Recordprijs olie
Schaars en duur,
maar geen crisis
Prijsstijgingen?
1 4 Zaterdag 22 september 2007 PZC
De prijs van olie op de wereldmarkt breekt records. En in talloze producten zit olie. Toch lijkt nergens
sprake van paniek als tijdens de oliecrises van dertig jaar terug. Hoe kan dat?
door Joep Trommelen
Een recordprijs voor olie leidt niet
tot acute prijsstijgingen voor
producten die van aardolie zijn
gemaakt. De prijs van een product
wordt door veel meer factoren
bepaald.
Verf, Akzo Nobel: „Een licht
verhogend effect", zegt Mare
Michelsen. „Het gaat dan vooral om
verfwaar oplosmiddelen in zitten.
Daar is een heel lichte prijsstijging te
zien, maar je moet niet denken aan
toenames als bij de benzinepomp.
Op de watergedragen verf die we
maken of op de poedercoatings
heeft het al helemaal geen effect."
Kunststof, Dyka: „De prijs van
kunststof zal de komende tijd zeker
stijgen. Maar dan moet je denken
aan vier, vijf cent per kilo, zegt J.
Vloedbeld, oud-directeur van Dyka,
producent van kunststof leidingen.
„Grondstofleveranciers als DSM en
Shell bepalen de prijs. Die is
afhankelijk van de olieprijs."
Een vat olie kost nu ruim 8i dollar, 30 dollar meer dan
tijdens de oliecrisis van een kwarteeuw terug. Kleine
voorraden en te weinig olieproductie in de VS, de
verlaagde rente en lage dollarkoers, orkanen die raffi
naderijen lamleggen, de opkomst van de economie
ën van China en India; de reeks verklaringen voor de hoge olie
prijs is erg lang. En het probleem daardoor erg ingewikkeld.
Toch stort de hoge prijs de wereld niet in misère, wat eind ja
ren zeventig wél gebeurde.
„Ik raak niet zo snel in paniek", zegt Cyril Widdershoven, olie
analist van adviesbureau Capgemini. „De lage dollarkoers is
een van de hoofdoorzaken van de hoge olieprijs, die immers in
dollars wordt berekend. Als de dollar zakt, vragen ze meer dol
lars voor een vat. Dus in die zin valt de schade al mee."
Maar de koers is gecorrigeerd wel even hoog als tijdens de olie
crises in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw, stelt
de oliedeskundige. „We hebben er nu vooral minder last van
omdat we toen per economische eenheid veel meer olie ge
bruikten dan nu. En we zijn op grote schaal overgeschakeld
van olie naar gas. Maar dat geldt niet voor landen als China en
India. Zij beschikken bovendien over erg weinig olie in eigen
bodem."
De Nederlandse staat kan zich in de handen wrijven. „Omdat
de olieprijs onze aardgasbaten bepaalt, krijgt meneer Bos nu
jaarlijks 200 tot 300 miljoen euro extra binnen. Maar hij zal zeg
gen: dat is niet structureel. Ik voorzie echter dat de olieprijs
niet onder de 70 dollar per vat zal zakken. Sterker nog, die zal
eerder stijgen dan dalen. De meeste analisten stellen dat wij
pas echt in de problemen komen bij 100 dollar. Maar een paar
maanden terug was die grens nog 80 dollar en daar zitten we
nu ruim boven zonder dat er wat gebeurt."
De olie blijft duur omdat er wereldwijd niet genoeg productie
is. „Voordat de OPEC vorige week besloot de productie op te
voeren met 500.000 vaten, was er sprake van een tekort van 1,5
tot 1,8 miljoen vaten. Landen als Iran, Algerije en Venezuela
zouden meer kunnen produceren. Maar ik heb zo mijn twijfels
bij Saoedi-Arabië, Irak en Nigeria."
De oliecrises van 1973 en 1979 waren in de ogen van Widders
hoven een beetje overtrokken. „Er was geen echte oliecrisis in
Nederland; erna hadden we meer olie in onze havens dan er
voor. Het was vooral een politiek issue. Bovendien werd de
prijs toen bij wijze van spreken van de ene op de andere dag
drie keer zo hoog. Nu is de stijging veel geleidelijker gegaan."
„Een werkelijke energiecrisis is er nu nog niet, maar die ont
staat mogelijk in 2011 of 2012. Omdat we momenteel met z'n
allen alles op gas aan het gooien zijn. De grootste exporteur
Aspirine, Bayer: „Nou de prijs van
aspirine bepalen we niet zelf', zegt
V. Oostrom van Bayer Nederland,
„dat doet ons hoofdkantoor in Basel,
maar ik verwacht niet dat er een
acute prijsstijging aan zit te komen."
Kaarsen, Bolsius: Kaarsen van
Bolsius zijn al duurder geworden. De
grondstof, parafine, is de afgelopen
anderhalfjaar in prijs verdubbeld.
Niet dat dat een verdubbeling van
de kaarsenprijs tot gevolg had, maar
de prijs is zeker 10 procent
gestegen, aldus een woordvoerder.
Golfballen, Vijver Golf: Ook
golfballen worden gemaakt van
aardolie. Importeur en handelaar
Mark Vijver is de afgelopen tijd geen
prijsstijging opgevallen. „We merken
meer de invloed van de lagere
dollarkoers. Die is de afgelopen tijd
een aantal procenten gedaald ten
opzichte van de euro.
Prijsverhogingen kan ik me niet
herinneren."
Cosmetica, l'Oreal: Inge Kaaijk van
l'Oreal Nederland denkt dat er op
termijn wel een prijsstijging kan
komen, maar in ieder geval niet nu.
„L'Oreal voert eens per jaar een
prijscorrectie door. Als de grondstof
duurder wordt, zal dat op termijn
gevolgen hebben voor de
productprijs, maar we fluctueren
niet mee met de olieprijs. Wat de
consument merkt van een
prijsstijging is moeilijk te zeggen. Wij
berekenen een prijs aan onze
afnemers. Die bepalen op hun beurt
de prijs voor de consument."
