Computer met emoties
en een lekker lijf
v21
PZC Zaterdag 29 september 2007
Onderzoek: robots
steeds menselijker
De Schotse computerspecia
list en schaakgrootmeester
David Levy houdt zich bezig
met softwareprogramma's
die de robots een kunstma
tig bewustzijn geven, waar
door ze ook menselijk ge
drag als verdriet, genegen
heid en lust kunnen naboot
sen.
Volgende maand promo
veert Levy aan de Universi
teit Maastricht (UM) op dit
onderwerp. Hij signaleert in
zijn onderzoek hoe robots
steeds menselijker worden.
-„Praten en schrijven over
kunstmatige intelligentie
wakkert bij velen angst aan.
Ik bestudeer en participeer
slechts in iets dat niet meer
terug te draaien is. Dat doe
ik met opzet aan een liberale
universiteit als die van Maas
tricht, die ik heb leren ken
nen via hun schaakprogram
ma's. In Engeland of Amerika
zou mijn onderzoek veel lasti
ger, misschien zelfs onmoge
lijk zijn. ledereen focust zich
nu op de sexbots, omdat dat
tot de verbeelding spreekt.
Maar dat is slechts één toe
passing, je kunt intelligente
robots straks ook inzetten in
de verpleging en oude
renzorg."
Hoogleraar en promotor pro
fessor Jaap van den Herik
van de UM weet dat de
meeste lezers nu in de lach
schieten en over Levy den
ken 'die is gek!' „Dat zijn we
gewend bij de vakgroep infor
matica. Toen ik in 1983 voor
spelde dat de computer ooit
de schaakgrootmeester zou
verslaan, werden we ook
voor gek verklaard. Idem di
to in 1987 toen we zeiden
dat computers rechters kun
nen vervangen en de echt
heid van oude Rembrandts
kunnen bepalen of artsen
kunnen leiden bij het nemen
van euthanasiebeslissingen.
„Levy's onderzoek is een ui
terst serieuze analyse van
de stand van zaken. Natuur
lijk gaat het ons voorstellings
vermogen nu nog te boven
en natuurlijk kun je allerlei ju
ridische, filosofische en
ethische vraagtekens plaat
sen. Maar het opwerpen van
vragen betekent niet dat iets
niet zal gebeuren. Ik sta er
niet om te juichen, maar ik
vind het ook niet beangsti
gend. Het is wellicht een tus
senstap in de evolutie."
Een 'sexbot'.
foto GPD
Mensen die met robots willen trouwen,
werpen behalve technologische, ook
juridische en ethische vragen op. Pleeg je
overspel als je 'het doet' met een computer,
en als je sterft is de robot dan de erfgenaam?
De Schotse computerspecialist David Levy
denkt daar over na en promoveert volgende
maand op de vermenselijking van de
computer.
door Ron Buitenhuis
Prostituees gaan wereldwijd zwa
re tijden tegemoet. Nu robots
qua uiterlijk steeds perfecter op
mensen lijken, zullen gaande
weg steeds meer mannen en
vrouwen hun seksuele behoeften ermee
gaan delen.
„Je kunt beter seks met een robot hebben,
dan helemaal geen seks", zegt de Schotse
computerspecialist David Levy (62) op
weg naar Mexico voor de zoveelste lezing
over onderzoek waarop hij volgende
maand in Maastricht promoveert.
In Japan en Zuid-Korea worden ze al ver
huurd als alternatief voor prostituees. Ze
hebben namen als actroids, feminoids of
sexbots en hebben zeer vrouwelijke vor
men. Het zijn nu nog mechanische pop
pen die hoofdzakelijk uiterlijke overeen
komsten met de mens hebben. „Een sex
bot is feitelijk ook een computerprogram
ma, maar dan niet op een pc maar met het
omhulsel van een vrouwenlijf Nu vindt
iedereen dat nog een walgelijk idee. Maar
dat vonden we honderd jaar geleden ook
van het homohuwelijk.
„Uiteindelijk zullen deze sexbots niet al
leen onze lusten bevredigen, maar zelf ob
ject van liefde worden. Echte liefde. Zoals
kinderen troetelrobots als Tamagotchi en
Furby koesteren en (demente) bejaarden
praten en knuffelen met namaakhondjes,
zo zal de mens uiteindelijk ware liefde kun
nen voelen voor een robotman of-vrouw.
Als de 'persoon' aan je zijde in gedrag en
uiterlijk je diepste verlangens vervult, dan
vervaagt gaandeweg het besef dat het een
machine is", aldus Levy, die voorspelt dat
er over tien jaar robots zijn die op de mens
reageren met ingewikkelde emoties, en dat
binnen veertig jaar het eerste huwelijk tus
sen mens en robot wordt gesloten.
Levy zal met dergelijke ontwikkelingen
geen moeite hebben: „Waarom zouden
we moeilijk doen als je mensen die hunke
ren naar liefde en seks, gelukkig kunt ma
ken met een robot? Je voorkomt er ook
nog eens geslachtsziekten mee. Vibrators
bestaan al sinds 1880 en zijn nu volkomen
geaccepteerd. Zo zal het ook met sexbots
gaan. Voor eenzame mensen is het een uit
komst, voor gehuwden wellicht een aan
vulling op het seksleven."
In de nieuwste tv-commercial van de Phi
lips ladyshave hebben een echte man en
een robotvrouw een fysieke rendez-vous.
Het idee komt blijkbaar niet uit de lucht
vallen. De hamvraag is, hoe snel lukt het
wetenschappers om de robots software
met kunstmatige intelligentie te geven, zo
dat ze naast bewegingen en uiterlijk ook
menselijk gedrag vertonen in spraak,
warmte, empathie, lust en genegenheid?
Zeg maar, een 'machine-van-vlees-en-
bloed' worden. Dat is het vakgebied waar
in Levy actief is. Dat gegeven werpt naast
technologische ook juridische en ethische
dilemma's op. Pleeg je overspel als je 'het
doet' met een computer? „Ooh", verzucht
Levy, „er komen nog zo veel vragen. Mag
je een échte vrouw hebben én een robot
vrouw, of is dat bigamie? En als je sterft, is
de robot dan de erfgenaam? En leiden sex
bots tot het einde van de mensheid, of blij
ven mensen zich voortplanten? Daar moe
ten juristen, ethici, demografen en filoso
fen zich over buigen."
Zitten we in een soort tussenstap in
de voor velen zo beangstigende cy-
berworld: de evolutie van mens
naar robot? De Engelse professor Keven
Warwick gaat al een stuk verder. In het
boek 7, Cyborg voorspelt hij dat mensen
binnen vijftig jaar een chip in hun herse
nen laten implanteren, waardoor het brein
'online' is aangesloten op een wereldwijd
computernetwerk, dat wordt gevoed door
alle aangesloten breinen. Spraak en taal
zijn dan niet meer nodig, want alle com
municatie tussen de cyborgs (half mens,
half robot) verloopt rechtstreeks van brein
naar brein. Alleen al de gedachte aan oor
log, agressie of misdaden is dan uitgeslo
ten, omdat het hele netwerk daar meteen
van op de hoogte is.
Zou hij zelf verliefd kunnen worden op
een robot? Levy: „Bij liefde hoort ook mys
terie, het onbekende in je partner. Ik denk
dat ik zo veel kennis heb hoe een robot
functioneert, dat het nooit tot liefde leidt.
Maar dat neemt niet weg dat mijn vrouw
het misschien ooit een geruststellende ge
dachte vindt als ik tijdens zakenreizen een
'reisgenootje' bij me heb."
Bezoekers van de technologiebeurs in Tokyo kijken belangstellend naar een 'menselijke' robot.