De NSB zaaide tweespalt in Waarde Boom van een Bonifatius plechtig ingezegend Heffing minister Bos kost corporaties 42 miljoen euro 1 6 Maandag 3 september 2007 PZC Jo Koeman (1933) beleefde de Tweede Wereldoorlog in zijn geboortedorp Waarde. Herinneringen eraan schreef hij op in een boekje. Een verhaal dat over menig Zeeuws dorp te schrijven valt, ware het niet dat Waarde een bijzondere plaats innam door de omvangrijke aanhang van de Nationaal Socialistische Beweging (NSB). door Rinus Antonisse Bijna 63 jaar na de bevrijding schrijft Jo Koeman uit Krui- ningen nog altijd zeer be hoedzaam over de NSB en Waar de. Namen noemt hij niet, 'omdat familie of nabestaanden zich ge kwetst zouden kunnen voelen'. Het geeft aan hoe ingrijpend de pe riode voor, in en na de 1\veede Wereldoorlog voor de kleine dorpsgemeenschap Waarde is ge weest. Volgens Koeman was 35 procent van de bevolking lid of sympathise rend lid van de NSB. Om zijn her inneringen aan te vullen snuffelde hij in het gemeentearchief van Rei- merswaal. „Tachtig a negentig pro cent van degenen die indertijd ge tekend hebben voor lidmaatschap van de NSB staan er in opgete U j- - f Si J' -*■■■< ij nü3 Jo Koeman bij het monument voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Waarde; de gedenkplaat is ge stolen door koperdieven. foto Mechteld Jansen kend, zelfs soms nog met hun functie als blokhoofd of iets derge lijks daarbij vermeld." Bekend feit is dat bij de Statenver kiezingen in 1935 bijna 32 procent van de kiezers op de NSB stemde, de op één hoogste score in Neder land. Provinciaal kwam de NSB niet verder dan bijna 3 procent. Vier jaar later was de kiezersaan- hang overigens gezakt tot ruim 20 procent. Koeman stelt dat de mees te mensen die voor de club van lei der Mussert kozen, dat vooral de den om er beter van te worden. Hoe de bevolking met de NSB'ers omging, wordt uit de herinnerin gen van Koeman niet duidelijk; als jong broekje sta je daar niet zo bij stil. Wel beschrijft hij dat na Dolle Dinsdag (5 september 1944) door verzetsmensen die dachten dat de bevrijding al een feit was, enkele NSB'ers werden opgepakt en opge sloten in Kruiningen. Tot woede van de Duitsers, die als represaille het dorp wilden platbranden. De burgemeester wist dat te voor komen; wel moesten de burgers evacueren. Het gevangen nemen van de NSB'ers in Waarde moest wachten tot na de bevrijding, eind oktober. „Het ligt zelfs een of twee generaties verder nog moeilijk", noteert Koeman. „Ik heb van ver schillende NSB-families de haat ge proefd." Evacueren gebeurde met de inwo ners van Waarde overigens al bij het uitbreken van de oorlog. Koe man is er nog verontwaardigd over. Met een vissersbootje de Westerschelde over naar Walsoor den. Allesbehalve veilig: een Duits vliegtuig gooide bommen af en in Zeeuws-Vlaanderen waren Franse militairen actief. In Waarde bleef het rustig. Koeman hield geen dagboek bij en maakte destijds geen aantekenin gen. Hij put uit zijn geheugen, met alle manco's die daaraan verbon den zijn. Bijvoorbeeld de medede ling dat Amerikanen het dorp be vrijdden, terwijl het toch echt Ca nadese en Britse troepen waren die de Duitsers uit Zuid-Beveland verdreven. Het verhaal is meer een verzame ling van losse fragmenten, waarbij een tijdsaanduiding nogal eens vaag blijft. Hij schrijft zoals hij praat. Zijn herinneringen vulde Koeman aan met gesprekken die hij voerde met verschillende men sen, onder wie de nu 95-jarige on derwijzeres Philipse-Buijs. Afgezien van de NSB-besognes en de activiteiten van zijn vader Bram voor het verzet (Koeman brengt hem een eresaluut), was de oorlogsperiode voor een op groeiende knaap vooral spannend. Het alledaagse leven in een agra risch dorp werd regelmatig door broken, onder meer door het neer storten van vliegtuigen. Eén ervan belandde midden in het dorp, waarbij drie doden vielen. Waarde tijdens de Tweede Wereld oorlog. Herinneringen van jo Koe man. Eigen uitgave. Prijs 13,50 euro; yo pagina's. Verkrijgbaar op diverse adressen in Kruiningen, Krabbendij- ke, Goes en Yerseke. Meer informatie bij de schrijver 0113-381540. door Ab van der Sluis GOES - Het plan van minister Bos (Pvda, Financiën) om de geld weg te halen bij de corporaties voor ver betering van veertig probleemwij ken, kost de Zeeuwse woningcor poraties 42 miljoen euro. „Een be drag dat wij niet op de bank heb ben staan, maar is vastgelegd in ons woningbestand", aldus de Zeeuwse corporaties in een brief aan de gemeentebesturen en de provincie. De corporaties zijn bang dat de heffing grote gevolgen heeft voor plannen voor leefbare dorpen in Zeeland, opknappen van oude wij ken, investeringen in energiebespa ringen en nieuwe woningen voor starters en senioren. De corporaties willen dat de be stuurders er bij minister Bos op aandringen dat hij de heffing ver geet. De heffing is ook niet nodig, omdat de corporaties in het land een garantie hebben afgegeven voor noodzakelijke investeringen in achthonderd Nederlandse wij ken. Zeeuwse investeringsplannen lopen dan geen gevaar. KWADENDAMME - Met het kappen van een grote boom begon Bonifatius in de achtste eeuw de kerstening van de Germanen. Hij bewees ermee dat er niets zou gebeu ren als een heidense Donareik zou worden geveld. Het tekent de moderne tijd dat gisteren in Kwadendamme een heidens een christelijk symbool fraai met elkaar ver enigd konden worden. Pastor Brooymans zegende het beeld van Bonifatius, dat door Peter Verlaan werd ge hakt uit de versleten kastanjeboom in de pastorietuin. Bonifatius, die sneuvelde in zijn poging ook de Friezen onder Christus genade te brengen, is de patroonheilige van Kwadendamme. foto Dirk Jan Gjeltema de Rechtspraak Rechtbank Middelburg RECHTBANK MIDDELBURG Kousteensedijk 2 EINDE FAILLISSEMENTEN door verbindende uitdelingslijst: - op 24 augustus 2007 inzake (F.03/72) Pieter Jacobus Willem Houg, woonadr. Emmastraat 10,4571 LC Axel, hodn W.J. HOUG, vest.adr. Emmastraat 20,4571 LC. Axel. door goedkeuring akkoord: - op 24 augustus 2007 inzake (F.04/32) Jan Adri van de Velde, woonadr. Simon Vestdijklaan 36,4481 DM Kloetinge, geb. Goes 22 februari 1953. K.G. Dijkstra, griffier De publicatie inzake de faillissementswet is ook wekelijks te raadplegen via www.rechtspraak.nl.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2007 | | pagina 30