Meningen
Peper: PvdA-congres staat
machteloos tegenover Bos
Gül belooft
christenen
in Turkije
vrijheid
Turkse president: er is
in ons land geen
geweld tegen kerken.
'Leden hebben weinig
invloed op Haagse
top van de partij.'
PZC Vrijdag 5 oktober 2007 I 1 1
STRAATSBURC - Als een christelijke
gemeenschap in Turkije een kerk
wil stichten, zal het land er alles
aan doen om dat mogelijk te ma
ken.
Dat heeft de Turkse president Ab
dullah Gül deze week gezegd in
een rede voor de Raad van Euro
pa.
Gül weersprak dat er in zijn land
sprake is van geweld tegen chris
tenen. „Helaas zijn er wel politieke
moorden en één daarvan is tegen
christenen geweest. De daders zijn
echter direct opgepakt en ze wor
den nu door een rechtbank be
recht."
Het staatshoofd doelde op een
moordpartij in april toen Turkse
nationalisten drie werknemers
van een christelijke uitgeverij in
Malatya de keel doorsneden.
Volgens Gül is er godsdienstvrij
heid in zijn land. „We hebben ker
ken die vrij zijn en functioneren.
Als een gemeenschap in Turkije
een kerk wil stichten, zullen wij er
alles aan doen om dat mogelijk te
maken."
Gül ging uitgebreid in op de her
vormingen in zijn land. Zo wil de
regering de grondwet wijzigen,
waardoor vrouwen ook op univer
siteiten een hoofddoek mogen dra
gen.
Critici vrezen dat de scheiding van
kerk en staat hierdoor in gevaar
komt. Maar volgens Gül is die
vrees ongegrond. „Het hoort bij
Turkije. Veel vrouwen dragen een
hoofddoek. Sommigen om religieu
ze redenen, anderen vanuit tradi
tie. Het is hun persoonlijke keu
ze."
Güls vrouw draagt ook een hoofd-
'Als een gemeenschap in
Turkije een kerk wil stichten,
maken wij dat mogelijk'
doek. Zij was één van de vrouwen
die het verbod om op een universi
teit een hoofddoek te dragen, aan
kaartte bij het gerechtshof.
De president gaf aan dat er in Tur
kije de laatste jaren veel is verbe
terd. „Turkije verandert, maar de
richting is die van de EU."
Hij noemde als voorbeelden het
aanpakken van marteling en het
verbeteren van culturele en reli
gieuze rechten, vooral van de Koer
dische minderheden. „In Turkije
is iedere burger gelijk. Er verschij
nen nu boeken, kranten en zelfs
billboards in het Koerdisch."
Volgens Gül is het resultaat van al
le democratische hervormingen
dat zijn land 'pluralistischer en to
leranter' is geworden.
Turkije wil lid worden van de Eu
ropese Unie. De onderhandelin
gen daarover lopen al twee jaar,
zonder veel vooruitgang.
Abdullah Gül, de voormalig minis
ter van Buitenlandse Zaken, werd
eind augustus gekozen tot presi
dent van Turkijke. Dat gebeurde
pas in de derde (en laatste) stem
ronde.
door Erwin Buter
DEN HAAG - Bram Peper vreest
voor zijn Partij van de Arbeid. De
leden hebben weinig in te breng
en bij de Haagse partijtop, ook
morgen op het partijcongres zal
het bij een rituele woordenwisse
ling blijven. „De macht ligt bij Bos
en Jacques Tichelaar is zijn verleng
de arm." Bovendien: „De PvdA
staat nog maar op 21 zetels in de
peilingen, we kunnen ons geen cri
sis met het CDA permitteren."
Hij stemde tijdens de verkiezing
van de nieuwe PvdA-voorzitter op
oudgediende Jan Pronk, omdat die
de PvdA 'een duidelijker sociaalde
mocratisch profiel' zou geven.
Bram Peper, oud-minister en 'kri
tisch PvdA-lid', is niet te spreken
over de keuze voor Lilianne Plou-
men. „Nu staat daar straks een me
vrouw, die nog geen drie jaar lid is
van de PvdA. Ze haalde in de eer
ste ronde ook niet eens de meeste
stemmen. Dat is natuurlijk krank
zinnig." Het partijcongres heeft
een spannende agenda: niet alleen
wordt een volledig nieuw partijbe
stuur benoemd, ook buigen de le
den zich over een aantal actuele
kwesties zoals het referendum
over het Europees verdrag en het
ontslagrecht. Dat zijn hete hangij
zers in de coalitie.
De onrust onder de sociaaldemo
craten over wat partijleider Wou
ter Bos de afgelopen periode in de
coalitie heeft weggegeven is groot,
Bram Peper: „De maatschappelijke situatie heeft nu juist behoefte aan inspi
rerend leiderschap met ideeën. Dat weet Wouter Bos niet over te brengen."
foto Iris Loonen/GPD
zegt Peper. Een deel van de leden
eist openlijk dat de PvdA een
linksere koers gaat varen. Ook wil
len veel leden alsnog een referen
dum over het Europees verdrag.
De fractie is daar tegen.
Maar volgens Peper kan het con
gres morgen weinig inbrengen.
„De echte macht ligt bij partijlei
der en minister van Financiën
Wouter Bos." Peper gaat dan ook
niet naar Amsterdam. „Naar kriti
sche geluiden wordt daar toch niet
geluisterd." Tijdens het congres zul
len wel harde woorden vallen rich
ting de fractie, verwacht Peper,
maar op het eind zullen de rijen
zich sluiten.
„Het congres zal de fractie wat op
drachten meegeven en dat is het
dan. We kunnen geen crisis met
het CDA riskeren. Dat weten de le
den ook. Als er nu verkiezingen ko
men, wordt het een bloedbad. De
PvdA staat nog maar op 21 zetels
in de peilingen. Nadat iedereen
'Op het congres zullen harde
woorden vallen, maar op het
eind sluiten de rijen zich'
zijn zegje heeft gedaan, zal Bos
aan het einde van het congres ver
tellen hoeveel PvdA-punten hij
heeft binnengehaald. En dan gaat
iedereen weer naar huis. Congres
sen zijn de laatste jaren buitenge
woon braaf"
De partij heeft het aan zichzelf te
wijten dat het congres een machte
loos instrument is geworden,
meent Peper. De Tweede Kamer
fractie is in zijn ogen niet meer
dan een verlengstuk van het kabi
net. „Fractievoorzitter Jacques Ti
chelaar is de verlengde arm van
Bos geworden." Peper doelt onder
meer op het besluit van de fractie
om een referendum over het Euro
pees verdrag niet te steunen. „Dat
is een volstrekt bespottelijke stand
puntbepaling", aldus de oud-mi-
nister.
„Eind 2004 koos een meerderheid
in de Kamer mede op voorstel van
de PvdA voor een referendum. Na
dat Nederland nee had gezegd, zei
iedereen dat het toch een mooie
ervaring was geweest. Nu ver
schuilt de partijtop zich achter een
advies van een stel technocraten
bij de Raad van de State. Dat be
grijpt niemand."
Na het congres zijn de problemen
de wereld niet uit, zegt Peper.
„Net als bij andere partijen is er
veel onrust. Partijen zoals de PvdA
zijn een lege huls geworden. De
maatschappelijke situatie heeft nu
juist behoefte aan inspirerend lei
derschap met ideeën. Dat weet
Wouter Bos niet over te brengen."
Peper vindt dat Bos geen minister
van Financiën had moeten wor
den. „Een minister van Financiën
moet echt heel hard werken. Bos
werkt zich ook de pleuris. Je moet
heel ervaren zijn om dan met je
pink alles te sturen. Hans Wiegel
van de WD was ook vicepremier
en had de statuur van een leider.
Dat heeft Wouter nog niet."