swingen in midtown en
tranen op Ground Zero
Ramazan
v30 Prisma
Zaterdag 29 september 2007 PZC
LIZA'S
door Liza van Sambeek
Een kort familiebezoekje aan Istanbul met mijn 8i-jarige
vader, toevallig in de ramadanmaand, die hier ramazan
wordt genoemd. De stewardessen van Turkish Airways
zijn opvallend chagrijnig als we na anderhalf uur vertraging
eindelijk opstijgen. Met lome gebaren delen ze de maaltijden
uit. Na drie kwartier wachten, krijgen we met moeite een
glaasje water en kort voor de landing halen ze haastig en slor
dig de vuile boel op. Verkeerde versnelling, denk ik en ik wijt
het aan mijn eigen hoge tempo van leven de afgelopen weken.
Istanbul heeft in september vriendelijk warm weer, met plezie
rig koele nachten. De oproepen tot gebed klinken nu luider en
hartstochtelijker en duren langer dan gewoonlijk. Als we in
het Seven Hills hotel op het dakterras zitten om het meest
veelomvattende uitzicht van heel Istanbul te bewonderen (we
zien de Blauwe Moskee, Hagia Sofia, Galatatoren Bosporus én
Azië tegelijkertijd), klinkt plots van vijf, zes verschillende kan
ten het gezang in een oorverdovende, ongecoördineerde ca
non voor Allah. De obers reiken ons omslagdoeken aan omdat
de zon ondergaat; het wordt kouder.
De gelovige moslims vasten van zonsopgang tot zonsonder
gang. Zij onthouden zich van roken, drinken, eten en seksueel
contact. In de praktijk betekent dat dat zij voor vijf uur 's och
tends opstaan om te eten en te drinken. Iedereen werkt door
en na twaalf uur 's middags beginnen de verschillende stadia
van dorst, een te lage suikerspie-
gel en nicotine-onthouding hun
tol te eisen in het openbare le
ven. De winkelbediendes zijn
kortaf, en prikkelbaar. Nu be
grijp ik waarom de stewardessen
zo uit hun humeur waren, en zo
traag... De moskeeën zijn kerstachtig versierd met lichtjes, over
al word je een goede ramadan gewenst.
Iedereen leeft toe naar het moment van zonsondergang. Eten
en drinken wordt dan extra feestelijk gevierd. Bij de moskee
zie ik kort voor zonsondergang al lange rijen jongens en man
nen die op bankjes zitten te kijken naar de feestelijk gedekte ta
fels waar ze straks samen de maaltijd zullen gebruiken. In Sul-
tanahmet rondom de Blauwe Moskee is het iedere avond feest
met dansende derwisjen en muziek temidden van eettentjes
en theehuizen. Vanaf zes uur 's avonds heeft iedereen haast
om naar huis of naar zijn moskee te gaan. Dat leidt in deze
stad van 17 miljoen inwoners tot chaos en enorme verkeersin-
farcten, eigenlijk al vanaf vier, vijf uur 's middags. Onafgebro
ken klinken sirenes van politie en ambulance.
Het bezoeken van bezienswaardigheden wordt ingewikkeld.
Ons tijdschema wordt, of we willen of niet, gedicteerd door
de ramazan. We komen door het heftige verkeer te laat thuis
voor het eten en we voelen een klein beetje mee met alle hon
gerige inwoners van Istanbul. In de eindeloze file dringt ieder
een in elk onmogelijk gaatje, wordt een driebaansweg door
minstens vijf rijen bezet en zien we iedere tien minuten wel
een extra opstopping door een verkeersongeluk. Als het don
ker wordt en we nog steeds stapvoets rijden, zien we auto's op
de snelweg in de berm stoppen om op 3 meter van het ver
keersgeweld te gaan picknicken. Langs de weg wordt rauw
lamsvlees in ijsbergsla verkocht.
Na dit grote afzien zijgen we thuis op het balkon neer en ge
nieten met een dubbel gevoel van onze borrel en het uitzicht
op de Bosporus.
Langs de weg wordt
rauw lamsvlees in
ijsbergsla verkocht
Moskeeën, zoals de Nieuwe Moskee, zijn kerstachtig versierd
met lichtjes. foto EPA
New York:
Een paar dagen zijn te kort om New York te
ontdekken. Dus moet je er met enige regelmaat
terugkomen. Dan weet je ook welke drukke en
lawaaierige plekken je in deze 24 uurs-stad beter kunt
mijden en waar het nog rustig(er) is.
tekst en foto's Gerard Chel
Midden op Times
Square in New
York staan drie ge
bouwen: eentje van
de politie, eentje
van het leger en een leeg wolken
krabbertje. Inderdaad, leeg. De
lichtreclame op de gevels levert de
eigenaar zoveel op, dat hij het
pand niet hoeft te verhuren. Anno
2007 slenteren dagelijks 750.000 be
zoekers over het plein, doet gids
Robert ons geloven. De klok rond.
Toch gek dat het plein zo'n aan
trekkingskracht heeft, want de stra
ten eromheen, 7th Avenue, Broad
way, 42nd Street zijn boeiender.
Het feitelijke (nacht)leven hier in
midtown speelt zich af tussen de
42e en 54e straat en de 6e en 9e
avenue. Daar zijn de theaters, bio
scopen, eettentjes, bars en nacht
clubs.
Daar ook kun je beroemdheden
bewonderen wanneer er weer
eens een musical of film in premiè
re gaat. Als wij langs de AMC bio
scoop lopen, staan hordes paparaz
zi en fans te wachten op Jennifer
Lopez en Mark Anthony die de
première van Al Cantante opluiste
ren. Geen doorkomen aan.
Voor Lopez staan we niet in de rij
en ook niet voor Wicked, want
kaartjes daarvoor hadden we thuis
al geregeld. Dat was niet gelukt
voor het concert van Eric Burdon
the Animals, vermaarde pop
groep uit de jaren zestig. Officieel
is de BB King Blues Club uitver
kocht, maar anderhalf uur wach
ten loont: er kunnen nog twintig
fans bij.
Meer ingetogen lopen we binnen
bij het bezoekerscentrum van
Ground Zero waar in 2001 de
Twin Towers naar beneden kwa
men. The Site, noemen New Yor
kers deze plek, waar gewerkt
wordt aan een gedeeltelijke weder
opbouw. Aan de ene kant van het
hek bulldozers en hijskranen aan
de andere kant stalletjes met ramp-
prullaria.
Nabestaanden hebben vorig jaar
het Tribute WTC Visitor Center
opgezet in afwachting van de
komst van een museum. Het
wordt een indrukwekkende en
geëmotioneerde rondgang langs
voorwerpen die uit de puinhopen
tevoorschijn kwamen. Voor zover
herkenbaar, want van de vele tien
duizenden kantoormeubels, pc's
en andere inventaris is nauwelijks
iets teruggevonden. Tot stof verpul
verd door tonnen beton en staal.
We zien wel de gescheurde jas en
de ingedeukte helm van een brand-
Dagelijks slenteren 750.000 bezoekers over het Times Square.
