Media
'Coole' schooljeugd zit op Spangalis
PZC Dinsdag 4 september 2007 17
In de nieuwe jeugdserie
SpangaS is het geen straf om
naar school te gaan. De
leukste school van
Nederland is dagelijks te
zien op Z@pp.
door Bart van Zoelen
foto Jordi Huisman GPD
Hier en daar in het ge
bouw van de voormali
ge vmbo-school IJdoorn
in Amsterdam-Noord
hangen nog de posters die de leer
lingen tot rust moesten manen.
'De les is pas afgelopen als de do
cent dat zegt', staat er bijvoor
beeld. Of: 'Niet pesten'. Het ge
bouw stond leeg sinds het vertrek
van de school en staat op de nomi
natie om gerenoveerd te worden.
Maar volgens de hagelnieuwe let
ters op de gevel zit hier nu het
Spangalis College. Die school is
het toneel van de nieuwe jeugdse
rie die de NCRV opneemt in het
leegstaande gebouw.
In de serie SpangaS vermaken de
leerlingen zich rond de lessen vol
op met feesten, modeshows en
sportdagen. Hun school is geen on
persoonlijke leerfabriek, zoals de
scholengemeenschappen van te
genwoordig. Hier geen brugklas
sers die zich elke dag met pijn in
hun buik naar school slepen om
dat ze zo gepest worden, of leerlin
gen die er totaal ongeïnspireerd
vier jaar lang hun tijd uitzitten om
'Heb je dat ook aan de politie verteld?'
'la, natuurlijk. Maar denk maar niet dat die
luisteren naar iemand zoals ik. Sloebers die op de
fiets komen, die tellen niet mee.'
'Meen je dat nou?' zegt Job, 'Denk je echt dat
Janine mevrouw Van der Geest heeft omgebracht?'
'Nou ja, misschien ook niet,' krabbelt Joep terug.
'Misschien is het wel zo'n buitenlander geweest,
een Turk, of een Marokkaan, of zo'n zwarte
waarvan er tegenwoordig zo veel rondlopen. Dat
hoor je zo vaak tegenwoordig. Ach nee, het zal
Janine toch niet geweest zijn. Die is soms ook best
hartelijk.'
'Je hebt geen bewijs?'
'Nee, hoe zou ik nou een bewijs hebben. Ik ben de
pliesie niet.'
Ze zijn thuis.
'Weet je,' zegt Leonie tegen haar vader, 'er is iets
dat ergens in mijn hersens rondzwalkt zonder dat
het land vindt. Er is me iets opgevallen, maar ik
kan het niet bovenhalen. Iets belangrijks, iets dat te
maken heeft met Antoinette.'
'Wat voor iets bedoel je?'
'Geen idee. Er was vandaag een moment dat ik
dacht „hé", maar ik weet het niet meer, heel
irritant. Ik ga trouwens vanavond met Olivier eten.'
'Het komt wel terug,' zegt Job. 'We vinden hem
wel, de moordenaar. Ik heb er een goed gevoel
over. Er zweeft iets in de lucht.'
'Sjonge, dat klinkt wetenschappelijk, doctor
Reders,' zegt Leonie.
'Hoepel op. Veel genoegen met Olivier.'
Morgen aflevering 52. Er wordt gelachen en
passie speelt een belangrijke rol.
Irmak (links, gespeeld door Fatma Gene) en Fay (rechts, gespeeld door Titia Hoogendoorn) collecteren tegen die
renleed en de bioindustrie.
dat het nu eenmaal moet. „Het
Spangalis is gewoon de leukste
school van Nederland", zegt sa
mensteller Leontine Groen van de
NCRV.
Natuurlijk zit het de tien scholie
ren die centraal staan in de serie
ook wel eens tegen. Dat is dan om
dat een klasgenootje hun liefde
niet beantwoordt, of omdat ze on
zeker zijn over hun uiterlijk. Ze
twijfelen aan hun identiteit, niets
bijzonders voor een puber.
Zo twijfelt de 13-jarige Irmak (ge
speeld door Fatma Gene) of ze een
hoofddoek wil gaan dragen. Haar
Turkse ouders laten haar daarin
vrij, maar ze merkt dat de rest van
haar familie dat toch wel op prijs
zou stellen. Als ze de hoofddoek
dan toch besluit te proberen, krijgt
ze meteen de kous op de kop. Ter
wijl ze op straat collecteert tegen
de bio-industrie, keuren de voor
bijgangers haar nauwelijks een
blik waardig. Haar vriendin, mode
popje Faye, haalt zonder hoofd
doek veel meer geld op. Dat ter
wijl Faye (Titia Hoogendoorn) er
ongeïnspireerd bij staat en alleen
maar 'Mag ik geld?' of botweg
'Geld!' naar de mensen blaft.
Behalve door de cameramen
sen van producent NL Film,
onder meer bekend van
Zoop en Costa, wordt het tafereel
ook gefilmd door hun klasgenoot
je Luxor (Sebastian Wulfï). Hij
maakt in de serie een werkstuk
over de hoofddoekjesproblema-
tiek. Zijn filmpjes kunnen de kij
kers van SpangaS weer vinden op
de website van het programma. Zo
zullen er vaker dwarsverbanden
worden gelegd met het internet.
Daar moet een hele crossmediale
wereld ontstaan waar de kijkers
(doelgroep: 9 tot 13 jaar) hun eigen
weblog kunnen maken of contact
kunnen leggen met andere liefheb
bers van de serie. Later in het jaar
wil de NCRV evenementen organi
seren, zoals SpawfaS-fandagen, en
komen er boekjes van de serie.
Die speelt zich overigens niet echt
in Amsterdam af. De makers laten
zelfs in het midden of het hier een
havo, een vwo of een vmbo be
treft. Spangalis betekent ook al
niets. De tien hoofdpersonen van
de serie, de Spanga's, zijn ver
noemd naar het uit het Surinaams
ontleende woord spang dat straat
taal is geworden en zoveel bete
kent als 'cool'. „De naam van de se
rie was er zelfs eerder dan de
naam van de school", zegt Groen.
De leerlingen worden stuk voor
stuk gespeeld door acteurs die
zo'n zes jaar ouder zijn. „Ik pro
beer me heel erg in te leven in een
jongen van 13", aldus Wulffj die
zelf 18 is. „Sommige dingen zal
een 13-jarige nooit zeggen. Ik be
weeg me ook wat losser en net
even iets spontaner. Maak als ik
wegren bijvoorbeeld een huppel
de."
Daarom komt het goed van pas
dat de acteurs gezien hun leeftijd
al veel ervaring hebben opgedaan
bij jeugdtheatergroepen of toneel
opleidingen. De 18-jarige Gene
speelde zelfs vorig jaar al een bijrol
letje in de film 'n Beetje verliefd.
„Het gaat om de lichaamstaal",
zegt Gene. „We spelen alsof we
een beetje ADHD hebben, van dat
springerige. Als vriendinnen on
der elkaar raken we elkaar voortdu
rend aan, wriemelen met eikaars
haar en neuzen zoals eskimo's."
Ook al is het Spangalis een onwaar
schijnlijk prettige omgeving, alle
personages krijgen heus hun por
tie tegenslag en puberfrustaties
nog wel, aldus Gene en Wulff
„Niet alles is zo geweldig. Sommi
ge dingen gebeuren gewoon als je
op deze leeftijd bent", zegt Wulff.
„We hebben allemaal zo onze pro
blemen, maar dat betekent niet
dat de school minder leuk is", al
dus Gene. „Wij zijn zo enthousiast
dat de kinderen thuis misschien
nog gaan denken: school is wel
leuk!"
SpangaS is elke werkdag te zien om
18.00 uur bij Z@pp op Nederland 3.
■A
s
door Sanne Terlouw
en Jan Terlouw
Van Jan Térlouw en
Sanne Terlouw zijn eerder
verschenen De charmeur
en Venijn.
Aflevering 51. Waarin we Joeps visie op
de wereld te horen krijgen
T oep is in het magazijn bezig. Het heeft:
I ongeveer de grootte van een kleine garage. Er is
I een deur die moet uitkomen op een straat
J achter de apotheek. Joep is een boom van een
kerel. Hij zit op een omgekeerd kratje en
bestudeert het etiket van een doos die hij op
schoot heeft. Met zijn nagel ritst hij vervolgens de
doos open.
Geen man om ruzie mee te krijgen, denkt Leonie.
Wat een voorwereldlijke uitdrukking op zijn
gezicht, ik wist niet dat zoiets bestond.
'Het is toch niet te geloven,' moppert Joep, maar
hij moppert opgewekt. Hij houdt een minuscule
tube voor zijn gezicht. 'Zestig euro. Zestig euro
voor iets dat je in twee likken op je neus smeert.
De wereld is niet eerlijk verdeeld.' Hij kijkt Job en
Leonie aan en schudt zijn hoofd. 'De rijken hebben
alles,' zegt hij. 'Alles. En zijn ze blij? Helemaal niet.
Ze kankeren. Ze smeren deze troep op hun smoel
en ze denken dat ze er jonger van worden. Wat
staat hier? Dermalogisch getest. Dermalogisch. Wat
is dat nou weer? Wat betekent dat? Wie bedenkt
zoiets? Waarom heb ik dit zalfje niet gemaakt? Dan
had ik nu allang een Porsche.'
'Je hebt gelijk, het leven is niet eerlijk,' geeft Job
toe.
Joep staat op. Hij is waarschijnlijk op een paar
centimeter na twee meter lang. Hij zet de doos met
dagcrème of wat het mag zijn op een plank en
sjokt naar buiten. Job en Leonie volgen hem. Ze
komen uit in een rustig straatje.
'Nou moet je 'ns kijken. Wat staat daar tegen die
muur?'
Het is een ouderwetse herenfiets. Het zadel is zo te
zien in de hoogste stand gezet. Zijn fiets?
'Ja, je ziet het goed. Dat is mijn fiets. Zo vervoer ik
me eige. Al jaren. En zo zal het wel blijven ook. En
kijk daar nou es.' Hij wijst naar het rijtje auto's dat
in de straat geparkeerd staat. 'Zie je die dikke
Mercedes? Drie keer raaien van wie die is.' Op hun
antwoord wacht hij niet. 'Van meneer Wieringa
natuurlijk. De patser. Die Renault daar? Van Beb.
Dat bloedmooie blauwe Peugeotje? Van Janine. Die
koopt ieder jaar een nieuwe auto, in ieder geval dit
jaar. Ik ben degene die het meest van auto's hou
van de hele winkel hier, en wie komt er iedere
morgen op de fiets aangekard?'
'Wat voor auto had mevrouw Van der Geest?'
'Ook een Peugeot. Maar niet zo'n kleintje.'
'Kwam ze wel eens met de auto naar haar werk?'
'Nee. Meestal niet. 'Had je een hekel aan haar?'
'Nou nee, dat nou niet nee. Een hekel. Dat zijn van
die dikke woorden. We waren best goed met
mekaar. Ze dee altijd heel aardig tegen me. Maar ja,
zo iemand blijft toch een vreemde voor je. Eerlijk
is eerlijk, ik had geen idee wat er in haar hoofd
omging. Ze was de bazin, snap je. Zij vertelde me
wat ik moest doen. Met zo iemand ga je niet
vriendschappelijk om. Ik weet trouwens heus wel
wie haar vermoord heeft. Ik weet het, maar
niemand die naar me wil luisteren.'
'Wie heeft het dan gedaan?'
'Janine. Da's mijn mening. Die had een bloedhekel
aan mevrouw. Zoals ze soms naar haar keek, dat
wil je niet weten.'
