Afghanen vluchten uit Uruzgan
'Een vrouw moet
de orde herstellen'
Brute overval op
vredestroepen Darfur
Tweede kans voor
Belgische formateur
President van
RS overleden
Taliban willen pas na
vertrek buitenlanders
overleg met regering.
Het politiek verdeelde
Oekraïne ging gisteren
alweer stemmen.
Twaalf militairen van
Afrikaanse Unie gedood
en vijftig zijn vermist.
Christendemocraat en
Vlaming Yves Leterme
mag het weer proberen.
PZC Maandag! oktober2007 I 9
KANDAHAR - Bijna zeshonderd Af
ghaanse families zijn de afgelopen
twee maanden uit Uruzgan ge
vlucht naar de stad Kandahar in
de gelijknamige provincie. Dat
meldden de Verenigde Naties.
Steeds meer Afghanen slaan op de
vlucht voor het geweld.
„Ongeveer 590 families uit Uruz
gan en 1500 uit Helmand hebben
onlangs onderdak gezocht in een
tiental locaties rond de stad Kanda
har", vertelde Ahmad Shah Peerali
tegen de Verenigde Naties. Hij is
het hoofd van het provinciale de
partement voor rurale rehabilitatie
en ontwikkeling.
Veel Afghanen uit Uruzgan vlucht
ten voor de Taliban, omdat Tali-
banstrijders mensen dwingen zich
bij hen aan te sluiten. Ook moeten
zij gewonde strijders van de Tali
ban verzorgen en geld afstaan. In
Uruzgan zijn Nederlandse troepen
onder meer rond de stad Deh Ra-
wod in gevechten gewikkeld met
de opstandige Taliban. Een andere
reden om te vluchten zijn de lucht
bombardementen van de interna
tionale coalitie op de Taliban.
Volgens lokale functionarissen vin
den de vluchtelingen rond Kanda
har een onderkomen bij familie,
maar ook in verlaten overheidsge
bouwen en oude opvangkampen.
Hulpverleners zeggen dat er een
gebrek is aan onderdak, voedsel,
medicijnen en drinkwater.
De Taliban hebben gisteren nega
tief gereageerd op het aanbod van
de Afghaanse president Hamid
Karzai om vredesoverleg te voe
ren. Woordvoerder Yousuf Ahma-
di van de Taliban zei dat pas van
onderhandelingen sprake kan zijn
wanneer de buitenlandse militai
ren Afghanistan hebben verlaten.
Na een aanslag zaterdag in de
hoofdstad Kabul die zeker dertig
levens eiste, zei Karzai dat hij
graag in contact zou willen treden
met Taliban-leider mullah Omar
en krijgsheer Gulbuddin Hekma-
PW Honderden Afghaanse families
zijn het geweld in de provincie
Uruzgan ontvlucht. De Taliban
weigerden een vredesaanbod
van de Afghaanse president.
tyar om te vragen 'waarom ze het
land willen verwoesten'.
Karzai verklaarde 'bereid te zijn de
twee te ontmoeten en ze in zijn ka
binet op te nemen als ze stoppen
met vechten'. Ahmadi zei gisteren
dat de Taliban geen interesse in mi
nistersposten hebben.
De Taliban lieten zaterdag vier ont
voerde medewerkers van het Rode
Kruis vrij. Die verdwenen woens
dag in de provincie Wardak na een
mislukte poging Duitse gijzelaars
vrij te krijgen.
pagina 11: wederopbouw Uruzgan
vergt geduld
door onze correspondent
Remco Reiding
OZJYDIV - Michajlo Stefaniv, de
baas van stembureau 39, leidt ons
door een zijdeur naar een gedekte
tafel. Een kwartier eerder heeft hij
het buitenlandse bezoek nog arg
wanend om legitimatie gevraagd,
nu haalt hij een fles gorilka tevoor
schijn.
Verkiezingen in Oekraïne zijn een
feest en daar moet in het dorp Oz-
jydiv op gedronken worden. Ge
heel tegen zijn gewoonte slaat Jev-
gen Goedyma dit rondje Oekraïen
se wodka echter over. Hij trekt zijn
vest omhoog, wijst naar zijn hart
en haalt een doktersverklaring uit
zijn zak. „Mijn aderen zijn bescha
digd, ik heb een tekort aan witte
bloedcellen en kneuzingen."
1\vee maanden geleden werd Ozjy-
div getroffen door een ramp. Een
trein met fosfor ontspoorde en
vloog in brand. De giftige rook
trof veertien dorpen. „Onze kinde
ren krijgen telkens een bloedneus
en de huisdieren worden blind",
zegt Nadja Stetsko.
Sinds het ongeluk is Ozjydiv een
speelbal van de landelijke politiek.
Na een bezoek van president Joes-
jtsjenko wilde ook diens rivaal pre
mier Janoekovitsj langskomen. Hij
werd opgewacht door betogers
met rotte appelen en vuil drinkwa
ter, zogenaamd een gevolg van de
ramp. Janoekovitsj maakte rechts
omkeert.
Burgemeester Oleksandra Sjach is
er nog boos om. „Die betogers
kwamen niet van hier. Ze waren
hiernaartoe gebracht om Janoeko
vitsj in een kwaad daglicht te stel
len." Ozjydiv ligt in de provin
cie Lviv, in West-Oekraïne. Dat is
traditioneel Joesjtsjenko-gebied,
maar de president heeft veel aan
populariteit ingeboet, doordat hij
de beloftes van de Oranje Revolu
tie niet heeft waargemaakt.
Sinds de massale straatprotesten
van 2004 heerst in Oekraïne poli
tieke chaos. Na eindeloos gekibbel
bereikten de partijen een compro
In Kiev vult een Oekraïense in een met een gordijn afsluitbaar stemhokje een stembiljet in. De dichtgevouwen bil
jetten worden daarna in een doorzichtige stembus geworpen. foto Alexander Zemlianichenko/AP
mis: nieuwe verkiezingen. Maar er
is weinig hoop dat de stembus
gang dit keer een einde maakt aan
de verdeeldheid.
Bij stembureau 39 zien de meeste
kiezers maar één kandidaat die
hen kan helpen. „Als de mannen
er een puinhoop van maken, moet
een vrouw maar de orde herstel
len", zegt de bejaarde Stefa. „Julia
Timosjenko."
Oekraïne naar de stembus
37 miljoen Oekraïners konden gisteren hun voorkeur uitspreken in de par
lementsverkiezingen. Het was de derde keer sinds najaar 2004 dat zij
naar de stembus konden.
In het oosten van het land zal de partij van de pro-Russische Viktor Janoe
kovitsj het zeker goed doen. Elders zullen vooral de pro-westerse partijen
Ons Oekraïne van president Viktor joesjtsjenko en het Blok Julia Timosj
enko zetels veroveren.
- Geen partij zal vermoedelijk een absolute meerderheid behalen.
KHARTUM - Gewapende mannen
hebben in Darfur in het westen
van Sudan een basis van de vredes
macht van de Afrikaanse Unie
(AU) aangevallen. Zeker twaalf mi
litairen van de AU zijn gedood en
zeker zeven zijn ernstig gewond ge
raakt. Zo'n vijftig AU-militairenen
worden nog steeds vermist. Au
to's, wapens en andere bezittingen
van de AU-eenheid zijn gestolen,
geplunderd of beschadigd. De AU
heeft dit gisteren laten weten.
De woordvoerder zei dat niet be
kend is wie achter de aanval op de
basis Haskanita in het zuiden van
de regio Darfur zat. De 'goed ge
organiseerde en bewapende groep'
aanvallers maakte zaterdagavond
gebruik van ongeveer dertig voer
tuigen tijdens hun snelle en bloedi
ge actie.
De overval op de AU-basis bij het
plaatsje Haskanita komt diploma
tiek gezien uiterst ongelegen. De
AU en de Verenigde Naties staan
op het punt gesprekken te begin
nen die de dialoog tussen regering
en rebellen een nieuwe stimulans
moeten geven.
Een groep oudere prominenten
uit de hele wereld is gisteren in
Khartum aangekomen om te be
middelen in het bloedige Dar-
fur-drama. Onder hen is de voor
malige Zuid-Afrikaanse president
Nelson Mandela, zijn landgenoot
en ex-aartsbisschop van Kaapstad
Desmond Tutu en de voormalige
Amerikaanse president Jimmy Car
ter. De wijze mannen spreken in
Sudan naar verluidt met president
Omar Hassan al-Bashir en met op
posanten van het regime.
De vredesmacht van de AU in Dar
fur bestaat uit ongeveer zevendui
zend militairen. Het is de bedoe
ling om volgend jaar een gecombi
neerde vredesmacht van zowel
AU- als VN-troepen naar Darfur
te sturen.
BANJA LUKA - President Milan Jelic
van het Servische deel van
Bosnië-Herzegovina, de zoge
noemde Republika Srpska, is giste
ren op 51-jarige leeftijd overleden.
De sociaaldemocraat Jelic werd in
oktober vorig jaar gekozen tot pre
sident van de Republika Srpska
(RS). Hij is volgens meldingen van
plaatselijke media overleden aan
de gevolgen van een hartaanval.
De zeer gemengde samenstelling
van de bevolking van de Joegoslavi
sche deelstaat Bosnië-Herzegovina
bleek een bloedig probleem bij uit
eenvallen van Joegoslavië.
Tijdens de oorlog in Bosnië-Her
zegovina (1992-1995) werden Kroa-
ten en Bosniakken of Bosnische
moslims met succes overgehaald
hun strijd uiteindelijk op te geven
en samen tegen de Serviërs te strij
den.
Na de oorlog werd het land bij ver
drag formeel één staat, maar ook
opgedeeld in een Moslim-Kroati-
sche Federatie en een Servische re
publiek, de Republika Srpska. Bei
de kunnen nog steeds niet goed
met elkaar overweg.
door onze correspondent
Max Steenberghe
BRUSSEL - De Vlaamse christende
mocraat Yves Leterme krijgt een
tweede kans om als formateur een
rechts-liberale regering te vormen.
Partijgenoot en 'verkenner' Van
Rompuy zal hem daarbij helpen.
Letermes benoeming zaterdag
kwam onverwachts na weken ra
diostilte. Pas de laatste dagen sijpel
den geluiden naar buiten over een
allerlaatste lijmpoging van Her
man van Rompuy. Hij zou, na een
maand praten, dit weekeinde hoe
dan ook de handdoek in de ring
gooien.
Hij is geslaagd, maar ook niet
meer dan dat: „Er is geen enkel
vaststaand akkoord over geen en
kel dossier", beklemtoonde Van
Rompuy zelf. „Er is enkel besloten
weer te praten." De zware onder
werpen worden daarbij voorlopig
gemeden door een stappenplan.
De verwachtingen in België zijn
dan ook niet hooggespannen.
Formeren is in België buitenge
woon lastig, omdat niet alleen poli
tieke tegenstellingen geslecht moe
ten worden; zeker zo diep is de af
grond tussen de taalgebieden.
Leterme, de grote winnaar van de
federale Belgische verkiezingen in
juni was in de zomer ook al forma
teur, maar hij slaagde toen niet in
zijn opdracht. De heetste hangij
zers zijn er nog steeds. De Vlaam
se partijen willen meer zelfstandig
heid voor de regio's, de Waalse
pertinent niet. Staatshervorming
vereist een tweederdemeerderheid
en die kreeg Leterme niet bij el
kaar.
Hij kreeg geen enkele beweging in
de zaak. Van Rompuy ook niet,
maar die is er wel in geslaagd om
de kou uit de lucht te halen door
niet gezamenlijk, maar per partij
te praten. De formatie van een Bel
gische regering duurt al 112 dagen.