Zeehospitium Zonneve
Borsele mag nu al jodiump
Ik wist waar
ra
Niemand hoeft bij
kernramp naar
apotheek te rijden.
36 Woensdag 3 oktober 2007 PZC
Mü
AAN
De kabinetsdoelstelling om jaarlijks tachtig
tot honderdduizend woningen te bouwen,
wordt lang niet gehaald. De belangrijkste
oorzaak is een tekort aan bouwvakkers.
Naam: Tom Alders
Leeftijd: 54
Woonplaats: Nuenen
Functie: directeur van Dura Vermeer Bouw
Zeeland BV in Goes.
door Cornelleke Blok
Wat merkt u van het personeelstekort in de bouwsector?
„Op dit moment nog niet zoveel, maar ik denk dat ik volgend jaar wel
problemen krijg. Ik verwacht dat ik dan acht mensen te weinig heb. In
totaal werken er vijftig medewerkers bij Dura Vermeer Zeeland, dus ik
kom een aardig aantal tekort. Maar ook daarna verwacht ik dat het perso
neelsgebrek steeds nijpender wordt. Op hoger niveau is er veel uit
stroom door vergrijzing, maar ook doordat mensen een ander vak gaan
uitoefenen. Daarnaast is er weinig instroom van jongeren. In Zeeland is
het probleem tot nu toe nog enigszins te overzien, maar hier ontstaat
het probleem straks vanzelf. Veel bouwvakkers vertrekken naar de rand
stad, omdat daar het tekort groter is."
Hoe komt het dat zo weinig jongeren kiezen voor werken in de bouw?
„Dat heeft met het imago van de bouwsector te maken. Er is weinig
waardering voor het beroep en de vakmanschap van de bouwvakker.
Dit vind ik niet terecht: het is een fantastisch vak. Je maakt mooie din
gen, die je aan iedereen kunt laten zien. De arbeidsomstandigheden zijn
veel verbeterd, maar er zitten ook nadelen aan werken in de bouw. Je
moet voor dag en dauw op, je arbeidsplaats is elke keer ergens anders."
Wat zijn de gevolgen van het personeelstekort voor uw bedrijf?
„Als ik mijn arbeidsplaatsen niet ingevuld krijg, moet ik werk uitbeste
den aan onderaannemers. Daarmee verleg je het probleem dus eigenlijk.
Het nadeel is ook dat projecten vertraging oplopen. Het werk is name
lijk moeilijker te hanteren. Als de ene aannemer het werk in een ander
tempo uitvoert dan de andere, moeten ze op elkaar wachten. Dan loop
je vanzelf uit. De vertraging zorgt er weer voor dat de omzet en de
winst lager uitvallen dan je zou willen."
Wat zou een oplossing zijn voor het probleem?
„De sector is volop bezig met een imagocampagne, vanwege de vooroor
delen over werken in de bouw. Begin juni was er bijvoorbeeld een dag
van de bouw. Als bedrijf kruipen we zo dicht mogelijk op de onderwijs
instellingen. We nodigen leerlingen en docenten uit op bouwplaatsen
en gaan naar de scholen toe om gastlessen te geven. We dragen daar
naast uit dat we goede ontplooiingsmogelijkheden hebben voor jonge
ren. Maar er is nog een andere manier. Het bouwproces zou anders aan
gepakt kunnen worden. Door het voorfabriceren in fabrieken kan je zor
gen voor aantrekkelijkere werkomstandigheden. Je kunt het metselwerk,
de kappen en zelfs het beton al in fabrieken storten. Wij zijn er al volop
mee bezig, maar we zijn tot nu toe één van de weinigen in de branche,
dus daarmee los je het probleem nog niet op."
Zijn er nog meer oorzaken voor de lage woningproductie?
„Jazeker, de procedures duren langer, onder meer voor het krijgen van
bouwvergunningen. Dat komt doordat overheden voorzichtiger zijn ge
worden en consumenten mondiger. Daarnaast wordt er maar weinig
nieuwbouwhuizen verkocht in Zeeland, doordat de prijzen van bestaan
de woningen gestegen zijn."
Alle patiënten, bestuursleden en medewerkers die op enige manier verbonden
zijn geweest aan Zeehospitium Zonneveld kunnen een gratis exemplaar krijgen
van 'We zitten hier geheid' van Jan Zwemer (winkelwaarde 19,90 euro) door
invullen en insturen van deze bon.
Naam:
Adres:
PC plus Plaats:
e-mailadres:
Patient/medewerker/bestuurslid van
tot
Knip uit en stuur op in een voldoende gefrankeerde
envelop naar:
Stichting Zeehospitium Zonneveld
J. A. van de Goeskade 69
4461 BJ Goes
Zolang de voorraad strekt ontvangt u per omgaande een
coupon om het boek op te halen bij een boekhandel in Zeeland.
Zeehospitium Zonneveld tussen Domburg en Oostkapelle
was in de twintigste eeuw een thuis voor honderden
kinderen. Eerst voor tuberculose-patiëntjes, vanaf 1957
voor kinderen met bewegingsstoornissen. In de loop van de
jaren negentig verhuisde de kliniek naar Goes. Zonneveld
werd gesloopt. Alleen de in beton gegoten regels van Ed
Leeflang bleven over: 'Hier heeft Zonneveld gestaan Waar
mensen leerden leven Die anders door de wereld gaan'.
door Jan van Damme
Het moest er eens van ko
men. We hebben het
over bijna honderd jaar
kinderzorg. Er zijn in
Zeeland wel over 'kleinere' onder
werpen dikke boeken geschreven.
We zitten hier geheid is de titel van
het boek over zeehospitium en re-
validatieinrichting Zonneveld, een
geschiedenis die zich afspeelt tus
sen 1909 en 1994. Morgen wordt
de studie in kasteel Westhove ge
presenteerd. Historica Hannie
Kool-Blokland deed het archiefon
derzoek tot zij in 2003 wethouder
van Middelburg werd. Historicus
Jan Zwemer nam haar werk over
en maakte van de gegevens een
verhaal, dat een bijzonder stuk
Zeeuws verleden beschrijft. Met
als extraatje geschreven portretten
van gewezen patiënten.
Het zal geen toeval zijn dat gede
puteerde Van Heukelom het eerste
exemplaar ontvangt in het middel
eeuwse kasteel Westhove. Lize van
den Broecke (1868-1932), in 1909
oprichtster van het zeehospitium,
bouwde haar kliniek voor tubercu-
lose-patiënten in de onmiddellijke
nabijheid van dat kasteel. Aanvan
kelijk had ze een stuk weiland op
het oog, naast villa Irma van de
roemruchte dr. Mezger. Rumoer
in Domburg was het gevolg, tot op
burgemeestersniveau. Er bestond
een overdreven angst voor rond
vliegende bacillen. Zelfs de in de
badplaats op handen gedragen
masseur Mezger was bang voor be
smetting. Tbc-patiënten bedreigen
onze gezondheid, en gevestigd in
onze achtertuin zijn ze een slag
voor het ontluikende toerisme -
dat was de teneur van de protestac
ties in Domburg. Lize van den
Broecke liet het conflict niet escale
ren, ze koos een ander stuk land,
dicht bij kasteel Westhove.
Haar initiatief kan nog altijd ge
zien worden als een prachtig voor
beeld van de sociale betrokken
heid van gefortuneerde burgers in
de negentiende en begin twintig
ste eeuw. Lize groeide op in een fa
milie van artsen, was ongehuwd
en had na het overlijden van haar
moeder in 1907 veel geld geërfd.
Vanuit haar sociaal-liberale gedach
tegoed wilde ze met dat kapitaal
iets voor de medemens betekenen.
Tuberculose was in die tijd volks
ziekte nummer één in Nederland.
In sanatoria dacht men jonge pa
tiënten met beginnende tbc te
kunnen genezen. Veel zon, frisse
lucht, rust en gezonde voeding,
dat waren de belangrijkste ingre
diënten van de kuur. Het herstel
lingsoord, dat eruit zag als een fik
se villa met aanbouw, werd op 15
februari 1909 officieel geopend en
bood plaats aan ongeveer zestien
'zeeluchtbehoevende' kinderen.
Bastiaan Vaandrager, de huisarts
van Domburg, was in die eerste pe
riode van het hospitium één van
Tuberculose was in het
begin van de vorige eeuw
volksziekte nummer één
de grote namen. Er kwamen kinde
ren uit Zeeland, maar ook uit
Utrecht, Amsterdam en Rotter
dam. Zonneveld groeide, mede
dankzij een riante nalatenschap
van Geertje Steketee uit Baarland.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog
werd het sanatorium tijdelijk on
dergebracht in de bossen van
Ossendrecht en in de jaren vijftig -
toen er steeds minder tbc-patiën-
ten kwamen - werd de overstap ge
maakt naar revalidatie van kinde
ren met bewegingsstoornissen. Ve
le verbouwingen en uitbreidingen
maakten van Zonneveld een uitge
breid complex. In de loop van de
jaren tachtig en negentig bleek con
centratie van revalidatievoorzienin-
gen in Goes de beste oplossing om
Zeeland op de kaart te houden.
Het boek van Jan Zwemer is een
monument, niet in beton geschre
ven, maar wel houdbaar tot in
lengte van dagen.
Jan Zwemer: We zitten hier geheid,
Zeehospitium en revalidatieinrich-
ting Zonneveld 1909-1994 - Den
Boer/De Ruiter, 240 pag., €19,90.
Jan de Bree
foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
DEN HAAG - De gemeente Borsele
kan zelf beslissen wanneer en hoe
jodiumpillen aan de bevolking
worden verstrekt.
Dat kan direct na een eventuele
kernramp, vanuit een centraal
punt of via apotheken, maar de pil
len kunnen ook vooraf aan de be
volking worden uitgereikt. Dat
zegt een woordvoerster van het mi
nisterie van Volksgezondheid, Wel
zijn en Sport (VWS).
De woordvoerster reageert daar
mee op de verwarring die is ont
staan, onder meer door uitlatin
gen van burgemeester J. Gelok van
Borsele.
De indruk is gewekt dat inwoners
van Borsele na een ongeval in de
kerncentrale eerst naar een apo
theek moeten rijden om een jo
diumpil te halen waarna ze thuis
moeten gaan zitten met de ramen
en deuren dicht. Vooraf uitdelen
zou niet mogen.
In schriftelijke vragen heeft Groen-
Links daarover gisteren ophelde
ring gevraagd aan minister Klink
(CDA, VWS).
Gelok is niet gelukkig met de hui-
De gemeente Borsele hoeft met
het uitdelen van jodiumpillen
niet op een ongeluk in de kern
centrale te wachten, stelt het mi
nisterie van VWS.
