Ill
üT ST" B W Ifi
Eiiipi
ik heb de Nederlander
leren wonen'
I v43
PZC Zaterdag 6 oktober 2007
heeft het gemaakt
een sigaartje trekt. Levenslust en passie teke
nen dan ook de 45 jaar waarin hij als ont
werper actiefis. Hij zette zichzelf op de
kaart als veelzijdig ontwerper, maar ook als
bruggenbouwer. Hij was het die de Neder
lander kennis liet maken met het beroep
van binnenhuisarchitect. Tussen neus en lip
pen door liet Des Bouvrie het Nederlands
interieur een metamorfose ondergaan. Van
donker en klassiek naar licht en modern.
Hoewel hij onlangs de pensioengerechtigde
leeftijd heeft bereikt, is Des Bouvrie aller
minst van plan het rustiger aan te doen.
Nou ja, een beetje dan. In plaats van zo'n
zestig opdrachtgevers heeft hij er bijvoor
beeld nog maar dertig.
Het liefst wil hij complete huizen ontwer
pen, op Ibiza en St. Barths. Hij vertelt het
zonder een spoor van arrogantie. Zijn suc
ces heeft hem niet blasé gemaakt. Binnen
kort vertrekt hij bijvoorbeeld naar China
voor de presentatie van zijn tweede collec
tie Simply White voor Princess. Hij ver
heugt zich erop. „Dan denk ik: daar sta ja
dan maar mooi, Jantje uit Naarden."
Wie aan Jan des Bouvrie denkt, denkt aan
Foto boven: Werkkamer
van Jan des Bouvrie in zijn
Naardense woning.
Foto onder: Boot Leopard
31. 'Een boot van subtiele
details, vooral in zwart.'
Beide foto's
uit Leren Kijken.
symmetrie, vierkante vormen en wit. Maar
dat laatste is volgens de ontwerper zelf de
grootste misvatting over hem. „Het gaat mij
niet om wit, maar om licht. Ik hou van licht
omdat het vrolijk maakt."
Maar de associatie is niet zo vreemd. Als
zoon van een meubelverkoper viel hij op
door zijn moderne aanpak. Al werd dat niet
direct omarmd. Met het eerste café van zijn
hand sloeg hij de plank mis. Het flopte, om
dat niemand het moderne interieur gezellig
vond. Topkok Gerard Fagel bood hem een
nieuwe kans. Samen namen ze zijn restau-
rant De Hoefslag in Bosch en Duin onder
handen. „Dan beginnen we met het thee
hoekje waar de oude dametjes zitten, stelde
Gerard voor. Toen die bleven komen, wis
ten we dat het goed was. Ze vonden het stik
gezellig."
Het voorval typeert hem. Zelden schrijft
Des Bouvrie zijn succes alleen aan zichzelf
toe, maar ook aan anderen. Zijn echtgenote
Monique, maar ook aan ontwerpers Benno
Premsela, Frank Govers en Kho Liang le, die
hij zijn inspiratoren noemt.
Daarnaast hebben zijn opdrachtgevers hem
gemaakt tot wat hij is, zegt hij. Zo kreeg hij
van sigarettenkoning Alexander Orlow voor
het eerst de kans een volledig wit interieur
te maken. Voor oud-minister Herman
Heinsbroek ontwierp hij zijn eerste comple
te woning. „Ik ben veel mensen tegengeko
men die me kansen geboden hebben. Ze
hebben me ook scherp gehouden. Ik heb al
tijd naar anderen geluisterd. Ongefundeerde
kritiek leg ik naast me neer, maar van op
bouwende kritiek probeer ik iets te leren."
Kritiek heeft hij volop gehad. In het begin
van zijn carrière werd Des Bouvrie uitge
kotst door de 'grachtengordel'. „Ik was een
meubelverkoper, zei dat het Nederlandse in
terieur niet deugde en praatte brutaal met
de pers. Dat waren ze niet gewend." Halver
wege de jaren negentig lag hij opnieuw on
der vuur, ditmaal vooral in het ontwerpwe-
reldje. Niet alleen door zijn verschijning in
Glamourland, maar ook door zijn gretigheid.
Iedere opdracht pakte hij aan. Van Trend
hopper (toen hoofdsponsor van 'zijn' pro
gramma TV Woonmagazine) tot Gelderland
en van Douwe Egberts tot Philips, overal
was Jan.
Binnenkort lanceert Gamma een nieuwe
collectie van zijn hand. Des Bouvrie
schaamt er zich niet voor. Integendeel. „Ik
vind het leuk dat iedereen een mooi lampje
kan kopen voor 29,95 euro. Bovendien zegt
massaproductie niets over kwaliteit. Vaak is
de kwaliteit zelfs beter omdat een product
in zo'n grote oplage gemaakt wordt."
Het tekent het eigenwijze karakter van de
ontwerper, maar ook zijn vechtersmentali
teit. „Ik wil blijven vernieuwen. Het aardige
is dat mensen 90 procent van wat ik maak
in eerste instantie lelijk vinden. Dan weet ik
dat ik goed zit omdat het iets nieuws is. Ze
kennen het nog niet." Dus pakt hij nog
steeds alles aan. Dat heeft geleid tot de stort
vloed van ontwerpen. „Ik ben dyslectisch,
ik lees niet, ik kijk geen tv en heb nog nooit
een computer aangeraakt. Je moest eens we
ten hoeveel tijd je daarmee wint. Die uren
gebruik ik om te tekenen. Met mijn erva
ring weet ik dat ik het tot een goed einde
breng."
Spijt heeft hij daarom zelden. „Hoog
uit van de scheiding van mijn eerste
vrouw, omdat ik niet van falen
houd." Maar op zakelijk gebied?
Nee. Natuurlijk heeft hij wakker gelegen
toen de Arsenaal-vestigingen in Grave en
Schiedam op de fles gingen, maar hij heeft
altijd de regie in handen gehouden. „En er
is geen ontwerp dat ik niet had willen ma
ken. Wat ik maak, wil ik zelf hebben. Dan
doet het er niet toe of het een succes is."
Uit zijn woning in Naarden, waarin alle
denkbare moderne technieken zijn toege
past, spreekt ook dat Des Bouvrie een man
van zijn tijd is. „Benno Premsela heeft tegen
me gezegd dat ik mooie dingen heb ge
maakt, maar dat het belangrijkste is dat ik
het Nederlands interieur veranderd heb. Ik
heb inderdaad alle troep eruit gegooid en de
Nederlander leren wonen."
Of iemand ooit het stokje van hem zal over
nemen? „Bij een ontwerper als Marcel Wan
ders zie ik wel dezelfde passie en gretigheid.
En misschien Piet Boon. Hij heeft een her
kenbare lijn en levert kwaliteit, maar hij zal
nooit eens een los gordijntje neerhangen,
terwijl je juist daarmee kunt verrassen."
jij dan de rest van je leven gedaan?' Dat hij keihard
heeft gewerkt, wil je, de 180 pagina's van Leren Kij
ken doorbladerend, best geloven. De lezer wordt aan
de hand meegenomen langs grote projecten die Des
Bouvrie heeft aangepakt. Te beginnen bij 'Naarden,
ons eigen huis'. Samen met echtgenote en styliste
Monique woont hij er al 35 jaar. Dertig verbouwin
gen heeft het enorme landhuis met zijn koloniale in
vloeden, vanzelfsprekend zelf ontworpen en ge
bouwd, inmiddels ondergaan. 'Alles wat ik de afgelo
pen decennia heb geleerd, heb ik consequent in dit
huis doorgevoerd: het licht, het wit, de ruimte en de
kunst.'
Op de glossy foto's zien we veel wit. Witte verf op
brede trappen en muren, witte zitbanken, een enor
me witte eettafel, hun witte bedstee, de witte, aan
de slaapkamer grenzende open badkamer, de witte
open keuken, de witte pilaren, symmetrisch opge
steld langs de randen van het grote binnenzwembad
en de witte veranda. Verrassend? Nee. Van Des Bou
vrie verwacht je niet anders. Kunstig om te zien is
wel hoeveel ruimte hij, ondanks de grote meubelen,
weet te creëren. En hoe het daglicht speelt met de
mooie dingen in zijn huis, zoals de statige kroonluch
ter, glanzende kastenwand en bijzondere kunstobjec
ten.
Een keur aan huizen passeert de revue. Het een nog
mooier, ruimtelijker, witter of lichter dan het ander.
We belanden onder meer in Bergen, waar Des Bou
vrie een typisch Frank Lloyd Wright-huis onder han
den heeft genomen. Op een foto prijkt een eettafel
van sloophout. Een onvervalste Piet Hein Eek, de
man die, net als andere topontwerpers Marcel Wan
ders en Piet Boon, in het nawoord een ode mag
brengen aan Nederlands bekendste ontwerper.
Volgende tussenstop is Saint Tropez, waar Des Bou
vrie een monumentaal jachthuis van zijn handteke
ning heeft voorzien. 'Ik ben drie nachten om vier
uur opgestaan', zegt Des Bouvrie over zijn tijd in de
Franse badplaats. 'Dan ging ik naar beneden, een
conciërge verleiden een espressootje voor me te ma
ken, een sigaartje roken en een Pellegrino drinken of
een Perrier. Op dat soort momenten ben ik heel on
rustig en voel ik dat het (inspiratie, red.) eraan
komt.'
Nog eens vijftien projecten in binnen- en
buitenland gaan aan de lezer voorbij. Hui
zen, kantoren en hotels. Des Bouvrie laat
ook zien dat hij met boten overweg kan.
In Leren Kijken staan twee voorbeelden, een lounge
boot en een jacht. Dat laatste voorzag Des Bouvrie
'van subtiele details, vooral in zwart, waardoor de
boot een verlengstuk van het huis is geworden'. On
nodig om te zeggen dat de meesterontwerper ook
de woning van de booteigenaar heeft vormgegeven.
Des Bouvrie geeft hier en daar ontwerples, maar het
zijn, naast de foto's, toch ook de anekdotes die van
Leren Kijken een sympathiek boek maken. 'Ik was in
de jaren zeventig een avond in Studio 54, New York.
Raak daar met een man aan de praat. Fascinerend ge
sprek, over leven, overlijden, liefde en vrouwen. Na
drie kwartier praten stel ik me netjes voor. Hij geeft
mij een hand en zegt: Hello, I'm Andy Warholl. De
man droeg altijd een pruik, behalve in Studio 54. Ik
zit naast God. Gaap 'm aan waarop hij mijn arm
pakt en zegt: Can you feel my hand? I'm only human.'
De Heeren van Vonder: Leren Kijken. Uitgave Lannoo.
180 blz. 49,95 euro.
De Heeren
van Vonder
Achter De Hee
ren van Vonder
gaan onder ande
ren Wouter van
Nieuwland en
Antonie de Rooij
schuil, beiden
uit Eindhoven.
De Heeren van
Vonder, een
schrijvers- en
ontwerpteam
van acht perso
nen, hebben eer
der boeken ge
maakt voor inte
rieurvormgevers
Axel Vervoordt,
Emile van Dijk
en Walda Pairon.
