Verse mosselen uit de achtertuin
Denk erom: licht uit en deur dicht!
Kerk blijft
stichting
motiveren
Duizenden granaten bij Sloelijn
2nd Influenz
weer in Ovezande
S PZC Donderdag 20 september 2007 I 29
Proef in samenwerking
met stichting Zeeschelp
uit Kamperland.
door Maartje Huijben
sint philipsland - Heerlijke verse
mosselen zo uit de achtertuin. Het
lijkt een utopie, maar akkerbou
wer Wim van Nieuwenhuijzen uit
Sint Philipsland ziet het er ooit
van komen. Hij beproeft samen
met stichting Zeeschelp uit Kam
perland een nieuwe methode om
mosselen te kweken. In bassins op
de akker achter zijn woning
kweekt hij mosselbroed op tot
mosselzaad van maximaal twee
centimeter. Van Nieuwenhuijzen
heeft tussen de uien zes bassins
staan. Drie voor de kweek van al
gen, twee voor de mosselen en
één bak voor het overtollige water.
„Het water in deze laatste bak filte
ren we grondig en laten we daarna
weer in het bassin met algen lo
pen. Zo krijgen we een kring
loop." Iedere bak is twee meter
diep en bekleed met witte folie.
„Door de weerkaatsing wordt het
water in de zomer niet te warm. Is
het toch te heet, dan koelen we
het met zout grondwater. Dat
heeft een temperatuur van circa
tien graden." Dat water is afkom
stig van een bron 159 meter onder
de grond. „Veel dieper dan we aan
vankelijk dachten. Daarboven was
het water niet zout genoeg. Wat
wel frappant is; tijdens het boren
bleek dat er tussen 130 en 159 me
ter diepte een dikke schelpenlaag
ligt. Ooit heeft daar dus de bodem
van de zee gelegen." Het water is
beter dan zeewater. „Daarin zitten
krabben en zeesterren. Dat zijn na
tuurlijke vijanden van mosselen.
Met grondwater heb je dat niet.
De realisering van de proefopstel
ling duurde langer dan gedacht.
„We hadden eigenlijk allang bezig
willen zijn." Het proefproject is nu
circa tien dagen in bedrijf De eer
ste algen groeien als kool. „Het is
W. van Nieuwenhuijzen uit Sint
Philipsland heeft samen met de
Stichting Zeeschelp een nieuwe
manier om mosselen te kweken
ontwikkeld.
een soort die ook in de Ooster-
schelde voorkomt en die mosselen
graag hebben. Ze zijn microsco
pisch klein en vermeerderen zich.
Langzaam kleurt het water groen.
Ik verwacht dat ze zich over een
maand voldoende hebben ver
meerderd." Dan levert stichting
Zeeschelp het mosselbroed aan.
„Op touwen. Het werkt eigenlijk
hetzelfde als in de hangcultuur. Ge
doseerd komen de algen in het wa
ter bij de mosselen. Na twee tot
drie maanden worden ze in de
Oosterschelde uitgezet."
foto Willem Mieras.
Cornelie de Jonge, projectleider Marcel Aanen en energieconsulente Asha Hoogerland; „Wel eens aan spaarlampen gedacht?"
Project Borsele leidt tot
flinke besparingen
op energierekening.
door Willem van Dam
heinkenszand - Zóveel? Ja, zóveel.
Cornelie de Jonge uit Ovezande
kijkt blij verrast. Vijftig euro per
maand besparen op een energiere
kening van iets meer dan 200 eu
ro. Dat is 600 euro per jaar! Ener
gieconsulente Asha Hoogerland
(28) rekent mevrouw De Jonge
glimlachend voor: een tweeper
soonshuishouden in een modale
eengezinswoning hoeft maande
lijks niet meer dan 150 euro aan
gas, water en licht te betalen. Maar
dan moet ze wél wat bewuster
met haar energieverbruik omgaan.
Dus niet de hele dag de pc laten
aanstaan; niet - zoals mevrouw De
Jonge nogal eens overkomt - 's
nachts voor de televisie ('Ik kijk
graag naar Animal Planet') in slaap
dommelen; niet de vriezer op min
24 zetten. Het zijn stuk voor stuk
kleine maatregelen, maar ze voor
komen dat er maandelijks vele
tientallen euro's in het niets ver
dwijnen. Asha Hoogerland is een
van de tien energieconsulenten
die sinds maart van dit jaar in Bor
sele adressen langsgaan, om men
sen die op de rand van het mini
mum leven van adviezen te voor
zien hoe de energierekening bin
nen de perken te houden. Het pro
ject (Energie Sociaal) is opgezet
door de gemeente Borsele in sa
menwerking met het Zeeuws Plat-
Met kleine maatregelen valt fors
te besparen op energieverbruik.
In de gemeente Borsele zijn ener
gieconsulenten actief om men
sen daravan bewust te maken.
form Duurzame Ontwikkeling en
energiebedrijf Delta. Daarbij snijdt
het mes aan diverse kanten. Zowel
de portemonnee als het milieu is
er bij gebaat. Bovendien: de ener
gieconsulenten zijn allemaal uitke
ringsgerechtigden 'Uniek in Ne
derland' zei Ad Phernambucq
van het Zeeuws Platform Duurza
me Ontwikkeling in maart bij de
start van het project. Ook elders in
Nederland werden vergelijkbare
initiatieven genomen maar Borse
le is, zegt projectleider Marcel Aan
en, de enige Zeeuwse gemeente
met een dergelijke aanpak.
Architecten
Stedenbouwkundige!
In verband met onze jaarlijkse studiereis zijn op vrijdag 21 september onze
kantoren in Goes, Middelburg, Breda en Terneuzen de gehele dag gesloten.
ARNEMUIDEN - Toen Prorail aan het
graven was onder de noordbaan
van de A58 bij Arnemuiden,
moest een muur van containers
voorkomen dat onontplofte grana
ten uit de oorlog schade aan zou
den richten. Nu voor de aanleg
van de Sloelijn gewerkt wordt aan
de zuidbaan, is zo'n bunker niet
nodig. Daar is ooit een laag aarde
gestort, waardoor Prorail niet zo
ver de grond in gaat, verklaart een
woordvoerster. Bij de zuidbaan,
waar het graafwerk bijna klaar is,
zijn duizenden lichte granaten, pa
tronen en mijnen gevonden, maar
geen zware vliegtuigbommen, zo
als bij de noordbaan.
Vrijwilligers haken niet
af nu godshuis nog geen
subsidie binnensleept.
CROEDE - Hoewel vrijwilligers van
de Stichting Restauratie en Exploi
tatie NH Kerk Groede diep teleur
gesteld zijn dat dit jaar weer geen
subsidie beschikbaar is voor het
opknappen van hun godshuis
gaan ze onverminderd door met
inzamelingsacties. De toekomstvi
sie voor het kerkgebouw houdt
mensen op de been. Het uitbreken
van muren en plafonds moet de
oorspronkelijke, middeleeuwse
kerk blootleggen én de geschiede
nis van de Waalse kerk inzichtelij
ker maken. Het groter worden van
de kerk komt ook kunstzinnige
manifestaties en concerten, twee
doelen waarvoor het godshuis ook
gebruikt zal worden, ten goede.
Monumentenzorg juicht de voor
gestelde veranderingen toe. In de
kerk is zondagmiddag tussen twee
en vijf te zien hoe het interieur er
in de toekomst uit moet komen te
zien. Het kerkbestuur overlegt bin
nenkort met collega's van andere
geloofsgenootschappen over plaat
sen waar de gemeenteleden tijde
lijk onderdak kunnen vinden.
OVEZANDE - De talentenjacht voor
beginnende bands 2nd influenZ
keert na een jaartje dorpshuis Kwa-
dendamme terug naar de Ovezand-
se jeugdsoos De Klomp. Het aan
kleden van de zaal in Kwadendam-
me kostte veel tijd en de bezoekers
vinden De Klomp ook gezelliger.
Nadeel is dat in De Klomp 'maar'
ruim tweehonderd mensen mo
gen. De entree blijft 5 euro. Wie in
de zaal al een kaartje koopt voor
de volgende keer, is 3 euro kwijt.
Bussen uit Goes en door Borsele
naar Ovezande zijn gratis. De eer
ste editie is vrijdag 19 oktober.