Help de tuin
de winter in
v47
PZC Zaterdag 6 oktober 2007
Een zomer lang hard gewerkt? Dan is het tijd om uit te
rusten. Dat geldt voor de tuin en voor de tuinier. Maar niet
voordat eerst de belangrijkste tuinklusjes gedaan zijn.
door Marcha van Schijndel
foto Bruno Stock
De herfst is nu echt be
gonnen. Het regent.
Het waait. Het wordt
kouder. De planten
en dieren in de tuin
maken zich klaar voor de winter.
Ze kunnen daarbij wel wat hulp
gebruiken.
Herfstklus nummer 1 is blad rui
men. Blad op het tuinpad en het
gazon moet opgeruimd worden.
Laat je het liggen, dan kan het on
derliggende gras verstikken. Blad
verwijderen is een eenvoudig kar
weitje met een bladblazer. Die ap
paraten zijn te koop in alle soor
ten, maten en prijsklassen. Ze kun
nen blazen en zuigen. Sommige
versnipperen de bladoogst ook
nog eens tot kleine stukjes. Hart
stikke praktisch, maar ook luid
ruchtig. Een bladhark hanteren, is
een stuk arbeidsintensiever, maar
geeft uiteindelijk hetzelfde resul
taat. Blad dat in de borders ligt,
kan daar eigenlijk gerust blijven.
Het blad is heel geschikt om wor
tels van planten een extra isoleer
laagje te geven. De grond rond de
planten kan ook bedekt worden
met een verse laag compost of pot
grond. Dat beschermt de wortels
en houdt de grond langer warm.
Bovendien is de border daarmee
plantklaar voor het volgende jaar.
Ijverige tuinopruimers doen er
goed aan niet al het bladafval in de
groencontainer te gooien. Onzicht
bare bladhopen onder dichte strui
ken zijn namelijk favoriete over-
winteringsplekken voor insecten
en egels. Egeltjes eten in deze pe
riode zoveel mogelijk om genoeg
reserves te hebben voor hun win
terslaap. Daarvoor trekken ze zich
terug in een beschut holletje be
dekt met een dikke laag blad.
De grasmaaier kan zo langzamer
hand de winterstalling in. Hoe
kouder het wordt, hoe minder er
gemaaid hoeft te worden. Maai het
gras niet te kort, maar zorg er ook
voor dat het niet te lang de winter
ingaat. Het gazon kan ook wel een
handje kalk gebruiken en een be
handeling met de verticuteerma-
chine is niet overbodig. Blijf je na
het verticuteren met kale plekken
zitten, dan kan je probleemloos
nog zaaien. De grond is nog warm
genoeg voor het graszaad om te
kiemen en te wortelen.
Planten die al tijden in de weg
staan, kunnen nu verplaatst wor
den. Er is nog voldoende tijd voor
de planten om zich te wortelen
totdat het echt koud gaat worden.
Vaste planten kun je nog tot half
oktober scheuren en opnieuw in
de grond zetten. Staan er nog vas
te planten in een pot, dan is het
nu ook de tijd om ze in de tuin te
zetten. Als het flink regent, hoefje
niet eens extra te sproeien.
Als je toch met een schop in de
weer bent, poot dan direct wat ver
schillende bloembollen. Strooi de
bollen los over de grond en plant
ze waar ze neerkomen. Dat ziet er
het meest natuurlijk uit.
Maak lege plantenbakken en pot
ten schoon, zet ze omgekeerd weg
of vul ze met herfstbloeiers. Dan
hou je de komende tijd nog een
beetje kleur in het grauwe jaargetij
de.
Rooi vorstgevoelige zomerbloeiers
als gladiolen, dahlia's en begonia's.
Bewaar de bollen en knollen op
een vorstvrije, donkere plaats. Laat
ze wel eerst goed drogen, want
daarmee voorkom je schimmel.
Eenjarige planten kunnen nu al
uit de grond gehaald worden. Ze
sterven toch af zodra het gaat vrie
zen.
Wat de vaste planten
in de border be
treft, is het raad
zaam om niet di
rect alle uitgebloeide stelen en
bloemen weg te knippen. Beter is
om daarmee te wachten tot het
voorjaar. De afgestorven plant bo
ven de grond is namelijk een goe
de vorstbeschermer.
Vis herfstblad dat in de vijver ge
vallen is, regelmatig uit het water.
Blad dat blijft liggen, zinkt uitein
delijk naar de bodem en gaat daar
liggen rotten. Dat is slecht voor
het zuurstofgehalte in het water.
Met het dalen van de buitentempe
ratuur wordt ook het vijverwater
steeds kouder. De vissen passen
zich daaraan aan en worden min-
Het gazon kan kalk gebruiken
en een behandeling met WBBfc
de verticuteermachine
HÉfc
Blad op het gazon opruimen anders
verstikt het onderliggende gras.
De grond is nog warm genoeg voor het
graszaad om te kiemen en te wortelen.
der actief Hoe passiever ze wot
den, hoe minder voer ze nodig
hebben. Straks, als de vissen de
diepte van de vijver opzoeken om
de winter door te brengen, kan
het voer voor een paar maanden
in de kast.
De vorst laat als het goed is nog
wel even op zich wachten, maar
zorg dat je voor die tijd de niet-
winterharde waterplanten zoals de
waterhyacint uit de vijver hebt ge
haald. Zet de planten gedurende
de winter weg in een emmer op
een vorstvrije plaats.
Als het straks echt gaat vriezen,
vergeet dan niet de buitenkraan af
te tappen en dicht te draaien. Wik
kel er wat isolerende noppenfolie
omheen om bevriezing te voorko-
Tuintips oktober
Blijf onkruid wieden. Onkruid groeit weliswaar niet meer zo hard, maar anders dan in de zomer
hoeft het nu niet meer zo groot te worden om te bloeien en zich uit te zaaien.
Snoei klimrozen en stamrozen.
e Oogst nu nog de bietjes, wortels, en late aardappelen. Pluk de laatste appels en peren.
Kale planten mogen volop gesnoeid worden. Dat geldt niet voor hagen (deze snoei je in het voor
jaar) en bladhoudende planten. Bladhoudende planten mogen wel teruggesnoeid worden, maar zorg
ervoor dat er wel wat blad blijft zitten voor de broodnodige zuurstofopname.
Berg niet-vorstbestendige potten op in een vorstvrije ruimte. Zo voorkomt u dat ze kapotvriezen.
Laat de tuinslang leeglopen en berg hem op op een vorstvrije plek.
Zorg voor voldoende voederplekken voor de vogels. Maar begin niet te vroeg met voeren. De vo
gels kunnen zich tot de jaarwisseling redden met bessen, insecten en zaden.
Het blad is heel geschikt
om wortels van planten een
I extra isoleerlaagje te geven.
Bladhopen onder struiken zijn gewilde
overwinteringsplekken voor insecten en egels.
Prima tijd om planten te
verplaatsen.
