
teem is geweest, zegt de woord
voerder: „Dat laat ik in het mid
den."
Twee weken lang proberen de re
dacteuren van de GPD vergeefs bij
de woordvoerders van Donner te
achterhalen hoe zij aan het portret
van Donner zijn gekomen. De di
recteur communicatie van het mi
nister, Stephan Schrover, bevestigt
nu dat de tekst niet via de PZC is
ontvangen. Ook de twee oud-
GPD-journalisten die nu woord-
181., het serveradres van het minis
terie van Sociale Zaken. Van al die
bezoekjes werd 320 keer gezocht
naar artikelen over Sociale Zaken.
Aanvankelijk komt de inbreker bin
nen met de toegangscode HAS.
Die behoort toe aan een
ex-GPD-verslaggever. 'HAS' stapt
halverwege 2007 over naar het mi
nisterie, waar hij woordvoerder
wordt van staatssecretaris Ahmed
Aboutaleb. Zijn partner is al de
persoonlijke woordvoerster van
Donner. Zij is eveneens afkomstig
van de GPD. Zij stapte in april
2006 over. Kort daarop beginnen
de inbraken in het GPD-systeem.
Wanneer verslaggever 'HAS' de
GPD verruilt voor het ministerie,
Voorlichter Donner over de inbraak in de CPD-computers:
'Mijn chef vroeg mij of ik even wilde kijken'
voerder zijn van Donner en
Aboutaleb, hebben er niets mee te
maken bezweert hij. Om dan te
verklaren: „Er ligt wel eens een en
veloppe op het bureau. Dan weet
je niet precies waar die vandaan
komt." Zijn bronnen wil hij niet
noemen. „Wij hebben ook onze
vrije nieuwsgaring."
De GPD vraagt op 2 november het
externe iet-bedrijf Telpress de com
puters te doorzoeken op sporen
van inbraak. In het weekeinde
wordt duidelijk dat vanaf juni
2006 tot en met oktober 2007 366
keer is ingebroken vanaf een pc
met als internetadres 195.109.215.
wordt zijn wachtwoord geblok
keerd. In een mail aan een
oud-GPD-collega vraagt de woord
voerder van Aboutaleb of hij het
wachtwoord van de journalist
mag gebruiken. Op 8 november
neemt de redacteur die zijn wacht
woord heeft uitgeleend aan Socia
le Zaken ontslag.
Het opmerkelijkst vindt Van Lin
gen dat de inbraken na de eerste
verontruste vragen van de GPD ge
woon doorgaan.Als Van Lingen op
zaterdag 3 november de inbraken
wereldkundig maakt en aangifte
doet bij de politie, breekt in de
Haagse politiek een kortstondig
DEMONSTRATIE
Grote manifestatie door FNV, CNV en MHP tegen versoepeling ontslagrecht met sprekers vanuit
vakbond en politiek omlijst met muziek. Van 11.00 tot 14.00 uur.
Gratis vervoer voor FNV-leden
Bent u FNV-lid en demonstreert u mee? Meld u vóór 21 november 17.00 uur aan voor het gratis
busvervoer vanuit Zeeland. U kunt hiervoor bellen naar het actiecentrum: 010-2335171 of
mailen naar RAC-Rotterdam@bg.fnv.nl.
Meer weten?
Ga naar www.flitsontslag.nl en klik op manifestaties
Werkt in je voordeel
pandemonium uit. Donner wordt
naar de Tweede Kamer geroepen
voor een spoeddebat, waar hij de
inbraken toegeeft, een onderzoek
door de Rijksrecherche aankon
digt en een integriteitonderzoek
op het ministerie belooft. T\vee be
trokken woordvoerders zijn tijde
lijk geschorst. Die komen 14 no
vember uit de kast. In het AD be
kennen zij te hebben ingebroken
op de GPD- computers. De twee
ex-GPD-verslaggevers Sylvia Mar-
melstein (36) en haar partner
Hans van Soest (34) - HAS - zoe
ken de publiciteit om hun naam te
zuiveren. Er is geen sprake van dat
zij misbruik wilden maken van in
formatie van de GPD, stellen zij.
Het tweetal plaatst wel een bom
metje onder de positie van hun ei
gen minister. Marmelstein bekent
over het portret van Donner:
„Mijn chef vroeg mij of ik even
wilde kijken op de Nieuwslijnen
of het verhaal al was uitgezet voor
de kranten." Daarmee gaat de ver
antwoordelijkheid voor de inbraak
naar Bart van Leeuwen, de teamlei
der van de woordvoerders. Deze
rapporteert aan Schrover, de direc
teur-communicatie onder Donner.
Onder diens verantwoordelijkheid
heeft Donner een digitaal gestolen
krantenartikel gekregen. Intussen
heeft Donner grote druk gezet ach
ter het onderzoek van de Rijksre
cherche. Waar de speurneuzen er
normaal vele maanden over doen,
zullen zij nu in enkele weken met
resultaat moeten komen.
DEN HAAG - De grens tussen jour
nalistiek en overheidsvoorlichting
is soms dun. De twee GPD-journa-
listen die gevraagd werden woord
voerder van minister Donner en
staatssecretaris Aboutaleb te wor
den, zijn niet de enigen die een
overstap naar de afdeling voorlich
ting bij ministeries of grote bedrij
ven maakten.
Het kan geen verrassing zijn. On
der de Haagse kaasstolp lopen hon
derd politieke verslaggevers bijna
dagelijks honderd voorlichters van
de overheid tegen het lijf. Vaak is
het jij-en-jou in de wandelgangen,
waar journalisten en voorlichters
graag hun belangen uitruilen.
Een voorlichter die een primeur
van zijn minister gunt aan een ver
slaggever, organiseert zo extra aan
dacht voor de bewindsman. Daar
mee is voorlichting steeds meer de
kant van marketing van de eigen
minister opgegaan.
Een belangrijk onderdeel van die
politieke marketing is uit te vissen
of er riskante berichtgeving voor
de minister op komst is.
Doorgaans vraagt de voorlichter
langs zijn neus weg met welke on
derwerpen de journalist momen
teel bezig is en of hij daarbij kan
helpen. De twee ex-GPD-verslagge
vers kozen evenwel voor gebruik
van de moderne techniek, en haal
den zelf hun voorkennis op bij
hun oude werkgever.
NOS-nieuwslezer Eef Brouwers
baarde destijds opzien toen hij
eerst naar Philips vertrok, om er
de perswoordvoering te doen, om
vervolgens de Rijksvoorlichtings
dienst te gaan leiden. Inmiddels is
die route gewoon geworden.
