Exit hostawelkom darmera
v42 I
Zaterdag 13 oktober 2007 PZC
TUINEN
door Romke van de Kaa
Als ik een lezing geef, laat ik meestal een plaatje van hos
ta's zien. Dat is natuurlijk de goden verzoeken, want
onmiddellijk komt dan de vraag uit de zaal: wat doet u
tegen de slakken? Niets, zeg ik dan naar waarheid, maar dat
stuit op ongeloof Want wie zijn hosta's jaar in, jaar uit, tot op
de nerf ziet worden opgegeten, kan maar moeilijk geloven dat
er tuinen bestaan waarin dat niet gebeurt.
Nu ben ik bevoorrecht, want ik woon in een streek waar de na
tuur nog min of meer in evenwicht is, voor zover dat in Neder
land kan. Langzame slakkeneters als egels worden natuurlijk
even plat gereden als elders, maar er zijn genoeg vossen, das
sen en vogels die de plaats van de egels innemen en de slak
ken opeten. Mijn hostabhd blijft in ieder geval gaaf
Maar om mijn publiek tegemoet te komen, laat ik toch de ver
schillende antislakmiddelen de revue passeren: kattenbakkor
rels, koperdraad, sintels, koffiedik - het zijn allemaal huismid
deltjes die een beetje kunnen helpen. Daarnaast zijn er voor
tuiniers zonder scrupules de aloude slakkenkorrels. Voor wie
bij het gebruik van bestrijdingsmiddelen wroeging krijgt, zijn
er tegenwoordig biologische bestrijdingsmiddelen op basis van
parasitaire aaltjes. Alsof biologisch en bestrijding niet met el
kaar in tegenspraak zijn.
Daarna wijs ik er op dat de meerderheid van de slakken hele
maal geen ftostabladeren eet en dat het doodtrappen of in de
vuilnisbak gooien van huisjesslakken gelijk staat aan het ver
moorden van onschuldigen. Het
zijn bijna altijd naaktslakken die
schade aan planten toebrengen.
Vervolgens ga ik de gemeente
voor in een gedachtenexperi-
ment: stelt u zich eens voor dat
onze tuinen volkomen slakloos
zouden zijn. Hoe zouden ze er dan uitzien? Juist, we zouden
tot onze knieën door het afval waden, omdat er van de afster
vende planten niets werd opgeruimd. Tja, daar kijkt men van
op.
Tenslotte stel ik dan de vraag: waarom wilt u eigenlijk hosta's
in de tuin als die planten zoveel ellende veroorzaken? Als u
dan zoveel last heeft van slakkenvraat, waarom dan bijvoor
beeld geen rodgersia's of darmera's geplant, planten waar slak
ken meestal geen trek in hebben. Of waarom geen varens die
er alleen maar op vooruit gaan als er aan hun blad geknaagd
wordt? Zijn hosta's mooier dan rodgersia'sNee, natuurlijk
niet, al is het wel zo dat rodgeria's niet gedijen op droge grond.
Maar daar zijn hosta's ook niet op hun best.
Darmera, die vroeger Peltiphyllum heette, doet het goed in ie
dere gewone tuingrond, al heeft de plant als je hem in de zon
zet wel vocht nodig. Wat mij betreft is dit de mooiste blad
plant van allemaal, vele malen mooier dan een hosta. Het blad
ziet eruit als een omgekeerde paraplu, zij het wat gekarteld aan
de rand. Het glimt als een spiegel en staat op een stevige sten
gel van een halve meter lang. In de herfst verkleurt het naar
vlammende schakeringen van rood en oranje', al zijn deze
herfstkleuren op sommige grondsoorten meer spectaculair
dan op andere. In tegenstelling tot een hosta waarvan de
bloem vaak nauwelijks boven het blad uitkomt, bloeit een
darmera vroeg in het voorjaar met een grote roze bloemaar die
al verschijnt voordat het blad zich goed en wel heeft ontwik
keld. Daarna verschijnt het blad dat, voordat het zich ont
plooit, als een gebalde vuist uit de grond steekt.
Vergeet die saaie hosta's. Breng de slakkenkorrels naar de gif
bus als klein chemisch afval, wees geen dief van uw portemon
nee door uw geld te spenderen aan biologische bestrijding.
Plant darmera's in plaats van hosta's.
Het blad van darmera
ziet eruit als een
omgekeerde paraplu
Darmera peltata. foto Romke van de Kaa
f eze palm kan tot
bijna 30 graden
vorst verdragen.
M Dat halen niet al-
le planten hier,
maar de hele collectie is wel win
terhard. En dus geschikt voor ons
land." Dennis Oosterhof gaat voor
in zijn lange, smalle tuin die vol
staat met exotische fruitbomen,
palmen, yucca's, bamboe en nog
veel meer uitbundig tropisch
groen. Het lijkt wel een jungle.
„Zelfs zo'n natte zomer als we nu
hebben gehad, is niet slecht voor
deze tuin. Jungleplanten hebben
immers veel vocht nodig."
Al achttien jaar lang is Oosterhof
bezeten van tropische planten. De
laatste tijd neemt zijn hobby een
grotere vlucht. Belangstellenden
bekijken zijn tuin, krijgen veel per
soonlijke aandacht en willen dan
ook graag enkele planten die Oos
terhof kweekt of importeert. „De
interesse van het publiek voor exo-
ten neemt duidelijk toe. Ik geloof
zelfs dat dit soort planten de toe
komst heeft in Nederland. Beken
de bomen als kastanje, iep en nu
weer de conifeer moeten steeds va
ker wegens ziekten gekapt wor
den. Dat heeft deels te maken met
de klimaatverandering, maar ook
met 'inteelt' en dus steeds zwakke
re planten."
Wie de soms metershoge palmen,
olijf- en eucalyptusbomen ziet,
kan nauwelijks geloven dat de tuin
in het Twentse grensdorp Glaner-
brug pas vier jaar geleden werd
aangelegd. Volgend jaar verdubbelt
de geheel biologische tuin tot
1.000 vierkante meter, en komt er
tevens meer ruimte voor de kweke
rij.
Dennis Oosterhof begon als 13-jari-
ge met een kruidentuintje, maakte
zeven jaar later de overstap naar
een inheemse tuin, maar vond dat
al snel te beperkt. Na experimen
ten met enkele tropische kuipplan-
ten raakte hij bezeten van de win
terharde varianten. Hoewel Ooster
hof die als verpleegkundige
werkt, inmiddels van de planten
zijn beroep zou kunnen maken,
wil hij dat niet. „Nu is het een hob
by en doe ik dit werk met alle lief
de. Zou het een echt bedrijf wor
den, dan moet ik wellicht ook
perkplanten en accessoires verko
pen, en daar heb ik niets mee."
Wel bekwaamde hij zich steeds
meer als tropische plantendeskun-
dige, werd gediplomeerd tuinarchi
tect, werkte mee aan een boek
over exotisch fruit en schrijft nu
een boek over palmen. Hij haalt
planten uit het buitenland naar
Nederland, die hij hier verder op
kweekt om te kijken of en hoe ze
het doen, alvorens deze te verhan
delen. Zijn klanten komen uit
Noord-Europa. „Meestal bereisde
mensen uit de middenklasse, ook
senioren die een aparte en onder
houdsarme tuin wensen. Veel
door Alice Plekkenpol
foto's Rogier Stokking/Eric Brinkhorst
