Stemmachines
1 2 Vrijdag 28 september 2007 PZC
Computer
na;
grijp altijd heeft voorgestaan.
Gonggrijp ziet echter nog geen reden
de club, die de commissie ook heeft ge
adviseerd, alweer op te heffen. „Wij
zijn omgeschakeld van tegendenken
naar meedenken", zegt hij. „Wij steller
ons heel coöperatief op."
Het verzet tegen de stemcomputer
blijkt vooral van principiële aard. Gon§
grijp ziet momenteel nergens een con
crete dreiging van massale fraude met
stemcomputers bij verkiezingen in Ne
derland en zou ook niet weten waaror
iemand dat zou willen. „Maar stel dat
dat ooit gebeurt, dan heeft niemand
het in de gaten, het is oncontroleer
baar."
Voor de komst van de stemcomputer
was voor verkiezingsfraude een 'samen
zwering van fenomenale omvang no
dig'. Tienduizenden mensen waren be
trokken bij het tellen van stemmen en
doorgeven van de uitslagen. En die
mensen hielden elkaar allemaal in de
gaten. „Het hele stemproces is ingerich
vanuit de gedachte dat je niemand
kunt vertrouwen", zegt Gonggrijp. „Di
Kieswet is ervan doortrokken. Daarom
gaan we bijvoorbeeld ook stemmen in
een stembureau. Het gebruik van de
stemcomputer gaat daar helemaal aan
voorbij. Je moet de fabrikant maar op
zijn blauwe ogen geloven dat zijn appa
raat betrouwbaar is."
Oorzaak hiervan is het gegeven dat het
doorgronden van software voor verre
weg de meeste burgers te hoog gegre
pen is. De telling is daardoor zelfs voot
de leden van het stembureau niet mee
te volgen."
En er was niet eens een noodzaak om
De stemcomputer was
geen vooruitgang, al
thans in de ogen van de
stichting Wij Vertrouwen
Stemcomputers Niet. De
baten ervan, sneller stemmen tellen en
een snellere verkiezingsuitslag, wegen
niet op tegen de nadelen, een oncontro
leerbaar verkiezingsproces.
Zelden heeft een actiegroep de over
heid zo snel voor haar ideeën weten te
vinden als deze groep wantrouwige
technologen. De club, opgericht door
onder meer hacker en stichter van de
ideële internetprovider XS4ALL Rop
Gonggrijp, bestaat volgens de eigen
website voornamelijk uit mensen die
de moderne technologie een warm
hart toedragen. Juist omdat zij zo goed
weten wat die technologie behelst,
moeten zij van stemcomputers niets
hebben. Zo de waard is, vertrouwt hij
zijn gasten.
Gisteren was hun grote dag. De comis-
sie Inrichting Verkiezingsproces presen
teerde haar rapport en adviseerde de re
gering de stemcomputers af te schaffen.
De commissie was in januari dit jaar op
gericht onder meer omdat Wij Vertrou
wen Stemcomputers Niet op televisie
had laten zien hoe gemakkelijk valt te
frauderen met een stemmachine. Staats
secretaris Ank Bijleveld, van Binnen
landse Zaken, die bestuurlijke vernieu
wing in haar portefeuille heeft, liet gis
teren onmiddellijk doorschemeren het
advies van de commissie te zullen op
volgen, zodat de Nederlanders bij de
eerstvolgende verkiezingen weer een
stem op papier kunnen uitbrengen, pre
cies wat de stichting van Rop Gong-
De stemcomputer lijkt zijn
langste tijd te hebben
gehad, want te fraudege
voelig. Niet voor niets
werden stemmen altijd
handmatig geteld. „Het hele
stemproces is ingericht
vanuit de gedachte dat je
niemand kunt vertrouwen."
door Chris Halkes en Joost Bosman
Illustratie Chantal van Wessel
5. Als de stemming gesloten is,
opent het stembureau in alle
openbaarheid de stembus.
De papieren stemmen worden
door een elektronische
stemmenteller geteld.
O
1De kiezer overhandigt zijn
stempas en laat een geldig
identiteitsbewijs aan het
stembureau zien. Het stembu
reau controleert de stempas.
2. Op het beeldscherm van de
stemprinter ziet de kiezer een
overzicht van alle lijsten en
kandidaten. De kiezer kiest een
kandidaat, waarna de stemprinter
om een bevestiging vraagt.
Als de papieren stem niet over
eenkomt met de keuze van de
kiezer, dan neemt het stembu
reau de papieren stem in en mag
de kiezer opnieuw zijn keuze
maken op de stemprinter.
3. Als de kiezer zijn keuze
bevestigt, print de stemprinter
de gemaakte keuze uit op papier.
De stemprinter slaat de keuze
niet op.
4. De kiezer controleert de print.
Als de print klopt, dan stopt de
kiezer de papieren stem zelf in de
stembus. Nu heeft de kiezer pas
gestemd.
infographic: JD, CN