Verloren
in glasnost
O
D
Moordaanslag op de paus
Vrolijke Franse rosé-avonturen
ra
MAGUS
1 8 Donderdag 6 september 2007 PZC
Voor de hoofdredacteur van
een Russisch kunstblad is de
komst van Corbatsjovs
glasnost het begin van een
vrije val. Hij gaat ten onder
aan zijn eigen leugens.
door Aly Knol
Het is het jaar 1985 en er
is juist enkele maanden
tevoren een nieuwe lei
der - lees Michail Gor-
batsjov - in het Kremlin getrok
ken. Hoofdredacteur Anatoly Pav-
lovich Soechanov van het blad
Kunst van de Wereld krijgt de
hoogst verwarrende opdracht om
voortaan in iedere uitgave een pro
minente Westerse kunstenaar met
een artikel te eren.
Waarom niet als eerste Salvador
Dali, want je moet toch ergens be
ginnen. Maar was het niet uitgere
kend Soechanov die zijn carrière
bij het blad twaalf jaar geleden
voortvarend was begonnen met
een vernietigend artikel over Dali's
surrealisme: het artikel 'Surrealis
me en andere Westerse 'ismes' als
Uitdrukking van het Kapitalisti
sche Failliet'? Hij die altijd op de
goede plaats een hartig woordje
van Lenin wist in te lassen in zijn
kunstkritieken, opdat niemand op
slechte gedachten zou komen?
Het is de opmaat naar een onstuit
bare reeks gebeurtenissen - op
soms hallucinerende wijze afgewis
seld met flashbacks naar zijn jon
gens- en jeugdjaren in de ik-vorm
- die het tot dan toe zo geregelde
leventje van Anatoly Pavlovich
Soechanov volledig op zijn kop zul
len zetten. Het ene incident maakt
de andere herinnering los en zo le
ren we de werkelijke levensloop
van Soechanov stukje bij beetje
kennen en die is bepaald niet in
overeenstemming met wat De Gro
te Sovjet Encyclopedie erover
weet te melden.
De in t97i in Moskou geboren Ol-
ga Grushin, die tegenwoordig in
de VS woont, heeft met haar de
buutroman Het droomleven van
Soechanov een even humorvol als
schrijnend, een even poëtisch als
spannend verhaal neergezet. Je
krijgt al lezend vreselijk te doen
met deze aanvankelijk enigszins
onsympathieke Sovjet-arrivé die
zijn hele (droom?)wereld - mooie
vrouw, twee intelligente kinderen,
goed inkomen, goede contacten
op de juiste plek - allengs ziet in
storten. Niets lijkt de vrije val van
Anatoly Pavlovich Soechanov nog
te kunnen stuiten.
Er worden ontelbare puzzel
stukjes opgediend: de Stali
nistische zuiveringen van
1937, de tragische dood van Soe-
chanovs vader, de oorlogsjaren, de
(kortstondige) dooi onder
Chroestsjovs bewind na de dood
van Stalin in 1953, het opduiken
van een ver, vergeten familielid, de
dochter die zich - met dank aan
Gorbatsjovs glasnost - in de nieu
we 'underground' wentelt en niet
te vergeten een onverwachte ont
moeting met een oude vriend van
de kunstacademie. Grushin weet
ze op sierlijke wijze aan elkaar te
verbinden tot een hartverscheu
rend portret van een man die niet
meer weet hoe hij in het leven
moet staan en zijn eigen leugens
niet langer kan ontlopen: 'Er ge
beurde iets met hem, iets
vreemds, iets, in feite, zeer veront
rustends, iets waar hij geen verkla
ring voor had, laat staan kon stop
pen of beheersen. Hij werd door
zijn verleden aangerand.' Grushins
roman moest maar eens snel (en
goed) worden vertaald.
p^| Olga Grushin - Hef droomleven
van Soechanov. (vertaald uit het En
gels door Noor Koch) Uitgeverij Pi
mento. 367 pag. 18,90 euro.
De komst van Michail Gorbatsjov betekende voor veel 'Sovjet-arrivés' dat
hun wereld op de kop werd gezet. foto AFP
BOEKEN KORT
TAALWETENSCHAPPER Met
Treinreis naar Lissabon wist Pas
cal Mercier, pseudoniem van de
Zwitserse auteur Peter Bieri,
ook in Nederland een groot le
zerspubliek aan zich te binden.
Zojuist verscheen een tweede ro
man in vertaling, zijn debuut
uit 1995: Perlmann's zwijgen
waarin een taalwetenschapper
tot een dramatische daad wordt
gedreven om een door hem ge
pleegd plagiaat te verbergen.
Pascal Mercier - Perlmann's zwij-
gen, Wereldbibliotheek, 24,90 euro
JONG EN OUD De uitvinding van
Hugo Cabret is de titel van wat
wel eens een opvolger zou kun
nen worden voor de Harry Pot-
ter-reeks. Auteur/illustrator
Brian Selznick vult zijn verhaal
aan met maar liefst 284 pagina's
tekeningen. Hoofdpersoon is de
wees Hugo Cabret, die in de mu
ren van een treinstation in Pa
rijs woont. Sinds Hugo's oom
verdween, heeft hij de zorg voor
de stationsklokken op zich geno
men. Dan ontmoet Hugo een
vreemd meisje en een verbitter
de oude man die de speelgoed
winkel in het station beheert.
Hugo's verborgen leven en een
waardevol geheim dat hij koes
tert, komen in gevaar.
[J"] Brian Selznick - De uitvinding van
Hugo Cabret, Mynx, 19,95 euro
VERLIES Verlies en hoe mensen
daar mee omgaan is een belang
rijk thema in de psychologie,
maar ook voor romanschrijvers.
Marijn van Nieuwer-Amstel
schreef de autobiografische ro
man Mina mijn moeder over
het verlies van haar moeder. Na
het overlijden van haar moeder,
blijft Marijn zitten met Mina,
het oude dwergkonijn van haar
moeder. Mina is een lastpak,
maar Marijn gaat zich steeds
meer aan haar hechten, omdat
zij het laatste levende is dat zij
nog heeft van haar moeder. Als
Mina ziek wordt, doet Marijn al
les om haar in leven te houden.
r^l Marijn van Nieuwer-Amstel - Mina
mijn moeder. Van Holkema Wa-
rendorf, 12,50 euro
PFI Arno Strobel - Magus -
De broederschap.
Vertaald uit het Duits
door Sonja van Wierst.
Uitgeverij De Fontein,
16,95 euro
door Fred Monsma
oit waren nazi s een
geliefd onderwerp in
het thrillerwereldje.
Toen raakten ze ietwat
verguisd, wat kon je nog toe
voegen aan klassiekers als De
jongens uit Brazilië van Ira Le
vin of Frederick Forsyths Ge
heim dossier OdessaNu heb
ben beide, zelfs wat vergeten
grootmeesters een soort
kloon: Arno Strobel. In eigen
beheer verscheen vorig jaar in
Duitsland diens opmerkelijke
debuut Magus - De broeder
schap. Het spannende boek
bleek zo succesvol dat de Duit
se uitgeverij Addita Verlag er
wel brood in zag en er met
een dé zomerthriller van
2006 mee binnen bleek te
hebbben gehaald. Reden ge
noeg voor uitgeverij De Fon
tein om Magus in de Neder
landse vertaling te laten ver
schijnen. in 287 pagina's kan
de debuterende auteur zijn
hele verhaal prima kwijt. Mee
slepend schetst hij hoe een
onbekende schutter de net
verkozen nieuwe paus ver
moordt. Einde verhaal zou je
denken, maar Arno Strobel
begint dan pas met zijn poli
tieke thriller die uitlegt uit
welke kringen de dader
stamt, hoe een geheimzinni
ge, in Zuid-Afrika opgerichte
organisatie genaamd De Simo-
nische Broederschap achter
de huurmoordenaar zit en
wat die ermee hoopt te berei
ken. Magus - De Broederschap
heeft wat weg van Ira Levins
befaamde De jongens uit Brazi
lië, maar doordat er enkele de
cennia zitten tussen het ver
schijnen van beide boeken is
het toch weer heel anders. En
kent ook nog een verrassende
ontknoping. Weliswaar blij
ven de personages een beetje
van bordkarton, deze Duitse
thriller leest toch vlotjes weg.
Jamie Ivey - Op zoek
naar de mooiste rosé.
Vertaling Nelly Bakhui
zen. Uitgeverij Archipel.
306 pag. 19,95 euro.
door Aly Knol
rie knotsgekke Engel
sen gaan in een onbe
waakt ogenblik een
krankzinnige weddenschap
aan, waarvoor ze voor enkele
maanden hun baan moeten
opzeggen. De opdracht: zoek
een blekere rosé dan die van
Chateau Etienne in de Pro
vence. Mocht ze dat niet luk
ken, dan weet Madame Etien
ne precies hoe ze hun wed
denschap kunnen inlossen:
of ze dan maar een onbe
kend aantal flessen van Cha
teau Etienne willen afnemen
om er de Britse markt mee te
veroveren.
Jamie en Tanya Ivey en hun
vriend Peter Tate trekken de
deur achter zich dicht en ma
ken met de gammele auto
van Peter de oversteek naar
Frankrijk, waar ze van de ene
wijnkenner naar de andere
wijnboer trekken. In de
Champagne proeven ze van
roze bubbels, op Corsica ko
men ze een tot dan in hun
ogen bleekste rosé tegen. In
Vidauban ontdekt het dappe
re drietal bij toeval een heus
rosélaboratorium, en Cannes
kent inmiddels het Concours
Mondial du Vin Rosé. Zo gek
zijn de drie Engelsen dus ook
weer niet.
Op zoek naar de mooiste rosé is
een vrolijk verslag van Engel
sen die nog onschuldig én
met zelfspot de wereld in kij
ken, en past in de categorie
boeken van mensen die den
ken hun droomhuis in de Tos
cane te hebben gevonden.
Het leest moeiteloos weg bij
een glas (of twee) rosé. En de
zoektocht zette het leven van
Jamie en Tanya behoorlijk op
zijn kop. Ze runnen nu een
rosébar in het zuiden van
Frankrijk. Wie zou daar niet
een krankzinnige wedden
schap voor willen aangaan?
ARNO STROBEL
DE BROEDERSCHAP