Woningma 'kt
'E
1 0 Woensdag 17 oktober 2007 PZC
Betaalbaar
huis voor
iedereen
Na stapels adviezen over afschaffing van de
hypotheekrenteaftrek komt het belangrijkste adviesorgaan
van de overheid op dit gebied, de Vrom-raad, eindelijk met
een plan voor de hele woningmarkt. „Er is geen betaalbaar
huis meer te krijgen."
door Cert van Harskamp
foto Hollandse Hoogte
Gek werden verpleeg
kundige Marjan Dek
ker en politieagent
Paul Hofstra van
hun zoektocht naar
een nieuwe woning. Zij hebben
een besteedbaar inkomen van
zo'n 3700 euro netto per maand.
Afgelopen zomer, nadat zij een
dochter kregen en omdat ze 'nog
meer kinderen niet uitsluiten', gin
gen zij op zoek naar een groter
huis: minimaal drie slaapkamers
en een tuin, van maximaal
230.000 euro. Een informatiemid
dag over een nieuwe woonwijk in
Delft was het einde van hun zoek
tocht. „Voor de goedkoopste wo
ning moest 319.000 euro worden
betaald en daar werden er twee
van gebouwd. Ruim drie ton voor
een gewoon rijtjeshuis! Dat kun
nen we niet eens lenen als wij on
ze inkomens bij elkaar optellen",
zegt Dekker.
De gestrande zoektocht van het
stel geeft aan wat er mis is op de
Nederlandse woningmarkt. Huis
houdens met een gemiddeld inko
men kunnen niet doorstromen
naar een standaard eengezinswo
ning en houden daardoor huizen
bezet die geschikt zijn voor star
ters. Voor de Vrom-raad, het ad
viesorgaan van de regering, reden
genoeg om het spreekverbod van
dit kabinet over de hypotheekren
teaftrek en de woningmarkt te
doorbreken. Want de doorstro
ming moet snel op gang komen
en de woningproductie moet wor
den gestimuleerd.
De boodschap van de Vrom-raad
is helder. Maak van de huur- en de
koopsector één woningmarkt. Het
eigenwoningforfait, de overdrachts
belasting (6 procent verhuisbelas-
ting), de hypotheekrenteaftrek, be
perkte huurverhogingen en de
huursubsidie moeten worden
afgeschaft. Wat overblijft
is een algemene belas
tingverlaging voor
alle Nederlanders
en één subsidiepot
voor de hele wo
ningmarkt, de
Woontoeslag voor
huizenbezitters en
huurders met een
krappe beurs.
Volgens de Vrom-raad be
lemmert de hypotheekrenteaf
trek de nieuwbouw van betaalbare
woningen. Gemeenten berekenen
de grondprijs veelal op basis van
de huizenprijs. Naarmate de hui
zenprijzen stijgen, worden de
grondprijzen ook hoger. Grond
wordt daardoor zo duur dat er
geen betaalbare woningen of zelfs
helemaal geen woningen meer
kunnen worden gebouwd, aldus
voorzitter Henry Meijdam van de
Vrom-raad.
r is nu geen
sprake van
een wo
ning
markt", zegt
Peter Boelhou
wer, hoogleraar
volkshuisvesting
aan de TU Delft
en directeur van
woningmarkton
derzoeksbureau OTB.
„In een markt neemt de pro
ductie toe als de prijzen stijgen.
Hier stijgen de huizenprijzen en
toch worden er steeds minder wo
ningen gebouwd (zie infografiek,
red.)."
„De woningen die wel worden ge
bouwd, voldoen niet aan de woon
wensen", aldus Meijdam. „Kiest
een gemeente voor goedkope wo
ningen, dan wordt er in een veel
te grote dichtheid gebouwd. In
ons advies gaan we uit van een ba
siswoning, dus minimale eisen
waaraan een eengezinswoning en
een woning voor eenpersoonshuis
houdens moeten voldoen. Is
grond te duur, dan krijgen gemeen
ten lokale grondsubsidies. Zo ont
staat er minder schaarste aan
bouwgrond. Kunnen huishoudens
ondanks de algehele belastingverla
ging het huis nog niet betalen, dan
is er de Woontoeslag."
Volgens de Vrom-raad
zijn de Woontoeslag,
belastingverlaging en
de lokale grondsubsi
dies gemakkelijk
uit de opbrengst
van de hypotheekren
teaftrek te betalen.
Als de rente op het
huidige lage niveau
blijft, lopen de kosten
van de aftrek de komende
twintig jaar op tot 12,9 miljard eu
ro netto per jaar. Als de rente
stijgt, kost de aftrek nog veel meer.
Wel zal de huizenprijs, vooral het
eerste jaar, na invoering van de
plannen dalen. Dat is erg pijnlijk
voor huizenbezitters die met ver
huisplannen rondlopen.
Toch omarmt de belangenvereni
ging van huiseigenaren het rap
port van de Vrom-raad. Hans
André de La Porte van Vereniging
Eigen Huis (VEH): „Het is rot als
je huis ineens iets minder waard
is, maar je koopt een huis terug
dat ook in prijs is verlaagd. Daar
naast compenseert de afschaf
fing van de overdrachtsbe
lasting voor een groot
deel de prijsdaling
op de woning
markt."
Bert Bimmel, voor
zitter van de Zeeuw
se afdeling van de Ne
derlandse Vereniging voor
Makelaars, is positief over de
plannen van de Vrom-raad. „Ik
pleit voor een heel brede aanpak,
je moet breder kijken dan de hypo
theekrenteaftrek. Afschaffing van
de overdrachtsbelasting bevordert
de doorstroming. Als je nu ver
huist, krijg je een boete van 6 pro
cent voor je kiezen. Dat zijn heel
substantiële bedragen. Ook in Zee
land." Bimmel denkt dat het effect
op de huizenprijzen zal meeval
len. „In Zweden zag je even een da
ling van 7 procent, maar dat trok
snel bij. De afschaffing van de over
drachtsbelasting is bovendien een
heel sterke compensatie."
Ook A. de Ceuster, directeur van
woningcorporatie Zeeuwland in
Zierikzee, is te spreken over het ad
vies van de Vrom-raad. „Vanuit Ae-
des, de koepel van de woningcor
poraties, pleiten we er al jaren
voor om de markt open te gooien.
De markt zit op slot en de verschil
len tussen kopen en huren zijn te
groot." Mensen die het kunnen be
talen, moeten gestimuleerd wor
den om een huis te kopen. „Het
drastisch afschaffen van regels is
de enige manier om te zorgen
voor doorstroming. Het is daarbij
belangrijk om de koopmarkt het
zelfde te behandelen en mensen
met de allerlaagste inkomens te be
schermen. Ik denk daarom dat dit
advies heel veel positieve punten
heeft."