Rond de toren
van Mechelen
Prism? j v35
PZC Zaterdag 15 september 2007
j
NEDER
LAND
Mechelen
T.UXEM-
t BURG
In het historische hart van het Belgische Mechelen
piekt de Sint-Romboutstoren overal bovenuit.
Tijdens een beklimming over 514 treden
tekst en foto
onthult de toren langzaam zijn geheimen.
Boris Peters
Tatatataa!, klinkt het kort over het cen
trum van Mechelen. De korte roffel op de
beiaard van de Sint-Romboutstoren,
geeft het 'Mechels Halfke' aan. „Deze typi
sche Mechelse tijdsaanduiding weer
klinkt op de helft van elke kwartier", vertelt stads-
gids en conservator van het Speelgoedmuseum,
Mare Wellens.
De legende wil dat het invoeren van het 'halfke' te
maken had met het gigantische uurwerk dat vroe
ger de Sint-Romboutstoren sierde. Het uurwerk
werd in de zestiende eeuw in de Sint-Romboutsto
ren gemonteerd, omdat de Mechelaars de gewoonte
hadden om altijd en overal een kwartier te laat te ar
riveren. De klok had wijzerplaten van ruim dertien
meter hoog, groter zelfs dan die van de Big Ben in
Londen. De klok had echter slechts een wijzer en
daarom moest een beiaardier uitkomst bieden door
op de hele, halve en kwart uren een melodie te spe
len. Om nog nauwkeuriger te zijn werd daar al snel
ook het 'halfke' aan toegevoegd.
Bij Duitse beschietingen tijdens Eerste Wereldoor
log werden de wijzerplaten zwaar beschadigd en
uiteindelijk werden ze in 1963 zelfs verwijderd. On
danks enkele pogingen de wijzerplaten te vervan
gen, moet de Sint-Romboutstoren het sindsdien
zonder doen.
Maar ook zonder wijzerplaten is de belforttoren,
waarin de klokken aanvankelijk diende om bij ge
vaar de bewoners van de stad te waarschuwen, het
baken van Mechelen. Met zijn 97 meter torent hij
ook overal bovenuit.
Bezoekers die de toren willen beklimmen wachten
514 treden. Helemaal bovenin de toren biedt een
deur toegang tot een balkon dat geheel om de toren
leidt, een wandeling van ruim 100 meter. Er is een
prachtig uitzicht op de gehele historische binnen
stad met de acht kerken, de Begijnhoven, de Grote
Markt en de Vismarkt.
In de compacte binnenstad - Mechelen telt minder
dan 80.000 inwoners - is een enorme schat aan his
torische gebouwen te ontdekken. De stad telt ruim
driehonderd historische monumenten. Het stad
huis aan de Grote Markt bijvoorbeeld, is onderge
bracht in een samenvoeging van twee oude gebou
wen. Het eerste is de oude Lakenhal waar vroeger
het kostbare textiel verhandeld werd. Het tweede
was voorheen het gebouw van de 'Grote Raad', in
de 15e eeuw het hoogste rechtscollege in de Neder
landen.
In een hoek van de Grote Markt prijkt een beeld
van een gedrongen mannetje dat met behulp
van een grote doek in de lucht wordt
Op-Sinjoorke. Het beeld is gebaseerd op een
pop, die aanvankelijk als Sotscop of Vuilen Bruide
gom door het leven ging. „Mannen die een scheve
schaats reden, werden vroeger door hun buren op
gehaald en met een grote doek in de lucht gegooid.
Later werd de overspelige echtgenoot symbolisch
vervangen door een pop", zegt gids Mare Wellens.
De pop wordt tijdens praalstoeten en ommegangen
omhoog gegooid. Op 4 juli 1775, bij de viering van
duizend jaar Sint-Romboutsverering, viel de pop
daarbij op een Antwerpenaar. De Maneblussers ech
ter dachten dat de Antwerpenaar ofwel Sinjoor,
trachtte de pop te stelen en tuigden hem af Sinds
dit voorval heet de pop Op-Sinjoorke. In 1949 sta
len Antwerpse studenten hem uit het museum
maar het Op-Sinjoorke kwam voor een paar vaten
bier weer terug naar Mechelen en is sindsdien weer
te bewonderen in het Stadsmuseum Hof van Bus-
leyden.
Je helemaal inleven in vroegere tijden kan ook pri
ma in het Leuvense Speelgoedmuseum, dat op
loopafstand van het centrum ligt. Verspreid over
ruim 10.000 vierkante meter in een voormalige
meubeltoonzaal zijn hier alle mogelijke soorten
speelgoed te bewonderen. Stap bijvoorbeeld eens
het schilderij 'De Kinderspelen' van Pieter Bruegel
uit 1560 in en speel in een aangepaste omgeving
met het speelgoed uit die tijd. Of droom weg bij
speelgoed uit de eigen jeugdjaren. Terwijl de volwas
sen wegdommelen, zijn er voldoende drukknop
pen en spelletjes om ook kinderen geboeid te hou
den.
FRANKRIJK
