Aanval op tieren langs de lijn
'Voetbal
zonder
publiek'
Bij de hockey
wordt alleen
zacht gevloekt
6 Vrijdag 9 november 2007 PZC
Ouders langs de lijn bij de jeugdcompetitie zorgen voor ergernis bij andere toeschouwers en bederven het plezier van de kinderen. Sire komt met een
campagne. foto Evert Elzinga/CPD
Ook Zeeuwse ouders
schieten door in
hun enthousiasme.
door Ondine van der Vleuten
bruinisse - Misschien moet er
maar eens een periode zónder pu
bliek gevoetbald worden, oppert
Dig Vleugel uit Bruinisse.
Overambitieuze ouders doen
meer kwaad dan goed met hun
constante commentaar vanaf de
zijlijn, zegt het oud-bestuurslid
van de KNVB-Zeeland. „Soms
denk ik eurotekens in hun ogen te
zien, visioenen van een winstge
vende carrière. Het kind moet in
ieder geval beter zijn dan zijzelf Je
ziet vaak dat beloofd wordt: als je
scoort, krijg je een paar euro. Die
nadruk op winnen, of falen, is fu
nest voor het spelplezier."
Tegen sommige ouders zou hij wil
len zeggen: kom nu eens een keer
tje kijken naar je kind, toon posi
tieve belangstelling. Maar ouders
die de rol van de coach overne
men - met name bij jeugdwedstrij
den een probleem- die mogen van
Vleugel thuis blijven. „Het pro
bleem dat Sire schetst, herken ik.
Al jaren. Zowel vanuit de voetbal
als in het volleybal, waar mijn
dochter op zit. Ouders die open
lijk kritiek hebben op de leiding,
dat is voor een kind zeer verwar
rend. De coach hoort degene te
zijn waarop het kind zich richt,
die verstand van zaken heeft. Daar
komt nog bij dat de kinderen niet
altijd snappen voor wie dat roe
pen nu bedoeld is: voor hen, of
voor iemand anders op het veld?"
Vleugel ziet dat jeugdcoaches niet
weten hoe ze met dit soort ouders
om moeten gaan. „Ik pleit er dan
ook voor dat verenigingen eens
iets van het budget voor de hoofd
coach gebruiken om voor begelei
ding van jeugdcoaches."
MIDDELBURG - Dat beeld van agres
sieve ouders, die aan de zijlijn
staan te schreeuwen en tieren:
Rob van Eijkelenburg, voorzitter
van de Middelburgse Hockeyclub,
herkent het niet zo.
Dat is de verdienste van de Ko
ninklijke Nederlandse Hockey
Bond, die al geruime tijd geleden
de campagne Sportiviteit en Res
pect begon. Het doel was de verru
wing te keren, die kwam mét de
toenemende belangstelling voor
deze tak van sport. „Met name in
de hoofdklasse, eerste klasse, waar
het tegenwoordig ook om geld
gaat, zag je wel eens voetbaltafere
len." Hoe groter de belangen, des
te groter de kans op doorgescho
ten fanatisme. Langs én op het
veld. De campagne van de hockey-
bond voorziet in cursussen en
workshops voor clubs en scheids
rechters. En ook de ouders wor
den in de campagne niet vergeten.
„De hockeybond heeft adequaat
gereageerd. Natuurlijk wordt er
ook tegenwoordig nog wel eens ge
vloekt aan de zijlijn. Maar dan
zachtjes."
Scheldende ouders langs de
lijn: kinderen worden er gek
van en verlaten huilend het
veld. De Stichting Ideële
Reclame (Sire) komt in actie
met de campagne: 'Geef
kinderen hun spel terug'.
door Carine Neefjes
Chris Pocerattu, vader
van een voetballertje,
klimt over het hek en
dreigt naar de scheid-
rechter, een jongen
van een jaar of zestien. „Warme
lui! Kom hier scheids, dan geef ik
je een knal voor je kop."
Even lekker schelden en de vader
verdwijnt weer achter zijn kinder
wagen langs de lijn. „Ik kom me
hier een beetje uitleven. Ik moet
scheidsrechters opvoeden, anders
worden ze hartstikke partijdig."
Zaterdagochtend, een voetbalveld
in Amsterdam-Noord. Ouders én
grootouders staan langs de lijn om
hun 'jonge goden' van een jaar of
tien aan te moedigen. Een enke
ling scheldt, de meesten geven
schreeuwend aanwijzingen. Een
opa stuurt zijn kleinzoon van
links, naar rechts, van voor naar
achter. Het jochie wordt er knetter
gek van en blijft regelmatig met
een vragende blik midden op het
veld stilstaan.
Voetbalmoeders Ella Smit en
Yvonne de Groot schudden hun
hoofd. Zij vinden dat geschreeuw
maar niks. „Vorig jaar werd een
keepertje van zes jaar van de tegen
partij verschrikkelijk door zijn va
der uitgescholden. De godvers vlo
gen in het rond. Dat jochie rende
huilend naar de kleedkamer en
heeft niet meer gekeept."
Ouders kunnen het lelijk voor
hun kinderen verpesten. In het
voorjaar gingen dertig ouders in
Alkmaar met elkaar op de vuist,
nota bene bij een schoolvoet-
baltoernooi. De Stichting Ideële
Reclame (Sire) wil met de campag
ne 'Geef kinderen hun spel terug'
een einde maken aan het wange
drag van ouders.
Ex-proftennisser Richard Krajicek
had zo'n fanatieke ouder. Volgens
hem was zijn vader 'bezeten' van
het idee dat zijn zoon de beste ten
nisser van Nederland en de wereld
moest worden. Gescheurde enkel
banden, in het gips - het waren
geen redenen om thuis te blijven
van de training. Krajicek: „Alles
wat extreem is, is niet goed. Te fa
natieke ouders niet, maar ongeïnte-
Omgaan met ouders
resseerdheid is misschien nog wel
erger."
Jacques van Rossum, bewegingswe
tenschapper aan de Vrije Universi
teit van Amsterdam, heeft onder
zoek gedaan naar talentontwikke
ling en wat dat betekent voor de re
latie tussen ouders en kind. Van
Rossum signaleert vier verschillen
de soorten ouders: de bemoeizuch
tige, de kritische, de coachende en
de beschermende. „De bemoei
zuchtige is de ergste en die vind je
overal: tussen hoog- en laagopgelei
den, van hockey- tot voetbalveld.
Deze ouders - het zijn trouwens
meestal vaders - identificeren zich
te veel met het succes van hun
kind. Zelf hebben ze vroeger die
kans niet gehad of is het niet ge
lukt om door te breken. Zoon- of
dochterlief moet die droom nu
waarmaken."
Voor een kind kan dat traumatisch
zijn, vervolgt Van Rossum. „Je
wordt verantwoordelijk voor het
geluk van je ouders. Dat is irreëel.
Het komt voor dat hele gezinnen
uit elkaar vallen. De voetballende
zoon of de hockeyende dochter
voldoet niet aan de verwachtingen
van pa of ma."
Als ouders zich langs de lijn mis
dragen, moeten verenigingen hen
tot de orde roepen, vindt de bewe
gingswetenschapper. in de prak
tijk gebeurt dat ook, vertelt Hui-
bert Steegeling, trainer van het da-
meselftal in Almere.
Ook bij voetballende meiden van
een jaar of twaalf, dertien gaat het
soms flink te keer. Sommige va
ders jutten hun dochters te veel
op. „|e hoort ze foeteren en schel
den. Als het echt uit de hand
loopt, ga ik een gesprek aan. Ik pro
beer duidelijk te maken dat kritiek
averechts werkt. Ook al doen die
meiden het tien keer verkeerd, je
moet positief blijven. Anders gaan
die koppies naar beneden hangen
en hebben ze helemaal geen zin
meer om te spelen."
Op het voetbalveld in Amster
dam-Noord moedigt een opa zijn
kleinzoon aan. Ook hij hekelt die
schreeuwende ouders. „Dat zijn
zelf slechte voetballers geweest. Zij
willen een kind dat hun droom
om prof te worden, wél waar
maakt. Belachelijk zielig", vindt
hij. Opa Koster staat achter het
doel het teamgenootje van klein
zoon Bowe te coachen. Zodra de
bal van het veld is, laat hij de
keeper zien hoe het moet. „Verve
lend? Ik geef alleen maar schouder
klopjes, of ze het kunnen of niet.
Hier wordt de basis gelegd voor
hun verdere leven. Geef ze zelfver
trouwen, dat is veel belangrijker
dan sport."
Hoe ga je als sportvereniging om met ouders die zich (onterecht) als
coach gedragen of ouders die zich juist nooit laten zien, kortom negatief
gedrag van ouders?
De Nederlandse Sport Alliantie (NSA) heeft op haar website wat tips op
een rij gezet:
Leg ongeïnteresseerde ouders uit dat het kind, maar ook de vereniging
hun aanwezigheid erg op prijs stelt.
Vertel te kritische ouders dat voortdurende kritiek tot stress en emotio
nele verwarring kan leiden.
Wijs ouders erop dat geschreeuw een slecht voorbeeld is voor de jeugd
leden en verwarrend werkt.
Vraag andere ouders om schreeuwende ouders kalm te houden.
k Tracht overbezorgde ouders er van te overtuigen dat de sport veilig is.
Zorg bij allochtone ouders voor een contactpersoon en betrek hen bij
het beleid. Wees alert op discriminatie en bestraf dat onmiddellijk en dui
delijk.
Zet ouders in het zonnetje die wél positief bijdragen op de club.