v35
PZC Zaterdag 17 november 2007
Het was op Jersey dat Victor
Hugo zijn meesterwerk Les
Miserables volbracht. Een
raadsel hoe hij daar de
inspiratie vond voor dit
trieste verhaal. Want wat is
dat kanaaleiland aangenaam,
vriendelijk en welvarend.
tekst en foto's Renate van der Bas
Jersey heeft een gekke status.
Het valt wel onder de Engel
se koningin, maar hoort niet
bij het Verenigd Koninkrijk.
Het hoort ook niet bij de EU.
Het opereert zelfstandig van
andere kanaaleilanden als Guern
sey en Sark. Het Franse vasteland
ligt ruim 20 kilometer verderop.
Engeland is 160 kilometer ver weg.
Desondanks, of misschien juist
daarom wel, kozen de eigenzin
nige eilanders in 1204 voor de En
gelse vorst als hun vertegenwoordi
ger. En dat willen ze graag zo hou
den. 20 procent slechts is het tarief
van de inkomsten- en vennoot
schapsbelasting: Jersey is een fis
caal paradijs, waar vermogensbelas
ting niet bestaat. Je moet wel een
beetje geld hebben, want goed
koop is het leven er niet. Huizen
zijn twee keer zo duur als in Enge
land.
Jersey heeft de perfecte maten (in
kilometers) voor een weekje va
kantie. Je kan de auto gerust laten
staan en fietsend en wandelend
grote delen van het eiland berei
ken. Anders is er nog het uitsteken
de netwerk van bussen dat je over
al brengt. De noordkust van het ei
land is ruig en hoog, met veel klei
Fietsen is ideaal op Jersey. De wegen in het binnenland zijn niet breed ge
noeg voor auto's.
ne baaien. De westkust loopt lang
zaam maar zeker naar het zuiden
af. Aan de lage zuidkust liggen de
hoofdstad St. Heiier en de stadjes
St. Aubin en St. Brelade. De
zuid-oostpunt, La Rocque Point, is
populair bij liefhebbers van wadlo
pen.
De wegen zijn goed, maar niet
overal breed genoeg voor een auto.
Fietsen is dus een uitstekend alter
natief Al gaat het er soms aardig
steil aan toe. Wij moesten een
paar keer afstappen, toch een ne
derlaag, om vervolgens lopend
met de fiets aan de hand een heu
vel op te 'hijgen'.
De hulpvaardigheid van de eilan
ders is hartverwarmend. Iedere
keer als we even op de kaart ston
den te kijken van 'hoe nu verder'
bood iemand aan mee te kijken en
ons te adviseren. Ze zijn hier nog
lang niet uitgekeken op de toeris
ten.
Een ander apart trekje van de
'locals' is de gewoonte om zakken
aardappelen weg te geven als ca
deau. Anne Le Cornu, een Neder
landse gids die al jaren op het ei
land woont met haar in Jersey ge
boren man, was lichtelijk verbijs
terd toen haar schoonmoeder de
eerste keer voor de deur stond met
zo'n zak. „Wist ik veel dat daar iets
bijzonders mee was", vertelt ze.
„Tot mijn man een paar dagen la
ter zei dat ik ze nu toch wel eens
kon opdienen. Ik vertelde hem dat
ik er de eerste avond al puree van
had gestampt. Hij viel bijna om:
doodzonde, puree maken van Jer
sey Royals!"
Want zo heten de beroemde aard
appels van dit eiland. Ze worden
het liefst verbouwd op steile zuid
hellingen, met zeewier als mest
stof. De eerste oogst, in april en
mei, levert zachte, bijna zoet sma
kende krieltjes op. Later in het jaar
zijn de Royals wat groter van for
maat. De koks op Jersey maken de
laatste jaren steeds vaker gebruik
van de producten van het eiland.
De brave, kastanjebruine koeien le
veren romige melk voor, boter,
yoghurt en roomijs. En zachte bief
stukken. Er worden bloemkolen
verbouwd, courgettes, broccoli, en
prijswinnende tomaten. Wat be
treft fruit zijn er aardbeien, andere
bessen en appels, waarvan cider
wordt gemaakt. Er is eigen bier en
zelfs eigen wijn, maar die flessen
zijn goed voor ons verborgen ge
houden. En dan wordt het eiland
natuurlijk nog omgeven door een
zee vol vis, oesters en andere
schelpdieren.
Op de menukaarten wordt vaak
aangegeven welke gerechten met
streekproducten zijn gemaakt.
Wat een lekkere wereld. Dat dach
ten ook de jonge Duitse soldaten
die in 1940 Jersey veroverden. Nou
ja veroverden, Engeland had geen
strategisch belang bij het eiland en
besloot z'n troepen terug te trek
ken. Bewoners werd de mogelijk
heid gegeven te evacueren, de
meeste mensen bleven achter. En
zagen vrolijke Duitsers dagelijks
sporten op het strand en genieten
van de zuivelproducten, 'und die
Kartoffeln'.
De bezetting, die helaas ook zeer
grimmige kanten kende en tiental
len slachtoffers heeft gemaakt,
duurde tot 9 mei 1945. Churchill
wilde geen soldaten offeren om
het eiland te bevrijden,
maar stelde een blokkade in
die in 1944/45 een honger
winter bracht.
Over die oorlogstijd is een
museum ingericht in de War
Tunnels, het ondergrondse
gangenstelsel dat de Duitsers
lieten graven om als zieken
huis te kunnen dienen wan
neer de aanval van Duitsland op
Engeland zou beginnen. De exposi
ties geven een levensecht beeld
van het dagelijks leven tijdens de
bezetting. Als je na het bezoek de
donkere gangen weer verruilt voor
de groene buitenwereld, blijf je
nog een tijdlang onder de indruk.
Jersey is per ferry bereikbaar
via St. Malo in Bretagne (Frank
rijk).
Lunchtip 1: The Wayside Cafe,
in de baai van St. Brelade. Niet
zomaar een strandtent, maar
gewoon de lekkerste.
Lunchtip 2: The Navigator, per
fect visrestaurant in Rozel Bay.
www.navigatorrestaurant.co.uk
Verrassing: Durrell's parkach
tige dierentuin, met fokpro-
gramma's voor een aantal be
dreigde soorten, www.durrell-
wildlife.org
Meditatief moment: bij de
neo-lithische graftombe La
Hougue Bie, waarover al zesdui
zend jaar een spiritueel waas
ligt.
www.jersey.com
www.jersey.comwww.condor-
ferries.com
Kanaaleilanden
Cherbourg c
Guernsey
Sark
Jersey
St Heiier
10 km
infographic: BVbron. ANP