Zweden dichterbij
dan je denkt
Prisma I v35
PZC Zaterdag 8 september 2007
ge boompjes te eten. De gids
Björn Sohl weet met zijn lokroep
de elanden gerust te stellen en
soms zelfs in de richting van het
busje te lokken.
In het nabijgelegen Mora is het
Santaworld Fairyland te vinden,
dat vooral leuk is voor de jongste
kinderen. Het heeft wel iets weg
van het Nederlandse Land van
Ooit. Hier vertellen de kerstman,
heksen, elfen en trollen verhalen
door middel van toneelstukjes.
Zeker de moeite waard is een be
zoek aan de werkplaats van het Da-
la-paard. Dankzij de Wereld-expo
sitie van 1939 in New York is het
beschilderde paard (te vergelijken
met het Staphorster stipwerk in
Nederland) hét beeldmerk gewor
den van Zweden, alhoewel het
houtsnijwerk al vanaf de vijftien
de eeuw gemaakt werd.
In de Verenigde Staten werd een
gigantisch houten oranje paard 1
neergezet dat de wereldpers haal
de en daarmee de toekomst van
het folkloristische product bepaal
de. In de plaats Nusnas aan het Sil-
jan-meer in Zweden worden de
paardjes nog steeds met de hand
gemaakt, alhoewel er tegenwoor
dig ook goedkopere Chinese klo
nen op de markt komen.
„Daar is niks aan te doen", zegt
Christina Liljegren van producent
Grannas. „De paardjes zijn ooit
door de gemeenschap bedacht en
dat kun je dus niet auteursrechte
lijk vastleggen." Behalve hinder
van de Chinezen heeft haar werk
plaats met grote souvenirwinkel
ook last van de eigen familie: Wat
ooit als een gezamenlijke onderne
ming van twee broers Olsson be
gon, heeft tot tweespalt geleid.
Aan de overkant van de straat zijn
nakomelingen van de andere
broer ook met een paardjeswinkel
begonnen. „Geeft niks, het houdt
ons scherp", zegt Liljegren, die de
concurrentie aangaat door behalve
paardjes ook hanen en biggen in al
lerlei kleuren te leveren.
infograpliic: CRW
Orsa in Midden-Zweden is
wat verder rijden dan
Zuid-Frankrijk, maar dankzij
de brug over de Sont en het
veel rustiger verkeer in
Noord-Europa ben je er
misschien nog wel sneller
dan in de Pyreneeën.
aantal snel toegenomen. Met ver
gunning worden jaarlijks twintig
beren afgeschoten om de situatie
niet uit de hand te laten lopen",
zegt Torbjörn Wallin, directeur
van het Orsa Grönklitt ltd, een re-
creatiebedrijf dat het berenpark ex
ploiteert.
Er zijn in dit gebied, zowel in zo
mer- als wintertijd, makelijk enige
vakantieweken te vullen. Vanaf de
camping in Orsa is het twee avon
den per week mogelijk om op elan
den-safari te gaan. Deelnemers
worden om acht uur 's avonds met
een busje opgehaald om dan de
hoger gelegen bossen in te gaan.
In acht van de tien gevallen lukt
het om bij die tochten elanden te
zien en te fotograferen. Er lopen
duizenden van die inheemse die
ren, die fors groter zijn dan onze
herten, in de wouden van Zweden
rond. In de schemering vertonen
ze zich op open terrein om de jon
In de Zweedse wouden struinen nog zo'n 2.500 bruine beren
rond. foto Hakan Vargas S./Swedish Travel Sc Tourism Council
door Sander Lindenburg
Rijden door Zweden is
voor Nederlanders een
ongekende ervaring. Je
kunt hier moeiteloos
doorrijden op de brede
wegen die het land doorsnijden.
Het woord file komt in het woor
denboek van de Zweden niet voor.
Geen wonder, aangezien zij
slechts met negen miljoen men
sen wonen in een land dat dertien
keer groter is dan Nederland.
De plaats Orsa en het gebied
Grönklitt moeten het vooral van
het natuurschoon hebben. Daarin
past het berenpark van het dorp
uitstekend. Wolven en beren heb
ben een uitgestrekt, omheind leef
gebied gekregen en kunnen van
bovenaf bekeken worden. Veel aan
dacht is er voor de bruine beer, die
ook nog daadwerkelijk in de
Zweedse wouden rondstruint. Vol
gens een schatting leven er nog
2.500 in het wild. Die situatie is
wel eens anders geweest.
„Mijn opa ging in deze streek met
rijke mensen op jacht. Die gaven
hem 300 kroner als hij ze wilde
helpen een beer te doden. Een
boel geld zo rond 1900. In de jaren
zestig was de berenpopulatie ech-
zo laag dat de overheid er iets
aan is gaan doen. Daarna is het
Wandelen in Grönklitt.
foto's Sander Lindenburg
- Orsa aan het meer van Siljan ligt op 1.500 km
van Utrecht. Het Siljan is het op zes na grootste
meer in Zweden. Het heeft een oppervlakte van
290 km2 en een maximale diepte van 134 me
ter. Het meer en het omringende landschap zijn
ontstaan door de inslag van een meteoriet. Aan
de rand van de toenmalige inslagkrater ligt behal
ve Siljan nog een aantal kleinere meren, die sa
men de omtrek van de geërodeerde krater aan
geven. Met een doorsnede van 55 km is het de
grootste inslagkrater in Europa. De ouderdom er
van wordt op 370 miljoen jaar geschat. Informa
tie over de streek is te vinden op: www.orsag-
ronklitt.se
Dit verhaal kwam tot stand met medewerking
van VisitSweden.com
Andere links bij dit verhaal:
www.santaworld.se
www.kurbitsvildmark.se
www.grannas.com