Nobelprijs voorde Vrede
1 f
IPCC biedt
Al Gore
de munitie
Levert Nobelprijs voor de Vrede wat op:
f
1
I
Wereldwijd instituut
deelt in de eer die
Al Gore nu ten deel valt.
1 2 Zaterdag 13 oktober 2007 PZC
'Heilige Al' rekent af
door Dylan de Cruijl
Een politiek orgaan, een club
wetenschappers die critici
de mond snoert, een vol
strekt ondoorzichtige organisatie.
Onomstreden is het Intergovern
mental Panel on Climate Change
(IPCC), het klimaatpanel van de
Verenigde Naties, nooit geweest.
Maar gisteren kregen de ongeveer
2500 wetenschappers samen met
Al Gore de ultieme erkenning: de
Nobelprijs voor de Vredé.
Het VN-klimaatpanel werd in
1988 opgericht. Omdat de stroom
publicaties over opwarming van
de aarde begon aan te zwellen,
werd besloten alle beschikbare we
tenschappelijk informatie eens per
vier jaar te bundelen.
Dit voorjaar presenteerde het IP
CC in Bangkok zijn vierde rap
port. Daarin wordt gesteld dat de
temperatuurstijging op aarde on
der de twee graden kan blijven, de
cruciale grens om de ijskap van
Groenland te behouden. Maar dan
moet de wereldbevolking wel drie
procent welvaartsgroei inleveren.
„Als klokkenluider heeft het IPCC
veel kritiek over zich heen gekre
gen", zegt Leo Meyer, secretaris
van het Nederlandse bureau en
medeauteur van de rapporten.
„Maar inmiddels is wel bewezen
dat de aarde opwarmt door verban-
ding van fossiele brandstoffen."
Volgens klimatoloog Rob van Dor-
land van het KNMI en medeau
teur heeft het IPCC overtuigend in
kaart gebracht dat het klimaat ver
andert. De stap naar de Nobelprijs
voor de Vrede ligt volgens hem
voor de hand. „Als de tempera
tuur stijgt, zullen neerslagpatro
nen veranderen, grote bevolkings
aantallen migreren en zal de strijd
om energiebronnen toenemen.
Dat zal tot spanningen in regio's
leiden, zelfs tot oorlog."
De 'Goracle', 'Heilige
Al' en 'Paus Al'. Het
zijn zomaar wat bij
namen voor de man
die net geen presi
dent werd, maar nu de wereld wil
redden met zijn kruistocht tegen
het broeikaseffect. Er klinkt zowel
bewondering als spot door in de
bijnamen. Al Gore is goed, een
beetje té goed naar de smaak van
veel Amerikanen.
De wederopstanding van Gore,
die nu zijn hoogtepunt heeft be
reikt met het winnen van de No
belprijs voor de Vrede, geeft de
Verenigde Staten in vele opzichten
een ongemakkelijk gevoel. Ameri
ka is nu eenmaal de grootste ver
vuiler ter wereld. Mensen rijden
graag in benzine slurpende SUV's,
wonen in grote huizen, vliegen
veel. Van het 'heilige boontje' Go
re mag het allemaal niet meer. Het
is geen boodschap die veel Ameri
kanen aanspreekt.
Het probleem met Gore zit dieper.
Of hij nu een Oscar wint voor de
film An Incovenient Truth, een Em
my Award voor zijn televisieka
naal Current TV, een bestseller
Al Gore schreef dit jaar een
bestseller, hij organiseerde
popconcerten op alle
continenten, won een Oscar,
een Emmy Award en nu
zelfs de Nobelprijs voor de
Vrede. Bij ieder succes van
'Heilige Al' groeit in Amerika
het knagende gevoel: was
alles anders geweest met
Gore in het Witte Huis?
door Frank Hendrickx
produceert met zijn boek The As
sault on Reason (Aanval op de Re
de), of in Oslo straks de Nobelprijs
mag ophalen: onbedoeld wijst Al
Gore de Amerikanen er steeds
weer op dat ze tijdens de presi
dentsverkiezingen in 2000 een
fout hebben gemaakt. Terwijl de
man die verloor, Al Gore, groter
en groter wordt, lijkt de man die
won, George Bush, met de dag
minder voor te stellen.
Het satirische programma Satur
day Night Live zond vorig jaar een
sketch uit. Al Gore leeft in een pa
rallelle wereld waarin hij de verkie
zingen in 2000 wel heeft gewon
nen. Hij heeft het broeikaseffect ge
stopt, iedere Amerikaan heeft een
ziektekostenverzekering, het pen
sioenstelsel is hervormd, de inva
sie in Irak heeft nooit plaatsgevon
den en Gore heeft orkaan Katrina
tegengehouden met een door hem
uitgevonden anti-orkaanmachine.
En, o ja, George Bush is manager
van een honkbalteam.
Veel Amerikanen zouden de ver
kiezing van 2000, toen Gore met
een paar honderd stemmen ver
schil verloor in Florida, willen
overdoen. Dat geldt zeker voor de
mensen die nu met alle macht pro
beren om Gore te bewegen zich
alsnog kandidaat te stellen voor de
verkiezingen van 2008.
De slogan 'Run Al, run!' klinkt nu
al overal waar de voormalige vi
ce-president optreedt, en de druk
zal alleen maar verder toenemen.
Gore heeft gezegd geen belangstel
ling te hebben, maar een catego
risch 'nee' heeft hij nooit laten ho
ren. Tot die tijd blijft de roep om
zijn kandidatuur klinken. Hij geldt
als de ideale kandidaat, niet alleen
vanwege zijn strijd tegen het broei
kaseffect, maar ook omdat hij als
één van weinigen vanaf het begin
tegen de oorlog in Irak is geweest.
In 2002 waarschuwde hij voor de
desastreuze gevolgen van een inva
sie.
Gore werd in die tijd nog geridicu
liseerd als iemand die niet over
zijn nederlaag heen kon komen.
In de media werd hij voortdurend
belachelijk gemaakt vanwege zijn
overgewicht en de baard die hij
liet staan. Komieken schilderden
hem af als een zonderling die bij
gebrek aan een podium in de rij
bij koffieketen Starbucks lange toe
spraken hield.
Al Gore heeft zichzelf op
nieuw uitgevonden. Er
is nog steeds kritiek op
zijn wat belerende
toon, maar echt overtuigen wil het
niet meer. De slechte verliezers
zijn nu zijn voormalige tegenstan
ders. President Bush liet zich in
het verleden al kennen door te ver
klaren niet naar de Oscarwinnen
de film van Gore te zullen kijken.
Het Republikeinse huisblad Natio
nal Review kopte gisteren zuur:
door Dolf Rogmans
Het winnen van de Nobel
prijs voor de Vrede maakt
een enorm verschil. Het
zet de winnende organisatie of per
soon flink op de kaart. Soms zelfs
zo goed, dat alle aandacht te veel
kan worden. Daarvoor moeten bij
voorbeeld de winnaars van vorig
jaar oppassen, de voorvechters van
microfïnanciering Muhammad Yu-
nus uit Bangladesh en de door
hem opgerichte Grameen Bank.
„Er komt nu zo veel geld beschik
baar voor microfinanciering dat er
eigenlijk te weinig instellingen zijn
om het allemaal verantwoord uit
te lenen", zegt Marilou van Gol-
stein Brouwers, directeur interna
tionale investeringen van de Ne
derlandse Triodos Bank. De bank
is sinds 1994 actief met het steu
nen van organisaties die kleine kre
dieten verstrekken aan mensen in
Afrika, Azië en Latijns-Amerika.
„Die instellingen groeien nu veel
te hard. Soms wel met 50 procent
per jaar."
Van Golstein: „Het heeft ook ge
holpen dat de Verenigde Naties
2005 tot jaar van het microkrediet
uitriepen. Daarmee staat het on
derwerp al twee jaar lang flink in
de belangstelling."
Jasper Snoek van de Stichting
Doen, die microkrediet onder
steunt: „Sinds kort zijn er veel ver
mogende mensen die willen bij
dragen aan microfinanciering. Om
te beginnen met Bill Gates. Ze vin
den het een sympathieke manier
van helpen, omdat het geen giften
zijn, maar leningen. Er is nu zo
veel geld, dat wij andere dingen
gaan doen. We helpen met het op
richten van instellingen, zodat er
meer microfinancieringen ver
leend kunnen worden."
Van Golstein spreekt winnaar Yu-
nus ongeveer twee keer per jaar.
„Ik was nog op de uitreiking in Os
lo." Maar wat de prijs voor hem
persoonlijk betekent, weet ze niet
precies. „Hij is een zeer charisma
tische man en zeer sociaal bewo
gen. Hij vraagt geen aandacht voor
zichzelf. Hij waarschuwt nu vooral
voor het ontstaan van een hype. Ie
dereen stort zich op microfinancie
ring. Ook commerciële banken.
Procedure nominatie Nobelprijzen
De Nobelprijs is een jaarlijkse geldprijs voor mensen of organisaties die een
opmerkelijke prestatie hebben geleverd op het gebied van de natuurkunde,
scheikunde, fysiologie of geneeskunde, literatuur en bevorderingen
behoud van de vrede. De prijs wordt uitgereikt door de Zweedse Koninklijke
Academie van Wetenschappen.
Hoe komt de voorselectie tot stand?
september
De nominatie voor een Nobelprijs
verloopt via voordracht. De Nobelprijs
organisatie nodigt duizenden individuele
wetenschappers en andere betrokkenen
uit om met een voordracht te komen.
1 februari
Sluitingsdatum voor de inzending van
nominaties. Hierna worden de inzendin
gen door een groep experts op de diverse
gebieden c.q. disciplines beoordeeld.
De commissies maakt een selectie van
de nominaties, waarover de instituten
vervolgens stemmen. Hierna worden
de kandidaten bekend gemaakt.
De winnaars krijgen een medaille, een
diploma en een document dat de
hoogte van het gewonnen bedrag
(ca. 1,1 miljoen euro) bevestigt.
Die verwachten snel resultaat. En
dat kan niet altijd."
Zowel Van Golstein als Snoek re
lativeert de dreigende overver
hitting van de microfinancie
ring evenwel. „Er zijn nog
steeds miljoenen mensen
die geen toegang hebben
tot een bank. Ze kun
nen nergens leningen
sluiten. Dat er nu tij
delijk te veel geld is
voor te weinig in
stellingen veran
dert niets aan de
noodzaak om
door te gaan",
aldus Mari
lou van Gol
stein.
maart/mei
Nobelprijs Commissie
beoordeelt het werk van
de kandidaten en stelt
een shortlist samen.
juni/augustus
De shortlist wordt
beoordeeld door
adviseurs gespeciali
seerd in het vakgebied
van de genomineerden.
begin oktober
Na stemming worden
de Nobelprijswinnaars
bekendgemaakt.
De beslissing is
definitiefenerisgeen
beroep mogelijk.
10 december
(sterfdag Nobel) Uitreiking
Nobelprijs voor de Vrede in
de Noorse hoofdstad Oslo.
Andere Nobelprijzen worden
in de Zweedse hoofdstad
Stockholm uitgereikt.
SEPT.
OKT. NOV.
2006
DEC.
JAN.
FEBR.
MAART
APRIL
MEI
JUNI JULI
2007
AUG.
SEPT. OKT. NOV. DEC.
