Economie in twintig jaar
tijd flink veranderd
Gevaarlijke
cocktail
'Ik heb vandaag 750 miljoen gulden verloren. Ik ben moe, ik ga naar bed.'
Aad Jacobs, Nationale Nederlanden
PZC Vrijdag 19 oktober 2007 13
Een crisis in de financiële
wereld is achteraf meestal
goed te verklaren. Stijgen
de olieprijzen, natuurram
pen, teruglopende economische
groei: het kunnen allemaal facto
ren zijn waarom het minder gaat.
Eens in de zoveel tijd gaat het om
onverklaarbare redenen mis. Zoals
in 1987. Beleggingsdeskundige Jaap
van Duijn herinnert zich de klap
van twintig jaar geleden nog goed.
„Er was geen enkele economische
aanleiding, alleen de rente was ge
stegen. De vrijdag voorafgaand aan
het weekeinde van 17 en 18 okto
ber waren de koersen op Wall
Street al met 4 procent gedaald. Be
leggers hadden een heel weekein
de om daar over na te denken en
drukten de maandag erop ineens
massaal op de verkoopknop. Daar
na gingen alle luiken open."
Geen van de gezaghebbende analis
ten zag destijds de ellende aanko
men. Van Duijn: „De beurscrash
van 1987 was wat je noemt een
waardecorrectie. Achteraf kun je
heel simpel stellen dat aandelen
vóór de krach te duur waren. Maar
ondanks alle ellende onder beleg
gers heeft de krach de ontwikke
ling van de wereldeconomie nau
welijks beschadigd."
Die economie is in twintig jaar
flink veranderd, constateert Van
'Azië en Zuid-Amerika
bieden nu tegenwicht als
het in de VS fout gaat'
Duijn. „Amerika heeft nog steeds
een leidende rol, ook als het om
de beurzen gaat. Is op Wall Street
sprake van paniek, dan slaat die
acuut over naar Amsterdam en de
rest van Europa. Maar aan de ande
re kant zie je nu ook dat er in Azië
en Zuid-Amerika economische
grootmachten in wording zijn bij
gekomen. Dat biedt tegenwicht als
de economische groei in de Vere
nigde Staten tegenvalt. Dagelijks
stromen nu ook honderden miljar
den euro heen en weer tussen Eu
ropa en Azië."
Een beurskrach uitsluiten durft
Van Duijn niet, net zo min als ef
fecten-analist Tom Muller van
Theodoor Gillissen. Muller: „De fi
nanciële wereld is moeilijker be
heersbaar geworden, juist omdat
er dagelijks honderden miljarden
verschuiven. Centrale banken kun
nen de markt sturen door het aan
passen van de rente, maar kunnen
nauwelijks invloed op de koersvor-
ming van aandelen uitoefenen.
Een beurskrach kun je mede daar
om nooit uitsluiten."
Analist Corné van Zeijl van SNS
Bank beaamt dat: „Zeg nooit
nooit. Stel nou dat iedereen tegelij
kertijd het gevoel krijgt dat de we
reld vergaat. Dan gaat het op de
beurs dus mis."
Ontwikkeling AEX
600
500
400
300
200
100
Beursprofeten waarschuwen
beleggers vaak voor het instorten
van de aandelenmarkten,
journalist Willem Middelkoop
publiceerde onlangs een boek
waarin hij overtuigend schetst dat
de Amerikaanse schuldenberg ooit
tot een forse correctie op de
aandelenmarkten zal leiden. Maar
pas achteraf weten we of
dergelijke dreigende
voorspellingen juist bleken te zijn.
Toch zijn er voor beleggers altijd
wel (herkenbare) gevaren op de
aandelenmarkten. Dan nog
betekent dat overigens niet dat de
beurzen ook daadwerkelijk
onderuit gaan.
Vijf gevaarlijke situaties voor
aandelenbeleggers zijn:
1. Aanhoudend hoge olieprijzen.
2. Het hoge begrotings- en
handelstekort in de Verenigde
Staten in combinatie met een
lage dollar.
3. Oplopende spanningen in
politieke brandhaarden,
zoals momenteel in
Afghanistan en Turkije/
Koerden/Irak.
4. Ontwikkelingen die de
economische grootmachten
in wording zoals Brazilië, India,
Rusland en China ernstig
schaden.
5. Beleggers die uit de aandelen
vluchten in goud en
obligaties.
Een combinatie van deze situaties
kan leiden tot een fatale cocktail.
Kan.
Koers van de AEX-index van1984 tot en met 2007.
700