v17
PZC Zaterdag 22 september 2007
reis is vaak een hel
De Stichting Varkens in Nood, die opkomt voor het welzijn van de dieren, volgde onlangs een varkenstransport waarbij dertien dieren overleden. De Inspectiedienst zegt regelmatig tegen
dit soort toestanden aan te lopen. Ondanks strengere regels blijven er misstanden. De foto's zijn gemaakt tijdens het omstreden transport. foto GPD/Varkensinnood
meer dan zeventig uur naar Griekenland.
Volgens veearts Peter Hammink van de
Voedsel- en Warenautoriteit (VWA) is het
beter lange transporten naar Spanje, Italië,
Hongarije en Roemenië achterwege te la
ten. Hij controleert dagelijks of transpor
ten volgens de regels verlopen.
Bij boer Bouwens in Schaijk is het van
daag in orde. „Soms keur ik de varkens op
de laadklep, soms voorafin de stal. Hier
heb ik de keuring in de stal gedaan. Ik let
erop of de beesten gezond zijn. Het komt
wel voor dat ik een exemplaar eruit haal.
Voor aanvang van het transport mogen de
beesten niet worden gevoerd, want dat
maakt ze minder beweeglijk. Daarvan heb
ben ze tijdens de rit last. Verder kijk ik of
de vrachtwagen schoon is en of er water
en voer aan boord is."
Met het vervoer van varkens
naar Duitsland heeft Ham
mink niet zo'n moeite. „Het
gaat over een rit van twee
uur. Dit stuk van het land, de aangrenzen
de delen in Duitsland en België moet je als
één varkensgebied beschouwen."
De veearts staat niet alleen met zijn op
roep te stoppen met het gesleep met bees
ten. In Europees verband heeft Nederland
geprobeerd de duur van internationale
veetransporten te beperken tot acht uur.
Dat voorstel heeft het niet gehaald. De
nieuwe EU-landen en de zuidelijke lidsta
ten wilden er niet aan.
De Dierenbescherming wil helemaal van
de transporten af. Behalve voor het dieren
welzijn is dat ook beter voor de gezond-
Export en import van vee
Aantal vervoerde dieren en het aantal
transporten in 2006
Export Aantal transporten
3,3 miljoen varkens 19.500
4,9 miljoen biggen 9.195
46.000 runderen 1.394
73.000 kalveren 730
331.000 schapen 1.410
8000 paarden 552
Import
696.000 kalveren 3.480
Totaal transporten: .jjt ffi, 36.261
heid. „Alle veeziekten van de afgelopen ja
ren, ook de vogelgriep, zijn het land bin
nengekomen met veetransporten", zegt
woordvoerder Niels Dorland. Zolang de
transporten niet zijn verboden, moet er
een maximumduur van acht uur worden
afgesproken, vindt de Dierenbescherming.
In het Productschap voor Vee en Vlees
(PVV)vindt de Dierenbescherming een te
genstander. „Bij één procent van de trans
porten zijn incidenten. Dat is natuurlijk
nog te veel, maar in de overgrote meerder
heid van de gevallen gaat het gelukkig
goed", zegt Dé van der Riet van de PW.
Volgens de Dierenbescherming is dat on
waar. Dorland: „Het gaat structureel mis,
maar harde cijfers hebben we niet, door
dat we niet alles kunnen controleren.
Maar als we controleren, is het vaak mis.
Het is wel tekenend dat het zo gemakke
lijk is om misstanden op te sporen."
De problemen zitten vooral bij de ongeor
ganiseerde transporteurs, meent de Dieren
bescherming. „Met transporteurs die bij
branchevereniging Saveetra zijn aangeslo
ten, gaan het wel. Daar kun je afspraken
mee maken."
De moordende concurrentie is een belang
rijke oorzaak voor de problemen. „Het
moet allemaal zo goedkoop mogelijk. Bij
gebmiksvee als fokrunderen gaat het nog
wel goed, dat is vee met een hoge waarde.
Maar bij het slachtvee wordt nergens naar
gekeken. Als ze maar levend aankomen."
Van der Riet erkent dat de concurrentie
een rol speelt. „Nederlandse veehouders
danken hun marktpositie aan de goede
prijs-kwaliteitverhouding van de dieren.
En het ziet er niet naar uit dat andere Euro
pese veehouders snel op hetzelfde niveau
uitkomen. De handel in levend vee zal
daarom voorlopig niet verdwijnen", denkt
Van der Riet.
Bij Bouwens blijkt hoe dat zit. Verdeeld
over stallen in Schaijk, Ravenstein en Vin
kei houdt Bouwens 350 zeugen, ofwel
moedervarkens, en 960 vleesvarkens, spe
ciaal voor de Duitse markt. De biggen, die
in enkele maanden tijd worden vetgemest,
komen van zijn eigen bedrijf „Ik heb ze
van zaad tot karbonade." Nu zijn er 180
rijp voor de slacht. Op het juiste gewicht
om naar het slachthuis te gaan. Wachten
kan niet meer. Klaar zijn ze om tot ham,
kotelet, karbonade, gehakt en worst te wor
den verwerkt en uiteindelijk op een bord
te belanden. „Op het ogenblik brengt een
kilo 1,40 euro op. Per varken praat je over
zo'n 90 kilo slachtgewicht. De rest is af
val", rekent Bouwens voor. Een varken le
vert daarmee zo'n 130 euro op.
De marges zijn dus klein en daarom ziet
de toekomst voor de miljoenen beesten
die jaarlijks op transport gaan er somber
uit. In Europa is geen consensus over het
beperken van lang vervoer en in Neder
land inmiddels ook niet meer. In de huidi
ge Tweede Kamer is geen meerderheid
voor de beperking van de rijtijden. De Ka
mer wil alleen de controle op de veetrans
porten verbeteren. Dat kan het beste door
middel van de invoering van een gps-sys-
teem voor veewagens. Zodoende is altijd
te volgen waar de wagen zich bevindt en
of de chauffeur zich aan de rij- en rusttij
den houdt. De Kamer wil dat gps al in
2008 verplicht wordt op alle veewagens.
Maar minister van Landbouw Gerda Ver
burg kan dat niet verplichten, zegt ze. De
Europese regels schrijven die verplichting
namelijk pas voor vanaf 2009.
Chauffeur Edwin Geurts van Kessel heeft
al zo'n navigatiesysteem in zijn wagen.
„Nog niet verplicht, maar we hebben het
al wel." Op het beeldscherm is te lezen
hoe hoog de temperatuur is in de afzonder
lijke boxen met varkens. Die schommelt
rond de 20 graden Celsius. Ook is te zien
hoe zwaar de wagen met lading is. „Zo
kunnen ze op ons kantoor alles controle
ren. Of ik me aan de rusttijden houd, maar
ook of ik onderweg dieren in- of uitlaad."
