Hunkeren naar hoeksteen
O
Moordbrand en Shakespeare Leven met de dood van een kind
ra
PZC Donderdag 20 september 2007 1 9
BOEKEN KORT
Het zit de familie Leeglo
per niet mee: schipbreuk, dood
en ziekten zijn hun deel in de
prachtig geschreven roman De
Leeglopers van Giovanni Verga
(1840-1922). Deze Italiaanse
schrijver wilde net als zijn Fran
se collega Emile Zola de mens
beschrijven in zijn strijd om het
bestaan. De Leeglopers, een re
laas over een hardwerkende vis
sersfamilie, had het eerste deel
moeten vormen van een reeks
over de drijfveren van het men
selijk handelen als bron van de
vooruitgang. Maar dat is er niet
van gekomen. Verga schetst met
humor en mededogen de val
strikken van het leven op het ne
gentiende eeuwse Sicilië.
[fl Giovanni Verga - De Leeglopers Verta-
ling Yond Boeke en Patty Krone.
Athenaeum Polak&Van Gennep,
32,50 euro
De biografie schrij
ven van God, je moet maar dur
ven. De Fins-Zweedse schrijver
Erik Wahlström heeft zich aan
het avontuur gewaagd en het le
ven van God in een romanvorm
gegoten. Een roman die soms
schokkend en soms uitermate
komisch is. In den beginne was
God jong en viriel. De aarde
schiep hij uit pure lust. Maar
het resultaat valt tegen en God
trek zich terug van zijn schep
ping. Wahlström beschrijft zijn
hoofdpersoon als een ouder
wordende man, die in zijn rela
ties met de mens keer op keer te
leurgesteld wordt.
[FTj Erik Wahlström - God. Vertaling Ron
Bezemer. De Rode Kamer, 23,95 eu
ro.
Reizen zonder duide
lijk doel of tijdschema, buitelen
door een onmetelijk land, dat
doet jack Kerouac (1922-1969) in
zijn roman On the road (Op
weg), die dit jaar vijftig jaar be
staat. Frank Albers volgde zijn
spoor en onderzocht de ware
identeit van een roman, een
land en een schrijver en vertelt
erover in Beatland.
rPH Frank Albers - Beatland. De Bezige
Bij, 17,90 euro
Met ouders kun je heel wat te stellen
hebben, ook als ze nog niet oud en
dement zijn. In haar debuutroman
Rosiri neemt Iris Koppe de oudere
generatie op de hak.
door Mieske van Eek
foto Klaas Koppe
De gescheiden ouders van Rosiri, de
hoofdpersoon van de gelijknamige
debuutroman van Iris Koppe, zijn in
de 50, maar bewegen zich dermate
brekebenend door hun bestaan dat hun doch
ter nauwelijks toekomt aan haar eigen leven. In
Rosiri fileert Koppe de tijdgeest en legt zij voor
al het erfgoed van de generatie die jong was in
de jaren zestig op de snijtafel. Met haar vrien
dinnen komt Rosiri twee keer per maand bij
McDonald's om vlees te eten, over politiek te
praten en af te geven op al die vegetarische
moeders en tegen de heilige huisjes van de
oudere generatie te trappen.
Rosiri staat op de drempel van de volwassen
heid maar wat ze ziet van volwassenen vervult
haar vaak met schaamte. Soms is dat de
schaamte van de puber, die zich geneert voor
de foute T-shirts van haar vader Hidde en het
geklungel van haar moeder Caro met de com
puter, maar vaak gaat het ongerief verder.
Want eigenlijk hunkert Rosiri naar de ouder
wetse hoeksteen van de samenleving, waarin
(ongescheiden) ouders zich zorgen maken om
hun kinderen en niet andersom.
Rosiri pendelt tussen vader en moeder, lust en
liefde, zelfstandigheid en afhankelijkheid. Daar
bij lift zij bij nacht en ontij graag mee op de ba-
gedrager van onbekenden, alsof zij het gevaar
wil tarten. Het gaat altijd goed, de echte geva
ren liggen voor Rosiri blijkbaar dichter bij huis.
Door de ogen van Rosiri is niet zij maar zijn
haar ouders onvolwassen. Ze voelt zich zo ver
antwoordelijk dat ze condooms onder het
hoofdkussen van haar vader schuift als die
weer een nieuwe vriendin heeft. En ze neemt
het zichzelf kwalijk dat ze haar moeder niet de
zelfde dienst heeft bewezen, want nu blijkt Ca
ro zwanger. Op haar 50e!
Koppe doet er in een opgewekte, montere stijl
verslag van en neemt geen blad voor de mond.
Niet één volwassene in het boek deugt.
Zoals Ton, de man van het echtpaar, op wiens
kinderen Rosiri past. Zij laat zich door hem
ontmaagden, omdat ze vindt dat ze daar aan
Iris Koppe maakt op geestige wijze tastbaar dat wij in deze tijd ten onder gaan aan begeerte en verve
ling.
toe is, maar eigenlijk
voelt ze diepe minach
ting voor hem. Ze
duidt hem steeds aan
als de veertiger en drijft
ze de spot met hem, als
hij een i-Pod Nano
blijkt te hebben. 'Nu
pas zag ze dat hij kaal
begon te worden.' Fou
ter dan fout is volgens
Rosiri ook de oversek
ste kunstenaar bij wie
zij een kamer huurt.
'De man had niet allen schurft en eczeem, hij
schilderde ook nog eens naaktportretten.' Vlak
ook de rij-examinator niet uit, die in ruil voor
het begeerde rijbewijs een seksuele weder
dienst verlangt.
Ondertussen doet Rosiri het zelf niet veel be
ter. Ze raakt verslingerd aan een hiphopper uit
Heerlen, die ze niet eens kan verstaan en die
haar bedriegt en laat de veertiger voor haar dra
ven en ze laat hem haar rijles betalen. Uiteinde
lijk loopt de zaak vreselijk uit de hand als Rosi
ri een feest geeft, waarin alle personen uit het
boek elkaar treffen. Rosiri is meeslepend en hi
larisch van de eenzame seks met veertiger Ton
tot en met de aandoenlijke ogenblikken met
haar slappe ouders. Want dwars door alles
heen blijft Rosiri van haar Hidde en Caro hou
den. Koppe is een scherp waarneemster. Via
kleine alledaagse gebeurtenissen maakt ze op
geestige wijze tastbaar dat wij in deze tijd ten
onder gaan aan begeerte en verveling, machte
loos als wij zijn om ons daar tegen te verwe
ren. Iris Koppe won in 2004 de Jonge Schrij-
versprijs van Boekhandelsgroep Nederland.
Daarna werd ze columniste van de jongeren-
website Spunk en publiceerde ze onder meer
in NRC Handelsblad. Ze studeert politicologie
aan de Universiteit van Amsterdam.
Iris Koppe - Rosiri. De Bezige Bij, 12,90 euro.
door Mieske van Eek
rFl Jennifer Lee Carell - Het
Shakespeare geheim (Ver
taling Anke ten Doe-
schate en Miebeth van
Horn) Signature, 15 eu-
ver Shakespeare is al
veel onzin beweerd.
Dat komt doordat
we maar weinig weten over
zijn leven. Het maakt Shake
speare bij uitstek voer voor
wetenschappers en fantasten.
Maar als de raadsels over
Shakespeare niet op te lossen
zijn, kun je nog altijd een ro
man over hem schrijven. Dat
deed lennifer Lee Carell
(1962) op meeslepende wijze,
in haar spannende debuut
Her Shakespeare geheim buit
zij de mogelijkheden van het
genre ten volle uit. Carell gaf
college aan Harvard over
Shakespeare en Don Quichot.
Daarnaast regisseerde ze to
neelstukken van Shakespeare
en was dramaturg bij enkele
andere Shakespeare-stukken.
In haar met veel vaart geschre
ven thriller verwerkt zij op
boeiende wijze de gangbare
en minder gangbare Shake-
speare-wetenschap en voert
ze haar lezers langs tal van be
tekenisvolle plaatsen. Lezers
steken zodoende heel wat op
over leven en werken van
Shakespeare, maar ook over
de woelingen van zijn tijd.
De tocht leidt echter ook
langs moord en brand. Hoofd
persoon van het boek is de
29-jarige Shakespeare-deskun-
dige Kate Stanley, die een ge
heimzinnig doosje cadeau
krijgt, dat het begin blijkt van
een lange en levensgevaarlijke
speurtocht naar een zoekge
raakt toneelstuk van Shake
speare. De schrijfster vindt
uitstekend de balans tussen
wetenschap en avontuur. Inte
ressant is vooral het verband
dat zij legt tussen Shakespea
re en Cervantes, de schrijver
van Don Quichot. Carell
houdt de lezers tot het laatst
in spanning. De plot van haar
verhaal is verrassend.
[Tl Beitske Bouwman -
Kindengel
Querido, 16,95 euro
door Mieske van Eek
Doden uit liefde, mag
dat? Dat is het heikele
onderwerp, dat Beits
ke Bouwman (Den Bosch,
1973) aansnijdt in haar twee
de roman Kindengel.
Ze doet dat door afwisselend
in de huid te kruipen van de
vader en de moeder van het
kind en de rechter die moet
oordelen over hun daad. Het
verhaal begint in de rechts
zaal, waar Sara en Mark - een
mooi en schijnbaar gewoon
echtpaar - zich moeten ver
antwoorden voor het overlij
den van hun baby Deirdre.
Bouwman beschrijft gedetail
leerd de afstand tussen het
warme thuis van het echt
paar en de harde werkelijk
heid van de rechtszaal. Tus
sen de moeder en de rechter
die op kille toon haar vragen
stelt, lijkt nauwelijks een gro
ter verschil mogelijk.
Buiten de rechtszaal volgt
Bouwman Mark en Sara in
hun rouw om het verloren
kind, dat aan een ongeneeslij
ke ziekte leed en dat zij uit
het ziekenhuis ontvoerden
om het een zachte dood te ge
ven. Ze bekennen hun daad,
waarvan Sara zegt dat het een
daad van liefde was, maar wei
geren te vertellen wie het
heeft gedaan en waar ze het
lichaam begraven hebben.
Vaardig stuurt Bouwman aan
op een confrontatie tussen
verdachten en rechter, waar
bij de rechter uit haar bescher
mende toga komt en Mark en
Sara tot een verklaring ko
men, die in de rechtszaal on
mogelijk is.
Kindengel is een gevoelig ver
haal over liefde en dood en
laat zien hoe het leven on
danks het verlies van een
kind verder stroomt, net als
de melk uit de borsten van Sa-