Zeegras krijgt nieuwe
Buitengebied
telkens stuk op rotmomenten
Riolering
De proef met het verplaat
sen van klein zeegras in de
Oosterschelde koerst aan op
een succes. De eerste resul
taten zien er goed uit. Het
projectbureau zeeweringen
bekijkt nu of volgend jaar uit
breiding mogelijk is van het
transplanteren van de steeds
zeldzamere en bedreigde
plant, die op een aantal
groeiplaatsen moet wijken
voor de aanleg van nieuwe,
sterkere dijkglooiingen.
het uitlegde was er wel begrip voor", zegt Per-
quin. Van de Voort ontmoette tijdens het afgra
ven van het zeegras en het herplanten op de
slikken van de Dortsman (bij Stavenisse) en in
de Krabbenkreek mensen die de werkzaamhe
den met enige verwondering gadesloegen. Ook
daar hielp uitleg.
Hij constateert met genoegen dat de proef tot
nu toe bevredigend verloopt. Al vrij snel ont
wikkelden de planten op hun nieuwe plek uit
lopers en op beide locaties is sprake van uitbrei
ding (via de wortels). Ook het opvangen van
slib loopt gesmeerd. De planten zijn enkele cen
timeters in het slik ingebed en in nog geen half
jaar kwamen ze al boven water uit. Er zit volop
leven tussen.
Cruciaal is nu hoe het zeegras de winter door
komt. Die moet niet te streng zijn en zware
stormen zijn evenmin gewenst, want dan kun
nen de wortels verloren gaan. Overleven de
planten komende maanden, dan is de proef-
die wetenschappelijk begeleid wordt vanuit de
Radboud Universiteit Nijmegen - geslaagd.
Voor uitbreiding kijkt het bureau zeeweringen
onder meer naar een locatie in het Verdronken
Land van Zuid-Beveland.
Van de Voort legt uit dat bij het herplanten ver
schillende methodes zijn toegepast. Een 'vij
and' van het zeegras is de wadpier. Die zorgt
voor verzanding en daar kan het gras niet te
gen. Het heeft liever klei om in te leven. Daar
om zijn op enkele vakken netten ingegraven en
schelplagen neergelegd. Op een aantal stukken
zijn geen voorzieningen getroffen en tot nu toe
doet het zeegras het daar ook goed. Van de
Voort hoopt dat dit zo blijft. „Onbehandelde
stukken zijn goedkoper en je hoeft niet zo te
tuinieren."
Vanaf de slikken bij Viane is totaal 600 vierkan
te meter klein zeegras in zoden naar de Dorts
man en Krabbenkreek gebracht. Vergeleken
met de vele honderden hectares die vroeger in
de delta groeiden een peulenschil. Nochtans is
nu gras dat anders bij het vernieuwen van de
steenbekleding op de dijken verloren was ge
gaan behouden, merkt Perquin op. En is er
zelfs zicht op uitbreiding van de oppervlakte
zeegras. „Dan heb je echt winst geboekt."
door Rinus Antonisse
Het lijkt een beetje overdreven:uiterst
zorgvuldig - er is zelfs speciale appara
tuur voor ontwikkeld - op het slik
klein zeegras weghalen en die elders
in de Oosterschelde terugzetten op het slik. En
daarvoor 100.000 euro uit trekken. Maar het
gaat wel om een bijzondere plant, die door ver
schillende oorzaken in de delta verloren dreigt
te gaan, beklemtonen Roy van de Voort en Jo
ris Perquin van projectbureau zeeweringen.
Een zeegrasveld is eigenlijk een natuurgebiedje
op zich. De planten zijn een graadmeter voor
de natuurlijke toestand van het intergetijdenge-
bied (de strook die bij eb droogvalt). Er leven
allerlei dieren tussen, die als voedsel dienen
voor vogels en vissen. Ze houden slib vast en
dragen zo bij aan het proces van aanslibbing.
Mede dankzij het zeegras ontstaan schorren.
Op de transplantatieproef afgelopen juni uitge
voerd, kwamen bij het bureau zeeweringen
geen echt negatieve reacties binnen. „We kre
gen wel vragen waarom we het deden. Als je
16 I Zaterdag 20 oktober 2007 PZC Yy Iptlp'
90 procent zeegras is weg
Klein zeegras is als een van de
weinige planten aangepast aan
het ondergedompelde leven in
brak en zout water. Het is
geen zeegras, maar behoort
tot de familie van de fontein-
kruidachtigen. Ze herbergen
een rijke algenflora en fauna.
De plant wordt 20 tot 25 centi
meter lang.
In de Zeeuwse wateren kwam
zowel groot- als klein zeegras
ooit in grote oppervlakten
voor. Het areaal schrompelde
met 90 procent ineen door
waarschijnlijk een te hoog zout
gehalte en troebelheid van het
water. Ook aanwezigheid van
wadpieren speelde mee.
In de Greveiingen is klein
zeegras verdwenen, in de Oos
terschelde zit nog ongeveer
100 hectare, in de Westerschel-
de liggen alleen bij de Sloeha-
ven enkele hectares.
Zeegras uit Viane wordt
teruggeplaatst op de slik
ken van de Dortsman.
foto Marijke Folkertsma
Inzet: zeegras,
foto Wim Giesen
De maatschap Poppe-Dekker heeft een
landbouwbedrijf, paardenpension en mini-
camping De Kreekrug bij Grijpskerke. We
volgen beide families wekelijks tijdens het
kampeerseizoen.
door Miriam van den Broek
Extreem? Ach, in '74 was
het pas extreem, zegt Ro
nald Poppe. Toen kwa
men mensen uit het dorp
helpen oogsten. Het moest met
de hand gebeuren omdat het zo
ontzettend nat was. Zelfs militai
ren schoten te hulp. Dus, nee.
Echt extreem was het dit jaar
voor de landbouw niet. „Kijk,
dat we in het voorjaar begonnen
zijn met zes droge weken, was
uniek. Maar verder was het heer
lijk weer. Heel groeizaam."
Nu de laatste biet de grond uit is,
de paarden weer op stal staan en
de camping aan het eind van de
ze maand sluit, blikken Ronald,
Monique en hun dochters Melis-
sa en Natalie Poppe terug op het
afgelopen halfjaar.
Eén treurige gebeurtenis steekt
daar met kop en schouders bo
venuit. De plotselinge dood van
Melissa's paard. „Ik had gewoon
iets bijzonders met dat paard",
zegt Melissa. „Dus ja, ik denk er
nog best veel aan terug. Maar ge
lukkig gaat het met Utah, mijn
nieuwe paard, super. We passen
echt bij elkaar en dat verzacht
het wel wat. Ik heb met haar al
zeven wedstrijden gereden. En
het gaat zo goed dat ik nu naar
een hogere categorie mag."
Wat de minicamping betreft,
gaat 2007 de boeken in als 'Het
jaar van de riolering', stelt Moni
que vast. Het hele seizoen werd
de camping geplaagd met een
verstopte riolering. „Bijna weke
lijks spoelde het water in de wc's
niet meer weg. Vaak gebeurde
dat ook nog eens op rotmomen
ten. Op zondagavond negen uur
of zo." Na maanden aanmodde
ren, hebben ze een bedrijf inge
huurd. „Binnen een uurtje was
het probleem helemaal verhol
pen. We hadden ze veel eerder
moeten bellen."
Inmiddels neemt Monique al
een aantal weken met pijn in het
hart afscheid van de gasten.
„Sommige ondernemers zijn blij
dat het seizoen erop zit. Ik niet.
Ik baal echt als iedereen weer
naar huis gaat. Met sommige gas
ten heb ik gewoon een band. Als
die gaan, denk ik: 'getsie'. Mis
schien moet ik het allemaal wat
zakelijker zien, maar dat lukt
niet altijd. Aan de andere kant
zeggen gasten dat ze juist graag
hier komen vanwege die per
soonlijke aandacht."
Toch weet ze dat een gesloten
camping ook voordelen biedt.
Zo gaat het hele gezin binnen
kort een weekje op vakantie
naar de Achterhoek. En nee, Na
talie krijgt deze keer waarschijn
lijk niet veel last van heimwee.
Want haar paard Sheila, mag
met haar mee.
Volgende week de laatste afleve
ring van deze rubriek. Dan kijkt
het gezin Dekker terug op het sei
zoen.
