Het wordt eindelijk
weer leuk op het
Zeeuwse platteland
v2
Zaterdag 29 september 2007 PZC
Langzamerhand begint
de stemming onder boeren
om te slaan van somber
naar gematigd optimistisch.
Dat komt door betere
prijzen én programma's
als Boer zoekt Vrouw.
door Ondine van der Vleuten
foto's Ronald den Dekker
Boer zoekt Vrouw is een prima program
ma, zeggen Wouter van Dijke en zijn
vrouw Carla. In hun boerderij in Wolp-
haartsdijk kijken ze er vaak naar. Het is
leerzaam voor de burger, maar niet min
der leuk voor de boeren, die onderling
graag napraten over de laatste aflevering.
Zo van: wat was het daar een puinhoop!
Of: die heeft het goed voor elkaar - mooi
bedrijf, strak in de verf En heb je dat hek
rond die wei gezien? Carla: „Je ziet eens
hoe het er bij een ander aan toegaat. Het is
wel heel veel met koeien en kippen, het
zijn voornamelijk veetelers. Veetelers zijn
veel meer aan hun bedrijf gebonden. Bij
akkerbouwers gaat het er heel anders aan
toe. Aardappels hoeven niet 's ochtends en
's middags gemolken te worden. Ie dagin
deling is veel vrijer, afgezien van de oogst
tijd. Dan heb je het heel erg druk." Dat
zijn zo van die dingen waar 'de burger'
geen weet van heeft. Boer zoekt Vrouw
geeft de gewone man een kijkje in de keu
ken van de boeren, en dat is goed, knikken
de Van Dijkes. Goed voor het imago, en te
recht, zegt Carla trots. Want: „Boeren zijn
zelfstandige ondernemers met een grote
verantwoordelijkheid, buitenmensen met
liefde voor de natuur, flexibel - want het
weer is niet te voorspellen -aanpakkers,
mensen die met onzekerheden kunnen
omgaan en van alle markten thuis zijn.
Wouter repareert net zo makkelijk de was
machine als dat hij de administratie re
gelt."
Nicole Dieleman van het Asperge
punt Walcheren bespeurt een ken
tering: „Vroeger liep ik er nogal
eens tegen aan dat mensen niks van boe
Wouter van Dijke(46), Wolphaartsdijk
Carla van Dijke over haar man Wouter: „Wat me in hem aantrok? Een
mooie glimlach, pretoogjes. Ja, hij ziet er gewoon goed uit. En hij heeft
veel interesses. Hij kan over allerlei dingen praten, niet alleen over de
boerderij." Wouter hoort het met een schuine glimlach aan. Een stoere
boer. Boer zijn, zegt Wouter, dat is eenvoudig leven, niet te veel toeters
en bellen, alles lekker simpel en overzichtelijk houden. Van Dijke mag
daarnaast graag zeilen, jagen, deelnemen aan ploegwedstrijden, zwem
men, schaatsen en concerten bezoeken. Van 'Normaal' bijvoorbeeld. „Ge
weldig! Maar ik hou ook van blues en andere muziek, hoor."
ren begrepen. Als een boer met gier over
het land moest, was het een vuile stink-
boer, of er werd lacherig over gedaan. Op
een dag hoorde ik een reportage van Om
roep Zeeland. Het ging over de nattigheid.
Reporter Bob Lagaay zei toen iets van
'Ach, die boeren lopen toch altijd te zeu
ren. Het is te nat, te warm, nooit goed.' Ik
heb toen naar hun programma 'Zegt u het
maar' gebeld, heel fel, en Lagaay uitgeno
digd eens een dagje mee het veld op te
gaan, venkel snijden, zodat hij kon zien
hoe wij hier ons brood verdienen. Heel
sportief: hij kwam. Ze hebben er nog een
reportage van gemaakt en hij zei na
tuurlijk 'sorry' en 'ik heb het niet zo be
doeld'. Als mensen niet weten waar ze het
over hebben, moeten ze hun mond hou
den."
Mensen zagen vroeger niet hoe belangrijk
het werk van een boer is, zegt ze. „Maar
het begint te dagen. Dat komt niet alleen
door programma's als Boer zoekt Vrouw,
maar ook door de situatie in de landbouw.
Jarenlang was er een voedseloverschot, dat
slaat om in een tekort. Als er wat aan de
hand is, gaan de prijzen direct omhoog.
Nu merken de mensen hoe kwetsbaar hun
voedselvoorziening is. We hebben de ze
ven slechte jaren gehad; nu komen de bete
re tijden. Zo'n gevoel is er. Ik denk dat
Boer zoekt Vrouw misschien eerder de ver
anderende tijdgeest volgt dan dat het pro
gramma er de oorzaak van is."
Geen wonder. Vanuit de lokale en andere
overheden werd er vooral veel ge- en ver
boden. Milieuorganisaties legden veelvul
dig de nadruk op het vervuilende en na-
tuurverstorende karakter van het boeren
bedrijf Dierenactivisten wezen op misstan
den.
„Er wordt zo over je schouder meegeke-
ken. Er zijn zoveel regeltjes. Dan had je
nog eens die overschotten; je kreeg een
beetje het idee dat je voor het overschot
aan het produceren was. Er waren jaren
dat je geld bij moest leggen. Dat werkt be
hoorlijk demotiverend, net als die ziektes:
mond- en klauwzeer, vogelgriep, varkens
pest. Het gaat je allemaal niet in de kouwe
kleren zitten."
Nu de markt voor agrarische producten
sterk aantrekt, heeft Rien niet meer zo
het idee dat hij 'voor niks in de klei staat
te zwoegen'. „Daarnaast voel ik dat
burgers meer vertrouwen krijgen dat we
niet bij elke gelegenheid naar de gifspuit
grijpen, dat je bewust met het milieu
bezig bent, ook als je niet biologisch
boert."
Op het Groen College in Goes zeg
gen Anne Douwe van der Zee (be
stuurslid van het Zeeuws Agra
risch Jongeren Kontakt) en Hans van Nieu-
wenhuijze (docent plantenteelt) het ook:
de sfeer in de landbouw is positief Anne
Douwe: „Je ziet het aan de investeringen.
'Ik voel dat burgers meer vertrouwen krijgen dat we niet bij
elke gelegenheid naar de gifspuit grijpen'
Ook Rien en Nicole zijn vaste kijkers.
Rien: „Geweldige formule. Burgers kijken
er natuurlijk anders naar dan wij, als boer
hoor je de vaktaal en valt je op dat een be
drijf er opgeruimd uitziet, dat er mooie ge
bouwen staan. Ze spelen natuurlijk wel
een beetje met het beeld. Een fraaie wol
kenhemel boven een peinzende boeren
kop, dat soort dingen. Ach, wij hebben
voor Omroep Zeeland ook wel eens een
rijtje voor de tweede keer gefreesd. Maar
over het algemeen geeft het wel een juist
beeld."
Hoewel, zegt Nicole, ze zou die
vrouwen na een jaar nog wel eens
terug willen zien. „Vragen hoe ze
het dan vinden, als ze vier weekeinden
achter elkaar dat uitstapje met het gezin
hebben moeten verzetten omdat de aard
appels te klein waren of de bloemkolen te
groot. Of als er een jaar geen geld binnen
komt en je moet concluderen dat je voor
Piet Snot hebt gewerkt."
En toch: zelf zou ze niet anders willen.
Gunstige bijkomstigheid van het boeren-
leven: je hebt je man, bij wijze van spre
ken, altijd onder handbereik. „Als ik uit
het raam kijk, zie ik hem op het land. Als
er een crisis is of je hebt hem echt nodig, is
hij er altijd."
De boeren zijn de laatste tijd ook beter
over zichzelf gaan denken, zegt haar man
Rien. Het zelfbeeld was niet zo positief
Voor sommige machines zijn nu wachttij
den, ik hoorde laatst dat een machinefa
briek zelfs orders heeft moeten afzeggen."
Vestigingsdirecteur Ton Tissink, die er bij
is komen staan, onderschrijft het gevoelen.
Jonge ondernemers - want dat zijn boeren
tenslotte - zien weer toekomst in de land
bouw. Alle drie kijken ze graag naar Boer
zoekt Vrouw. Als Yvon Jaspers weer zo'n
verlegen boer overvalt met scherpe vra
gen, prachtig gewoon. Maar of in dat pro
gramma wel goed uitkomt dat het boeren
bedrijf echt om modern ondernemerschap
draait, daar heeft het drietal zijn twijfels
over.
Intussen zet niet alleen het tv-programma
Boer zoekt Vrouw de agrariër in de schijn
werpers. Er is een Boerendochterkalender-
uitgebracht, die navolging heeft gekregen
in de vorm van een Stoereboerenkalender
- maar nergens een Zeeuwse deelnemer.
Hoe komt het nu dat Zeeuwse boeren
helemaal ontbreken in die 'imagocampag
ne'?
Anne Douwe heeft wel een idee: „Zeeuw
en kijken langer de kat uit de boom. Die
blijven op de achtergrond. Groningen is
vergelijkbaar. Als je op een feestje bent,
gaan de Brabanders en de Hollanders di
rect hard roepen, maar degenen die het
langste blijven en op het eind het meeste
feesten, zijn de Drenten, de Zeeuwen en
de Groningers. Als die eenmaal los ko-
men!"
