Vernieuwen in goede tijden
Krommunicatie
interview»
SYNTENS- DIRECTEUR PIET VAN STAALDUINEN:
A
Piet van Staalduinen: "regionale benadering is onze kracht."
Ondernemers moeten eigenlijk
altijd open staan voor innova
tie. Maar helaas, ze vernieuwen al
leen maar in goede tijden. "Vooral
bedrijven in het MKB- segment heb
ben, als het even wat minder gaat,
vaak moeite het hoofd boven water
te houden. Daar moeten ze heel hard
voor werken. Pas als het beter gaat,
gaan ze ook denken aan uitbreiding,
vernieuwen, nieuwe producten en
nieuwe markten", constateert Syn-
tens- directeur Piet van Staalduinen.
door Ron Gregoor
BREDA - De landelijke organisatie Syn-
tens, innovatie netwerk voor onderne
mers, is in het leven geroepen om onder
nemers te helpen bij hun vernieuwingen.
"Hoewel we helemaal niet ontevreden
zijn, ligt ons nog een grote hoeveelheid
werk te wachten. Nederland kent zo'n
300.000 bedrijven in het MKB segment.
Ongeveer 20.000 daarvan komen jaarlijks
bij ons voor advies. Werk aan de winkel
dus", constateert van Staalduinen.
Syntens heeft haar twaalf vestigingen ver
deeld over het hele land, "Dat is juist onze
kracht", legt Van Staalduinen het decen
trale karakter van zijn organisatie uit. "Het
is voor ons van essentieel belang om dicht
bij de ondernemer te zitten, letterlijk en fi
guurlijk. Wij moeten niet alleen weten
hoe het bedrijf van onze klant emit ziet,
maar het is even belangrijk om te weten
hoe zijn markt in elkaar steekt, wie zijn
klanten zijn, wat zijn concurrenten doen,
hoe hij zich in zijn naaste omgeving kan
verbeteren. Daarom hebben wij in die
specifieke regio een groot netwerk nodig,
dat we kunnen gebruiken ten behoeve van
de klant.""
OndazodhBT
Ir. Piet van Staalduinen (44) is bijna een
jaar in dienst als algemeen directeur van
Syntens. Hij stapte in november vorigjaar
over van TNO, waar hij directeur Markt
en Operations van het instituut TNO
Bouw en Ondergrond was. Hij werkte
daar sinds 1986, eerst als onderzoeker en
adviseur, later in diverse management
functies. Van Staalduinen studeerde aan
de TU in Delft.
Twaalf jaar deed hij onderzoek en advies
bij TNO. "We waren vooral bezig voor
grote bedrijven, in Nederland, en later
ook in het buitenland. Philips en Shell wa
ren enkele van onze grote klanten. Voor
Philips werkten we in het Verre Oosten,
voor Shell deden we onder meer projecten
in Rusland. We deden onderzoek gericht
op oplossingen van problemen, waar het
bedrijfsleven mee te kampen had. Bij
TNO Bouw bekeken we de veiligheid en
duurzaamheid van bouwmaterialen, maar
ook hoe het beste gebouwd kon worden
om een bepaald doel te bereiken."
Na twaalf jaar maakte Van Staalduinen de
stap naar het management, hij werd uitein
delijk directeur van TNO Bouw On
dergrond. Dat was net in de tijd dat ken
nisinstellingen veel actiever gingen kijken
of ze concreter hun onderzoek en hun
diensten konden afstemmen op de vragen
van overheden en van het bedrijfsleven.
Hij begeleidde een aantal spin-offs en ver
zelfstandigingen van TNO. Het was onder
andere zijn taak om de diensten van TNO
te verkopen aan het bedrijfsleven. "Na
tuurlijk waren we altijd al erg actief op het
gebied van onderzoek. Maar we timmer
den nog te weinig aan de weg. Een van de
gevolgen was de oprichting van het bedrijf
BouwQ, een joint venture van TNO, de
kennisinstelling GeoDelft en twee advies
bureaus, Wagemaker en Intron. Door de
combinatie van onderzoek en advies kon
den we veel meer voor opdrachtgevers be
tekenen. We hebben met BouwQ een
bedrijf opgericht dat voor opdrachtgevers
in de bouw meteen alle risico's regelt. Van
tekentafel tot oplevering. De tijd is voorbij
dat overheden die hele organisatie voor ei
gen rekening nemen."
Was de overgang van TNO, een technisch
instituut, naar Syntens, de instantie die on
dernemers aan moet zetten tot succesvol
innoveren en dus een adviesorgaan is, niet
groot? Valt ontzettend mee, zegt Van
Staalduinen. "Ik heb. voordat ik in het ma
nagement zat, jarenlang zelf onderzoek ge
daan, ook adviezen gegeven. En vooral de
laatste jaren waren we bij TNO ook na
drukkelijk bezig met innovatieprocessen."
Van Staalduinen werd gevraagd om alge
meen directeur te worden van Syntens.
"Ik heb daar eigenlijk niet zo lang over na
hoeven te denken. Ik was twintig jaar bij
TNO en had vooral te maken met grote
bednjven. Syntens moet het hebben van
het MKB. Dat trok me wel aan."
Wenaieswscn
Syntens is in het leven geroepen om on
dernemers bij te staan in hun plannen om
te innoveren. Dat kan zijn productver
nieuwing, het opzoeken van nieuwe
markten, maar ook dat ze hun organisatie
anders op poten moeten zetten om echt te
kunnen vernieuwen. Innovatie wordt
steeds belangrijker. "Voor ons is het niet
belangrijk of het idee van de klant ook
vernieuwend is voor de markt. Essentieel
is dat dat voor hem innoverend is."
Syntens helpt de ondernemer op weg. Van
Staalduinen: "In tegenstelling tot de vele
commerciële bureaus, die op dit gebied
actief zijn. Die begeleiden vaak een heel
traject en nemen een deel van de organisa
tie over. Wij doen dat niet, wij helpen de
ondernemer op weg. Kijken wat het pro
bleem is, geven hem rips en koppelen
hem, waar mogelijk, aan instanties of be
drijven die hem goed kunnen adviseren.
We zijn laagdrempelig. Wij hebben geen
commercieel belang in onze klanten. We
worden betaald door de overheid. Onze
missie is vernieuwing van bedrijven te on
dersteunen. Elk innovatietraject is anders.
In de regel zijn onze mensen maar twee of
drie dagen met zo'n klant bezig, terwijl het
traject voor het bedrijf soms een aantal ja
ren duurt. We houden in die periode con
tact." En verder: "Een bedrijf komt bij ons
voor advies. Wij gaan dan met de mensen
praten in de omgeving waar zij werken.
Wij bezien wat de mogelijkheden zijn, wij
hebben een ruime keuze aan middelen bij
ons die wij aan de ondernemer kunnen
aanbieden. Het kan zijn dat wij een onder
nemer koppelen aan een commercieel ad
viesbureau, of een kennisinstelling, bij
voorbeeld in de regio Breda werken wij
met hogeschool Avans of NHTV. Wij
kunnen advies geven over landelijke ini
tiatieven zoals de innovatievouchers van
EZ of regionaal initiatieven zoals het pro
ject Marktgericht Innoveren die dankzij de
steun van Provincie Noord Brabant moge
lijk is gemaakt. En wij zien graag onderne
mers in onze workshops of bijeenkomsten.
Dan is er tijd om van elkaar te leren, en
wie wil dat niet?"
Het gaat om vinden en gevonden worden,
zegt Van Staalduinen. "Steeds meer onder
nemers weten ons via een digitale kanaal te
vinden. Wij hebben een druk bezochte
internetsite waar het mogelijk is om te
chatten met een innovatieadviseur. Kijk
zelf maar op www.syntens.nl of www.in-
novatienet.nl Maar gewoon bellen met het
landelijk innovatienummer (088
4440444)of langs gaan bij een Syntens ves
tiging kan ook."
Syntens geeft in een jaar zo'n 20.000 ad
viezen en meer dan 1.000 workshops aan
klanten in het hele land. Dat lijkt veel,
maar als je dan bedenkt dat ons land meer
dan 300.000 MKB'ers telt, is dat misschien
ook wel weinig. "Er ligt ons nog heel veel
werk te wachten, dat klopt", zegt Van
Staalduinen. "Maar je moet ook bedenken
dat er ondernemers zijn, die zelf al met
vernieuwen bezig zijn, die ons daarvoor
niet nodig hebben. Dat juichen wij na
tuurlijk toe. En het is ook zo dat als de
economie groeit, zoals nu het geval is, veel
meer bedrijven open staan voor vernieu
wingen. In de slechte jaren 2003, 2004
hadden veel bedrijven heel veel moeite
om het hoofd boven water te houden. Of
simpelweg hadden ze er het geld niet voor.
Heel veel ondernemers hebben überhaupt
weinig tijd om na te denken over hun toe
komstplannen. Wij zijn daar ook voor om
hen daarin te helpen ze over te halen om
de zaak eens vanuit een ander perspectief
te bekijken. Nu zie je dat veel meer be-
Foto: Kees Bennema
drijven willen vernieuwen. Er stroomt
weer geld binnen, er kan er weer wat. Als
je als bedrijven wil groeien, dan moet je
vernieuwen."
ir Kairos Jeroen van Oven
Communicatie is inderdaad krom. Enorm krom zelfs. Zó krom, dat het een
cirkel vormt. U weet wel: geven en nemen, luisteren en spreken, zenden en
ontvangen. Een mooie vakterm daarvoor is reciprociteit: wisselwerking door
gelijke behandeling over en weer. Maar dan hebben we het wel over de
ideale situatie.
Echte kromheid ontstaat als communicatie een rechte lijn is. Een bevel wordt
uitgevaardigd. Een boodschap wordt uitgezonden. De mededeling wordt
gedaan. Einde verhaal en geen wisselwerking. Met desondanks hoge
verwachtingen ten aanzien van het effect. En dat blijft natuurlijk uit.
Net als een cirkel heeft communicatie geen begin en geen einde. Zij verdeelt
'de wereld' wel in een binnen- en een buitenwereld. Met een cirkelboog als
resultaat van de wisselwerking tussen die twee. Communicatie is actie en
reactie tegelijk, oorzaak en gevolg op hetzelfde moment. Het is begrijpelijk,
maar tegelijkertijd niet grijpbaar. Je kunt je er wel aan onttrekken, maar het
onttrekt zich niet aan jou.
ledereen kent de uitwerking van het doorvertelspel. U weet wel: ik fluister iets
in uw oor, u in dat van uw buurvrouw, enzovoorts. En steeds blijkt dat de
boodschap gaandeweg is veranderd. Verbazing alom en communicatie lijkt
dan inderdaad krom. Maar het laat juist de ware aard ervan zien: buiten- en
binnenwereld staan in wisselwerking met elkaar. Gelukkig zijn er bedrijven die
zelfs daar rekening mee kunnen houden: communicatiebureaus.
KAO communicatie
Molenwater 105, 4331 SG Middelburg, T. 0118 615048
E. kairos@kao.nl www.kao.nl