Meningen
Wat brengt het nieuwe
Europese verdrag ons?
57EMBÜRÉAU
Het Net
Nederlander
verdedigt
hulp Pol Pot
Geen grens
onderzoek
borstkanker
Smet op blazoen Willem van Oranje
Niet vast
Probeer gewoon
1 O Vrijdag 19 oktober 2007 PZC
0
Michiel Pestman wil
toezien op eerlijk proces
voor Nuon Chea.
AMSTERDAM - De Nederlandse
strafpleiter Michiel Pestman wordt
opgenomen in het advocatenteam
van de tweede man van de Cam
bodjaanse Rode Khmer.
De voormalige rechterhand van
Rode Khmerleider Pol Pot, Nuon
Chea, moet in 2009 in Cambodja
terechtstaan voor oorlogsmisda
den en misdaden tegen de mense
lijkheid. Pestman vreest dat Chea
geen eerlijk proces in Cambodja
krijgt, zei hij gisteren. „De hele op
zet van het tribunaal dat in de
hoofdstad Phnon Penh is opge
richt, is om hem te veroordelen."
Het bewind van de Rode Khmer
heeft in de jaren zeventig in Cam
bodja naar schatting aan 1,7 mil
joen mensen het leven gekost.
Sommige wetenschappers spreken
zelfs van drie miljoen doden.
De Rode Khmer voerde in de ja
ren zestig en zeventig als militaire
tak van de Communistische Partij
een guerrillaoorlog tegen het be
wind. In 1975 kwam de Rode Kh
mer onder leiding van Pol Pot aan
de macht. Tot 2979 voerde hij een
schrikbewind. Mensen werden
massaal opgepakt, gemarteld en
uiteindelijk geëxecuteerd. Dat gold
vooral personen die banden had
den met de oude regering, voor in
tellectuelen en hoger opgeleiden,
voor etnische Vietnamezen, etni
sche Chinezen, christenen, mos
lims, boeddhistische monniken,
homoseksuelen en verdachten van
'economische sabotage'. Die laat-
sten waren vaak mensen die onge
schikt waren of werden geacht dat
te zijn voor landbouwwerk.
Vijf vragen en
antwoorden over het
nieuwe verdrag.
door Ramses A. Wessel
Is dit geen Europese grondwet meer
Ook het vorige verdrag was geen
grondwet. De Europese Unie is im
mers geen staat en zal dat ook niet
snel worden met 27 lidstaten. Wel
zijn symbolen verdwenen die aan
een staat doen denken, zoals de
Europese vlag en het Europees
volkslied. Ook worden termen als
'Europese wet' en 'Europese minis
ter van Buitenlandse Zaken' niet
meer gebruikt. Het verdrag laat de
Unie daardoor minder op een
staat lijken.
Krijgen de lidstaten met het nieuwe
verdrag meer of minder macht?
De macht van de belangrijkste lid
staten (Duitsland, Frankrijk en het
Verenigd Koninkrijk) was nooit af
hankelijk van verdragsprocedures.
Dat blijft zo. Wel krijgt het topor
gaan waarin zij samenwerken, de
Europese Raad, een vaste voorzit
ter, waardoor deze instelling wel
licht meer doorlopend betrokken
kan zijn bij het integratieproces.
Tot nu toe hangt de agenda van de
Europese Raad vooral af van wat
het wisselende Voorzitterschap
wenst (iedere halfjaar een andere
lidstaat). Anderzijds leidt een vas
te voorzitter ook tot verdere 'Brus-
selisering' en kan de Europese
Raad zelfstandiger worden. Ook
TE CAST
R.A. Wessef doceert Europese Studies
aan de Universiteit Twente.
zal de Europese Commissie, met
meer oog voor het gemeenschap
pelijk belang tegenhanger van de
Raad, kleiner worden doordat niet
iedere lidstaat er meer altijd in ver
tegenwoordigd is. Een wisselend
beeld dus.
Wordt de Unie democratischer?
Zo erg is het niet gesteld met de
Europese democratie. De afgelo
pen vijftien jaar kreeg het Euro
pees Parlement meer bevoegdhe
den. Het is het nu als mede-wetge
ver betrokken bij de meeste beslui
ten. Dat we niet gaan stemmen bij
de Europese verkiezingen is dus
onverstandig. Het nieuwe verdrag
geeft wel aan de nationale parle
menten de mogelijkheid om sa
men bezwaar te maken, waardoor
in Brussel nog eens extra goed ge
keken wordt naar de noodzaak
van Europese regelgeving. De na
tionale parlementen kunnen niets
tegenhouden, maar hun ongenoe
gen kan voor het Europarlement
wel reden zijn om wijzigingen af
te dwingen.
Wat mogen we zelf blijven regelen?
Het nieuwe verdrag maakt door in
voering van categorieën duidelij
ker waar de bevoegdheden liggen.
Het gaat hier echter vooral om een
bevestiging van de bestaande situa
tie. Zo blijft de Unie de belangrijk
ste regelgever op het gebied van de
handel met andere landen in de
wereld, de visserij en de euro. Op
terreinen als sociaal beleid, milieu
en consumentenbescherming blij
ven de lidstaten en de Unie samen
bevoegd. Wat volksgezondheid,
onderwijs en cultuur betreft mag
de Unie beleid alleen ondersteu
nen of aanvullen. De historie heeft
echter geleerd dat de Europese in
tegratie voortschrijdt en dat het
nodig kan zijn regels in verschillen
de landen gelijk te trekken wan
neer Europese burgers (waaronder
toeristen, werknemers en studen
ten) optimaal willen profiteren
van het wegvallen van grenzen.
Kan de EU nog uitbreiden?
Het lidmaatschap blijft openstaan
voor alle Europese staten. Noorwe
gen en Zwitserland, maar ook Al
banië, Bosnië-Herzegovina, Kroa
tië, Macedonië, Montenegro, Ser
vië, Turkije en wellicht op termijn
Kosovo hebben er recht op. Neder
land probeerde de toetredingscrite
ria op te nemen in het verdrag,
maar veel andere landen vreesden
dat ze hierdoor te weinig mogelijk
heden zouden overhouden om
zelf een afweging te maken. Dit be
tekent dat de oorspronkelijke eco
nomische, politieke en mensen-
rechteneisen van belang blijven.
Wel verwijst het verdrag naar de
culturele, religieuze en humanisti
sche erfenis in Europa. Het is de
vraag of dit de discussie rond een
land als Turkije vergemakkelijkt.
Vrouwen boven de 75
spannen geding aan
om leeftijdslimiet.
DEN HAAG - Ook vrouwen van 75
jaar en ouder moeten in aanmer
king komen voor een preventief
borstkankeronderzoek. Een Kamer
meerderheid van CDA, PvdA en
SP pleit ervoor de leeftijdsgrens
van 75 jaar af te schaffen.
Aanleiding voor het pleidooi is
een kort geding, morgen, waarin
drie bejaarde vrouwen het recht
op preventief borstkankeronder
zoek opeisen voor 75-plussers.
Frieda Menco is een van de vrou
wen die het kort geding aanspant.
Want: „Het leven houdt niet op
bij 75 jaar. Dat is discriminatie. Het
borstonderzoek (vanaf 50 jaar -
red.) moet ook voor ouderen toe
gankelijk blijven. De overheid
vindt kennelijk dat er minder voor
je hoeft te worden gedaan na je
75e." Negen jaar geleden, ze was
toen 73, wilde Menco een mammo
grafie (röntgenonderzoek van de
borst) laten maken. De leeftijds
grens lag toen nog op zeventig
jaar. „Ik had nergens last van,
maar wilde me net als de jaren
daarvoor toch laten controleren.
Maar toen mocht ik ineens niet
meer aan het bevolkingsonder
zoek meedoen. Via de huisarts
heb ik toch een mammografie la
ten maken." Er werd borstkanker
ontdekt. Ze werd geopereerd en is
genezen verklaard.
Het borstonderzoek zou volgens
de overheid te belastend zijn voor
de 75-plussers. „Te belastend", zegt
Menco met een blik vol ongeloof
„Onzin. Geef ze in elk geval de mó
gelijkheid. Er is niemand die deze
vrouwen dwingt."
Snoepjes voor de kiezers uit C-ssenisse bij het Europees referendum van 2005. foto Camile Schelstraete
Tilburgse onderzoeker:
oorlogsmisdaden tegen
bevolking van Brabant
TILBURG - De opstand onder lei
ding van Willem van Oranje, Mau-
rits van Nassau en de Staten-Gene-
raal tegen de Spaanse bezetter in
de 16e en 17e eeuw was geen glo
rieuze bevrijdingsstrijd maar een
misdadige oorlog. De brabantse be
volking was daarvan de dupe.
Dat conludeert onderzoeker Leo
Adriaenssen. Hij promoveert eind
oktober aan de Universiteit van Til
burg op het proefschrift 'Staats
vormend geweld. Overleven aan
de frontlinies in de Meierij van
Den Bosch, 1572-1629.'
Volgens hem is het nodig dat de
Nederlandse geschiedschrijving
over de Tachtigjarige oorlog wordt
herzien. „Willem van Oranje
maakte zich met zijn tactiek van
de verschroeide aarde schuldig aan
oorlogsmisdaden tegen zijn eigen
bevolking." Volgens Adriaenssen
was er sprake van een uithonge-
ringspolitiek, waarbij Staatse troe
pen oogsten verwoestten, landerij
en onder water zetten en dorpen
verbrandden. „De Brabantse platte
landsbevolking had geen enkel be
lang bij een nieuwe staat. De cliën
ten van Willem van Oranje waren
Hollandse kooplieden."
De onderzoeker zet daarom vraag
tekens bij het Wilhelmus. „Ik heb
niets tegen het volkslied, maar het
is vreemd dat onze nationale iden
tificatie berust op het verheerlij
ken van een vorst die oorlogsmis
daden tegen zijn eigen volk be
ging"
Ga naar hetnet.nl ofVoordeelbundel.nl Gewoon. Het Net
