Bij een held hoeft niet alles te lukken
Kabinet rekent zich snel rijk
'Soldaat
van Oranje'
Hazelhoff
overleden
Hazelhoff Roelfzema
was het symbool van
het Nederlandse verzet.
Meest besproken
oorlogsheld sterft op
90-jarige leeftijd.
de Rechtspraak
6 I Maandag 1 oktober 2007 PZC
De vrijdag op 90-jarige leeftijd overleden verzetsstrijder Erik Hazelhoff Roelfzema.
archieffoto Phil Nijhuis/GPD
door Jan Salden
DEN HAAG - Dat uitgerekend hij de
personificatie werd van het Neder
landse verzet tegen de Duitse be
zetter, relativeerde Erik Hazelhoff
Roelfzema zelf ook. „Achter elke
drager van de Militaire Willemsor
de staan misschien wel honderd
anoniem gebleven helden", zei hij
ooit. „Grótere helden soms. Alleen
heb ik het geluk gehad dat ik be
kend werd."
En zo is het maar net, zegt David
Barnouw van het Nederlands Insti
tuut voor Oorlogsdocumentatie.
Hazelhoff Roelfzema dankt zijn
roem vooral aan het boek dat hij
schreef over zijn oorlogsjaren en,
nog meer, aan de verfilming er
van. Aanvankelijk heette het boek
Het hol van de ratelslang. In 1971
werd het uitgegeven onder de
nieuwe titel Soldaat van Oranje.
„Dat was natuurlijk een gouden
vondst", zegt Barnouw. „Anders
was hij misschien nooit zo bekend
geworden."
Wat heeft Hazelhoff Roelfzema ei
genlijk betekend voor het Neder
landse verzet? Dat is een lastige
vraag, vindt Barnouw. „Als je het
over het verzet hebt denk je aan il
legale bladenmakers of mensen
die Joden hielpen onderduiken.
Wat H'azelhoff Roelfzema deed is
daarmee onvergelijkbaar." De 'Sol
daat van Oranje' keerde zich als
Leidse student tegen de bezetter.
Hij werd opgepakt door de Duit
sers, zat vast in Scheveningen,
wist te ontsnappen en vluchtte op
een Zwitsers vrachtschip naar En
geland. Hij ging bij de Britse gehei
me dienst - Barnouw: „Een stel
klungelaars" - en ondernam in
1941 en 1942 pogingen contact met
Nederland te leggen. Hij zette,
eerst met torpedoboten later met
parachutes, spionnen af langs de
Nederlandse kust.
Barnouw: „De nogal romantische
gedachte was dat als je overal in
Europa groepjes gewapende bur-
'Dingen die mislukken zijn
ook belangrijk, want dan
probeer je iets anders'
gers had, het vrij snel gedaan zou
zijn met de bezetter. Maar dat was
natuurlijk nogal naïef. Als je tegen
over een écht leger staat betekent
dat zelfmoord. Maar in Londen
wist men op dat moment niets
van de situatie in Nederland." Om
meer te weten te komen moest er
contact worden gelegd met het ver
zet. Maar daar kwam weinig van
terecht, zegt Barnouw. Deson
danks roemt Barnouw de pogin
gen die Hazelhoff Roelfzema sa
men met makkers als Peter Taze-
laar en Chris Krediet ondernam.
„Het was op zijn minst dapper.
Om een held te worden hoeft niet
alles te lukken. Zolang je het maar
probeert. En dingen die mislukken
zijn ook belangrijk. Die betekenen
dat je het anders moet proberen."
Nadat zijn pogingen contact te leg
gen met het verzet mislukten en
hij ruzie kreeg met zijn bazen,
werd Hazelhoff Roelfzema piloot
bij het 139e Squadron van de
Royal Air Force. In een Mosquito
vloog hij 72 verkenningsmissies.
„Dat is wel héél veel", zegt Barn
ouw. „En boven vijandelijk gebied,
dus zeker niet zonder gevaar."
DEN HAAG - Met het overlijden van
Erik Hazelhoff Roelfzema heeft:
Nederland een van zijn meest be
sproken en beschreven oorlogshel
den verloren: de 'Soldaat van Oran
je'. Zijn boek over zijn daden en
belevenissen in de Tweede Wereld
oorlog werd met veel succes ver
filmd door Paul Verhoeven.
Rutger Hauer, de acteur die Hazel
hoff Roelfzema speelde in Soldaat
van Oranje, zei naar aanleiding van
zijn dood dat die 'een verschrikke
lijk gat' achterlaat. Hauer was tij
dens de opnamen van de film in
de jaren zeventig goed bevriend ge
raakt met deze 'grote persoonlijk
heid'.
De vroegere adjudant van konin
gin Wilhelmina had ook een nau
we band met het Koninklijk Huis
en met name prins Bernhard. Via
de Rijksvoorlichtingsdienst liet de
koninklijke familie dan ook weten
zeer bedroefd te zijn door het over
lijden van de 90-jarige Hazelhoff
Roelfzema. Koningin Beatrix heeft
namens haar familie een condo
leancetelegram gestuurd naar zijn
familie.
Hoewel hij na de oorlog aan zijn
eigen roem bijdroeg door onder
meer zijn boek en veelvuldig optre
den in de media, wilde de oorlogs
held niet op zijn roem blijven te
ren. Hij nam daarom al snel ont
slag bij Wilhelmina en begon in
de VS een nieuw leven. Voor zijn
geheime opdrachten in 1941 en
1942 kreeg de Soldaat van Oranje
de Militaire Willemsorde.
Erik Hazelhoff Roelfzema overleed
vrijdag in zijn slaap in zijn huis op
Hawaii. De urn met zijn as zal blij
kens een rouwadvertentie van zijn
familie worden bijgezet in Wasse
naar. Dat was ooit zijn woon
plaats. Hij was er ereburger van.
Rechtbank
Middelburg
PUBLICATIES INSOLVENTIES
RECHTBANKMIDDELBURG
Kousteensedijk 2
EINDE FAILLISSEMENTEN
wegens gebrek aan baten:
- op 19 september 2007 inzake (F.03/56) Hendricus Josephuis Johannes Maria
Polling, woonadr. Westdijk 11,4484 NE Kortgene, geb. Breda 24 oktober 1970.
K.G. Dijkstra,
griffier
De publicatie inzake de faillissementswet is ook wekelijks te raadplegen via
www.rechtspraak.nl.
Sommige problemen in ons
land lijken onoplosbaar. Elk
kabinet bijt zijn tanden er
op stuk. Deze week behan
delt de Kamer de begroting.
door Peet Vogels
Met ongeloof en wantrou
wen hoorde Frans
Andriessen, tot 1980 mi
nister van Financiën onder pre
mier Van Agt, de boodschap van
Wouter Bos op Prinsjesdag aan.
De komende vier jaar heeft het ka
binet een overschot op de begro
ting, terwijl het veel extra geld
gaat uitgeven. Andriessen gelooft
er niets van. „Als de economische
groei een beetje tegenzit, komt het
kabinet al in de problemen."
Andriessen heeft het verhaal dat
Bos hield inmiddels tientallen ke
ren gehoord. „Een kabinet wil leu
ke dingen doen voor de mensen.
En in een democratie wordt nu
eenmaal naar de korte termijn ge
keken. Er zijn toch elke vier jaar
weer verkiezingen." Andriessen
weet waarover hij praat, want hij
was minister van Financiën in het
eerste kabinet Van Agt. Begrotings
tekorten waren toen ook al sche
ring en inslag, maar eind jaren ze
ventig liep het volledig uit de
hand. Andriessen wilde voor 15
miljard gulden (ruim 7 miljard eu
ro) bezuinigen, maar dat vonden
de andere ministers te gortig. Daar
op besloot Andriessen in 1980 af
te treden.
Geen enkel kabinet lukte het daar
na om de overheidsfinanciën struc
tureel op orde te krijgen. Alleen
Gerrit Zalm presenteerde eenma
lig een overschot. En dat terwijl de
kabinetten het tegenwoordig veel
gemakkelijker hebben. Met de in
voering van de euro zijn begro
tingstekorten van 6 procent of
meer zoals Andriessen die mee
maakte simpelweg verboden. Dat
heeft een disciplinerende werking.
Maar de praktijk is weerbarstig en
dat zal ook nu weer blijken, vreest
Andriessen: „Het kabinet rekent
zichzelf erg gemakkelijk rijk. Ze ge
bruiken de volledige ruimte die de
economische groei biedt. En zelfs
dan wordt het overschot van 1 pro
cent pas aan het einde van de kabi
netsperiode gehaald. Ik zou voor
zichtiger zijn, want door de inter
nationale kredietcrisis zijn het eco
nomisch onzekere tijden en dan
moet een minister van Financiën
meer op zeker spelen."
Bos had zich strenger op moeten
stellen, vindt Andriessen. „Er zijn
altijd meer politieke wensen dan
er geld is. Nu gaat het bijvoorbeeld
om extra geld voor de achter
standswijken, maar de kosten van
de vergrijzing moeten ook in de
hand gehouden worden. Een mi
nister van Financiën heeft dan het
probleem het huisje bij het schuur
tje te houden."
