Zeeland
Zeelandbrug?
stemt niet vrolijk
Toch WCT én VCT bij meer vervoer per schip
CDA vindt
Vlaams vignet
trucks oneerlijk
Beoogd exploitant wil
contract sluiten over
vervoersstromen.
Monumenten
PZC Dinsdag 16 oktober 2007 3
Voorselectie
De website van de Rijksdienst
voor Archeologie Cultuurland
schap en Monumenten
(www.racm.nl) geeft een
opsomming van in totaal 115
waardevolle Zeeuwse objecten
uit de tijd van de wederop
bouw.
Daarvan haalden 32 bouw
werken de preselectie van
jonge monumenten.
Objecten die uiteindelijk af
vielen zijn onder meer de
Stationsbrug in Middelburg,
de Draaibrug in Sas van Gent
en de Zeelandbrug, hotel
Britannia in Vlissingen, de
raadhuizen van Oostburg,
Westkapelle, Vlissingen, Ka-
pelle, Terneuzen en Aarden
burg, het paviljoen met zwem
bad in het sportpark van Aar
denburg, de watertoren in
Oostburg en de voormalige
rioolwaterzuiveringsinstallatie
in Dreischor.
Zeevaartschool/De Ruyterschool in Vlissingen; betonnen skeletbouw afgewerkt met witgepleisterd metselwerk.
Architect: A. Rothuizen, 1953.
Bijzonderheden: Het feitelijk nieuwste deel van het complex (met torentje) heeft nu de monumentenstatus.
Het staat te boek als één van de belangrijkste Zeeuwse ontwerpen van de architect.
foto Ruben Oreel
dens de oorlog veel schade heeft
geleden."
Hij vindt het jammer dat op de
lijst uitsluitend objecten staan en
bijvoorbeeld niet hele stadscentra
of dorpen. Verder betreurt Van
Waveren dat Plasterk geen bouw
werken jonger dan 1958 heeft aan
gewezen. Regel is dat een gebouw
vijftig jaar oud moet zijn wil het
monument kunnen worden.
Van Waveren: „De wederopbouw
loopt tot 1965. Was dat als grens ge
hanteerd, dan zou de Zeelandbrug
in beeld zijn gekomen. Die hoort
er zeker op."
Om die reden heeft ook de water
zuivering van Pasveer in Dreischor
de toplijst niet gehaald, vermoedt
de gedeputeerde. Naar zijn me
ning zou het raadhuis van Oost
burg (1957, architect Wentinck)
evenmin hebben misstaan.
De Bond Heemschut mist hotel
Britannia (1955/1960, Boks Eijke-
lenboom en Middelhoek) aan de
Vlissingse boulevard. „Het toe
komstperspectief van de meeste
aangewezen bouwwerken is
goed", verklaart directeur K. Loeff
„Hotel Britannia daarentegen is be
dreigd. Er moet niet alleen naar fi
nanciële belangen worden geke
ken, maar ook naar cultuur-histori
sche."
Loeff pleit voor een tweede ronde,
omdat deze honderd toppers 'vol
strekt onvoldoende' zijn.
Heemschut gaat daarvoor per pro
vincie een alternatieve lijst opstel
len. In november moet die klaar
zijn. Ook Van Waveren vindt dat
Britannia 'zeker bij de volgende
honderd' hoort.
bestuderen wat de aanwijzing tot
monument nu precies inhoudt.
„Stel, je wil het gebouw aanpas
sen? Waarschijnlijk ben je toch be
perkt in het gebruik."
De NS zijn verbaasd te horen dat
het station in Vlissingen tot jong
monument bestempeld is en wil
len niet reageren voor dat officieel
is meegedeeld. Ook de gemeente
Vlissingen weet nog van niets.
„Dus we vinden niets", zegt voor
lichter Reinie de Witte.
David Koren probeert als coöordi-
nator van het Steunpunt Monu
mentenzorg eigenaren duidelijk te
maken dat het met de nadelen alle
maal wel meevalt. „Er gaan veel in
dianenverhalen. In een monumen-
tenpand zou je niets mogen. Maar
in de prakijk valt dat allemaal wel
mee. Monumentenzorg heeft goed
begrepen dat het voor het behoud
van het pand van het grootste be
lang is dat de eigenaar gemoti
veerd blijft. De starheid die er vroe
ger wel was, is uit de regeling ge
haald. Instanties denken erg mee."
NS-station Vlissingen; plat dak met twee halfronde koepels.
Architect: S. van Ravesteyn, 1950.
Bijzonderheden: Eén van de laatste Nederlandse stations in nagenoeg oor
spronkelijke staat van zijn hand. De buitenkant bevat kleine beeldhouwwer-
ken. Typische stijl Delftse School.foto Ruben Oreel
door Ben Jansen
MIDDELBURG - Afspraken over aan-
en afvoer van containers over het
water kunnen de druk op de weg-,
binnenvaart- en spoorverbindin
gen beperken. Op die manier zijn
volgens een meerderheid in de Sta
ten van Zeeland (CDA, SGP en
WD) misschien tóch twee contai-
nerterminals aan te leggen.
Twee Statencommissies bespraken
gisteren de analyse van container
mogelijkheden in Vlissingen-Oost.
S. Bouckaert van PSA/Hesse
Noord-Natie, de beoogd exploi
tant van de Westerschelde Contai
ner Terminal (WCT), liet weten
dat in een contract kan worden
vastgelegd welk percentage contai
ners via kustvaarders zal worden
doorgevoerd. Hij dacht aan mini
maal 25 procent en daarnaast nog
eens 40 a 50 procent per binnen
vaartschip. Dat beperkt het beslag
op de achterlandverbindingen.
Het resultaat is dat méér contai
ners in Vlissingen-Oost kunnen
worden behandeld dan de drie mil
joen waarvan in de analyse sprake
is. Dus toch de WCT en de Ver-
brugge Container Terminal
(VCT).
Gedeputeerde H. van Waveren te
kende hierbij aan dat een groter
Een meerderheid in de Staten
van Zeeland denkt dat toch twee
containerterminals mogelijk zijn
als afspraken kunnen worden ge
maakt over doorvoer per schip.
aandeel van doorvoer per kustvaar
der minder impulsen voor de
Zeeuwse economie oplevert. „Dan
wordt Vlissingen-Oost een voorha
ven; geen logistiek centrum. Daar
zijn we niet van uitgegaan."
De Staten willen in december een
beslissing nemen over het in gang
zetten van een procedure voor de
aanleg van de WCT. Essentieel
daarbij is de vraag hoe de Raad
van State zal oordelen na de afwij
zing van de aanvankelijke plannen
in 2003. Juridisch advies moet daar
in inzicht verschaffen.
COMMENTAAR
De wederopbouw na
de Tweede
Wereldoorlog
leverde veel
bijzondere gebouwen op.
Moeten we die koesteren? De
Rijksdienst voor Archeologie,
Cultuurlandschap en
Monumenten ziet dat er weinig
waardering is voor
wederopbouwarchitectuur. De
dienst concludeert dat er dus
aanleiding is voor bescherming.
De stelling, dat gebouwen die
na vijftig jaar nog geen
vanzelfsprekend erfgoed zijn dit
waarschijnlijk nooit zullen
worden, is minstens even
legitiem. Daarom is de lijst van
jonge monumenten van
minister Plasterk al meteen
omstreden.
In Vlissingen staan twee mooie
voorbeelden. Het eerste is de
Zeevaartschool die vooral
vanwege ligging en functie
bekend is tot ver buiten de
provincie. Het is al jaren een
monument zonder status. Het
tweede is het treinstation. Qua
architectuur wellicht minstens
even interessant, maar dit
gebouw is meer voor de
liefhebber. Weinig Vlissingers
zullen er wakker van liggen als
het zou moeten wijken voor
een herinrichting van het
desolate havengebied. Plasterk
wil beide beschermen, maar de
school is eigenlijk wel genoeg.
De derde Zeeuwse Parel van
Plasterk is de rooms-katholieke
kerk van Philippine, icoon van
een tijd toen kerken uit de
grond werden gestampt om het
sociale leven te herstellen. De
bescherming van een groot
aantal van deze gebouwen is
overdreven. Want
cultuurhistorisch mogen ze
waarde hebben, maar vele zijn
verder zo naargeestig als een
mausoleum.
Het godshuis in Philippine is
een prettige uitzondering.
DEN HAAG - Het CDA wil van mi
nister Eurlings (CDA, Verkeer en
Waterstaat) weten hoe hij staat te
genover het Vlaamse voornemen
om een kilometerheffing voor
vrachtwagens in te voeren.
Zo'n vrachtwagenvignet werkt
concurrentievervalsend, stelt
CDA-Kamerlid Koppejan. Het goe
derenvervoer vanuit de Zeeuwse
havens en Rotterdam wordt dan
duurder dan vanuit Antwerpen.
Voordat de Nederlandse regering
met Vlaanderen over het vrachtwa
genvignet gaat overleggen, moet er
eerst een brief naar de Tweede Ka
mer, vindt het CDA. Daarin moet
Eurlings uitleggen hoe hij de gevol
gen voor Nederlandse vervoerders
inschat.
Het CDA vindt dat alleen in Bene-
luxverband afspraken kunnen
worden gemaakt over een wegen
vignet voor vrachtwagens, om te
voorkomen dat een wirwar aan re
gels en registratieapparatuur ont
staat.