Zilte kweek goed inpassen
Door Leo ligt de camping er altijd keurig bij
PZC Zaterdag 22 september 2007 1 9
Zagerkwekerij Topsy Baits bij het Goese Sas in vogelvlucht.
foto Willem Mieras
Niks mis met de ontwikke
ling van binnendijkse aqua-
cultuur in Zeeland. De kust
strook is er geknipt voor.
Maar zorg alsjeblieft van be
gin af aan voor een goede in
passing van plannen in het
landschap. Deze boodschap
komt van landschapsarchi
tect Jan Willem Bosch. Hij
uit zijn hartenkreet in het
nieuwe Zeetandboek. Het elf
de op rij.
door Rinus Antonisse
Langzaam maar zeker komt
een nieuwe vorm van
grondgebruik naar voren:
de kweek van planten en
dieren die in zout water leven, of
wel aquacultuur. Jan Willem
Bosch, landschapsarchitect, becij
fert dat het wel eens om 10 pro
cent van het Zeeuwse grondopper
vlak kan gaan, wat neerkomt op
circa 12.000 hectare (zoveel als half
Walcheren).
Hij vindt dat niet overdreven. De
zeeën raken leeggevist, visteelttech-
nieken zien er veelbelovend uit en
de landbouw stagneert, ondanks
de opleving die zich de laatste tijd
aandient. De ligging aan het zoute
water, de ervaring met visserij en
schelpdiercultuur en de Zeeuwse
distributiekanalen zijn volgens
hem een extra plus.
Bosch onderstreept dat de komst
van aquactuur niet mag leiden tot
aantasting van het landschap. Dat
klemt temeer, daar de kweek zich
zal afspelen in de kwetsbare en
deels beschermde kuststrook. „De
inrichting van uiteindelijk 12.000
hectare is geen sinecure." Denk er
niet te licht over, waarschuwt hij.
Als voorbeeld noemt Bosch de gro
te verandering van het landschap
die het plan Tureluur (natuuront
wikkeling langs de zuidkust van
Schouwen en Tholen) teweeg
bracht.
Zie de komst van aquacultuur ze
ker als een kans, maar zorg wel
voor zeer zorgvuldige begeleiding,
tekent hij aan. Dat is nog niet eens
zo eenvoudig. Extra geld voor land
schappelijke inpassing kost geld en
beginnende ondernemers hebben
dat in de eerste plaats nodig om
hun kweekbedrijf goed op poten
te zetten. Er zijn enkele bedrijven
op het gebied van aquacultuur ac
tiefin de provincie, op naar ver
houding bescheiden schaal. Van
grotere omvang is zagerkwekerij
Topsy Baits bij het Goese Sas en
juist die springt door gebruik van
netten en hekwerken niet in het
oog door een geslaagde landschap
pelijke inbedding, stelt Bosch. Ge
lukkig wordt gewerkt aan minder
opvallende, lage netten.
Bij zilte plantenkwekerijen is het
effect op het landschap minder,
constateert de landschapsarchitect.
Nochtans acht hij een goede opzet
zeer gewenst, evenals voor vis-
kweek. Bijvoorbeeld door ze in te
richten in de vorm van inlagen en
karrenvelden, die vanouds het
beeld van de Zeeuwse kust mee be
palen. „De verschijningsvorm van
de teelt gaat meer bij Zeeland ho
ren, het product krijgt in relatie
Gevarieerd Zeelandboek
»- De elfde editie van Zeelandboek
is dikker dan ooit en valt op
door de royale en fraaie illustra
ties bij de 21 artikelen.
De bijdragen zijn als gebruike
lijk van uiteenlopende aard: na
tuur, landschap, aquacultuur, ar
chitectuur, cultuur, economie,
cultuurhistorie en ruimtelijke
ordening.
Het boek opent met een door
Andreas Oosthoek ingeleide
voorpublicatie uit het boek
Donkere Palissaden - Paalhoofden
in Zeeland van Pauline van Lyn-
den.
Met de nadruk op het project
De Zeeuwse Tong is er veel
aandacht voor de auquacul-
tuur.
Journalist en SP-senator Kees
Slager kritiseert de Zeeuwse
Milieu Federatie, die volgens
hem de voeling met de samen
leving is kwijtgeraakt.
*- Ton Vaes brengt een rappor
tage over de beloodsing op de
Westerschelde.
Het werk van Paul en Menno
de Nooijer wordt belicht door
Kathrin Ginsberg.
Van Kees Bos komt een por
tret over het bedrijf Istimewa
Electro van Scarlett Kwekke-
boom.
Anton van Haperen gaat in op
de inrichting van nieuwe na
tuur: hoe Zeeuws moet die
zijn?
Een beeld van Sluiskil als bijzon
der dorp en biijartmekka wordt
geschetst door Arnold Parre.
v Zeelandboek 11 is een uitgave
van de Stichting Zeelandboek
te Middelburg. Samenstelling
Kees Bos. Prijs 22,50 euro.
W*| www.stichtingzeelandboek.nl
tot het landschap meer betekenis
en wordt hierdoor in brede zin ver-
koopbaar."
Hoezeer hij de aquacultuur als een
logische stap in de ontwikkeling
van de provincie ziet, het land
schap mag er niet onder lijden.
Bosch: „Inpassing mag niet de
kant op gaan van de 'inpassing'
van het doorsnee recreatiebedrijf:
randje groen erom en klaar is
Kees." Hij ziet kansen voor nieu
we landschappen met een juiste
mix van economie en ecologie. In
de plannen voor natuurgebieden
bij Perkpolder en Breskens (Water-
dunen) kan mooi een proef wor
den opgenomen.
Kamperen
bij de boer
De maatschap Poppe-Dekker heeft een
landbouwbedrijf, paardenpension en mini-
camping De Kreekrug bij Grijpskerke. We
volgen beide families wekelijks tijdens het
kampeerseizoen.
door Miriam van den Broek
Met uiterste precisie
egaliseert Leo van He
se een van de stand
plaatsen op de Kreek-
rug. Het plekje op de minicam-
ping is na een aantal seizoenen
wat uitgesleten. Om te voorko
men dat er bij een hevige regen
bui een plas water ontstaat in de
kuil, vult Leo de plek op met
zand.
Leo is geen aannemer uit de om
geving, maar een vaste gast die
graag wil dat de camping er keu
rig uit blijft zien. Leo en zijn
vrouw Ina wonen in Goes en
brengen zo'n beetje elk weekein
de door in hun caravan in Grijps
kerke. Dat doen zij al tien jaar.
Van Hese is een oud-collega van
Ronald Poppe, uit de tijd dat Ro
nald nog voor een bouwbedrijf
werkte. Tien jaar geleden kwam
het echtpaar voor het eerst naar
de camping, en is niet meer weg
gegaan.
„Leo heeft er in het begin voor
gezorgd dat de standplaatsen net
jes werden afgebakend", vertelt
Monique Poppe. „Verder kwam
hij destijds met het idee om bij
elke standplaats een hekje te bou
wen voor de fietsen zodat die
niet tegen de jonge struikjes wer
den gezet. Hij stelde voor de wa-
tertapplaats achter de caravans te
betegelen zodat er geen modder
poel ontstaat en hij helpt regel
matig in de landbouw, met het
snoeien van de heg of met het
gras maaien. Voor ons is hij ei
genlijk onmisbaar. Soms vragen
we ook of hij hier een oogje in
het zeil wil houden als Piet en
Katinka en Ronald en ik een
keer weg moeten."
Ach, hij kan niet stil zitten, zegt
hij zelf En hij vindt het leuk om
een beetje 'aan te klooien' op de
camping. Maar wat hij doet, is
veel meer dan aanklooien. Met
het egaliseren van de standplaats
is hij wel twee dagen bezig. Uit
graven, opvullen met zand, glad
strijken, inzaaien met graszaad.
Leo gebruikt lijnen om er voor
te zorgen dat alles waterpas staat.
Wie niet beter weet, zou denken
dat er op het plekje gebouwd
gaat worden. Toch wordt het
'maar' een grasveld waar vol
gend jaar weer caravans en ten
ten staan. „Ik was vroeger metse
laar. Toen wilde ik alles ook pre
cies recht hebben", zegt hij. „Ik
doe het gewoon graag. En Moni
que zorgt zo nu en dan voor een
borreltje. Wat wil een mens nog
meer?"
Van Hese is begonnen de cam
ping winterklaar te maken. De
grote drukte is voorbij. Op de
plekken die hij egaliseert, komt
dit jaar niemand meer te staan.
Ook wordt de heg nog een keer
gesnoeid en het zeil van de tram
poline gerepareerd. „Zo", zegt
Leo als hij het borrelglaasje op t.
fel zet. „Ik ga weer aan de slag."
