Familie staan in de steigers is vol van leegte PZC Maandag 3 september 2007 21 Hersenen beschikken over eigen 'noodrem1 Soms besluiten we op het laatste moment een handeling toch niet uit te voeren, of een opmerking toch maar niet te maken. Active ring van een klein gebied vooraan in de hersenen, net boven de ogen, is verantwoordelijk en on misbaar bij deze mentale nood stop, schrijft M. Brass (universiteit Gent) in het vakblad Journal of Neuroscience op grond van proe ven bij vijftien vrijwilligers. Ken nis van deze mentale noodrem kan van belang zijn voor meer in zicht in aandoeningen waarbij de zelfcontrole niet goed werkt. Mensen van gelijk gewicht vinden elkaar Mensen voelen zich aangetrokken tot mensen van wie het lichaam ongeveer evenveel vet heeft als dat van henzelf. Dat schrijven onder zoekers uit het Britse Aberdeen, die de lichaamssamenstelling van 42 stellen analyseerden. Wellicht is er overlap tussen de so ciale activiteiten van de mensen met overgewicht en zwaarlijvig heid, die maakt dat de dikkere mens gemakkelijker partners ont moet die even dik zijn. (American Journal of Clinical Nutricion, au- - gustus 2007) Perfectionisme kan veel voordelen hebben Perfectionisme heeft ook positieve kanten, stellen Amerikaanse psy chologen. Iemand die hoge doelen nastreeft, verwacht het beste van zichzelf. Mensen met problemen hebben een negatieve zelfwaarde ring, zodat ze zich hoe dan ook te kort vinden schieten. Een negatie ve zelfwaardering voedt angst en stress, perfectionisme op zichzelf dus niet. Problemen ontstaan waar hoge doelen samengaan met de angst voor afkeuring door zich zelf of anderen. (American Psycho logical Association) In de pubertijd beginnen de hormonen op te spelen. ling overzien, aldus Westenberg. „Ze kunnen heel goed beredene ren dat het niet verstandig is te ro ken of veel te drinken, maar ze doen het toch. De gevolgen kun nen ze nog niet goed inschatten. Dat gebeurt pas na de puberteit." In Leiden doet Westenberg met zijn groep onderzoek naar de ont wikkeling van de sociale intelligen tie van puberende kinderen. „We richten ons op het besef van we derkerigheid, op het begrijpen wat iets voor een ander betekent. We denken dat die sociale intelli gentie zich aan de voorkant van de hersenen tussen de beide her senhelften ontwikkelt." Professor Michiel Westenberg vindt de puberteit een buitenge woon interessante periode. De in vloed daarvan op hun gedrag moet echter niet overdreven wor den, vindt hij. „De puberteit valt eigenlijk best mee. Ik denk dat ouders zich bij voorbaat al te druk maken over de puberteit. Te vaak archieffoto GPD/ Mehmet Gulbiz/Nexus wordt moeilijk gedrag in die leef tijdsfase, maar ook nog wel later, aan de puberteit geweten." Maar vergeet vooral niet dat pu bers ook heel leuke kinderen zijn, zegt hij. „Ze kunnen heel vrolijk en opgewekt zijn en kunnen soms onbedaarlijk om iets lachen. Dat is toch heerlijk." aan het ploegen en druk doende het hoofd boven water te houden. Hij had geen tijd voor verveling. En nu? We vervelen ons eigenlijk dood, zegt filosoof Awee Prins, universitair docent aan de Eras mus Universiteit in Rotterdam en gepromoveerd op het proefschrift Uit verveling. Het gaat ons feitelijk te goed, betoogt hij: te veel keuze mogelijkheden, te veel luxe, aan al le basisvoorwaarden - eten, drin ken, onderdak, veiligheid - is vol daan. Dus willen we iets nieuws, iets anders, iets spannends. An ders vervelen we ons. Prins, die verveling omschrijft als 'een vaag en onbestemd gevoel van onlust en zinloosheid', ziet het massaal om zich heen. „We zijn doorgeslagen in het consume ren, gaan met zijn allen naar de koopgoot om de dag maar te vul len. We kiezen voor een vakantie waarin we worden beziggehouden en vermaakt. We zijn vol van leeg te. De belangrijkste oorzaak voor deze houding is dat we in een vol strekt materialistische cultuur le ven. Een waarin de bezieling en zingeving ontbreken." Maar als je die verveling eens niet ontloopt en ophoudt je leven te vullen met trivialiteiten, dan kom je misschien tot mooie gedachten over waar het werkelijk om gaat. En over wat je écht wilt, zegt Prins. Mogelijk koos hij daarom dit onderwerp om op te promove ren. „Ik wilde een thema dat dicht op mijn huid zat, dat me martelde en dat ontvlucht en ontweken wordt. Als je het mensen vraagt, verveelt bijna niemand zich. Daar zijn ze te druk voor. Maar ze zijn juist zo druk omdat ze zich eigen lijk vervelen. Verveling is het meest onderdrukte gevoel. En ver veling is volkomen gedemocrati seerd. Iedereen heeft er last van." Een reactie op het 'gebrek aan be zieling en zingeving' is al geruime tijd merkbaar. „Mensen komen er achter dat hun tweede huis en hun derde auto toch niet zaligma kend zijn. Ze gaan zich richten op meditatie, spiritualiteit, levens kunst, zingeving. Vaak zijn dat trucs om het leven door te komen, in plaats van dat mensen zich écht verdiepen in andere filosofieën en culturen. En zulke momenten van rust en inkeer, bijvoorbeeld een sabbatical, hebben ook weinig zin als ze zijn bedoeld om daarna nog harder te kunnen werken." Prins (49) heeft zich ook vaak ver veeld, al vanaf toen hij vijftien, zes tien was. „Waarom weet ik eigen lijk niet. Ik vond het vooral gedoe dat mensen zich over van alles en nog wat druk maakten. Was het nieuws op televisie nu zo belang rijk? Of is het vooral verstrooiing?" Bij hem uitte zich dat gevoel als: voor zich uitstaren, ner gens zin in hebben. „Men sen zeiden dat ik gewoon depres sief was. Maar ik was vooral boos dat het leven zo vlak en saai is. Niet dat het altijd groots en mee slepend hoeft te zijn, maar het kan wel wat intenser. Verveling, zei de filosoof Nietzsche, treft mensen die veel van het leven verwachten. Ik vind het leven net een slecht res taurant: een mooie kaart, maar schamele gerechten." Het zou al beter gaan, zegt Prins, als we meer tijd voor dingen zou den nemen. Hijzelf incluis. „We hebben geen geduld meer. We zijn met van alles bezig, we haasten ons zo om ons maar niet te verve len. We willen zo graag gelukkig zijn en dat is misschien de groot ste fout die we maken. Maar geluk valt je toe, het zijn momenten. En haast is helemaal niet nodig. Alle dingen hebben hun eigen ritme. Neem de tijd. Voer dagelijkse ta ken en werkjes met toewijding uit, schrijf een mooie handgeschreven brief in plaats van een rotmailtje vol taalfouten. Je kunt een maal tijd in de magnetron stoppen of de tijd nemen om rustig te koken. Minder haast maakt gelukkiger." Prins werkt hard, zegt hij. „Ik pro beer wel te lanterfanten, maar vind dat ik beter over verveling kan schrijven. Eigenlijk kom ik ook onvoldoende toe aan naden ken, aan verstilling. Ik ben op dit moment verwikkeld in een echt scheiding, compleet met woe de-aanvallen en mistroostigheid. Dus ik verveel mij geen moment. Na alle drukte door mijn boek ben ik van plan om na te denken over wat ik echt met mijn leven wil. Daar moet ik nog mee oppassen, want voor je het weet ben je ont slagen." rri Uit verveling, Awee Prins. Uitgeverij Klement, Kampen, 34,95 euro. Viagra versterkt lust lichamelijk en geestelijk Potentieverhogende geneesmidde len zorgen voor toename van een hormoon dat het gevoel van liefde of verliefdheid reguleert. Viagra vergroot in de hersenen tevens de aanmaak van oxytocine, een hor moon dat een belangrijke rol speelt bij seksuele opwinding en het tot stand komen van sociale banden. Dit concludeert Z. Zhang (University of Wisconsin) in het vakblad Journal of Physiology op grond van proeven met ratten. Bij mensen gebeurt waarschijnlijk pre cies hetzelfde in dit hersengebied. Mechanismen om spijt en angst te reguleren Mensen stellen zich vaak bloot aan pijnlijke informatie, zelfs als dat niet meer uitmaakt voor het re sultaat. Zo blijven consumenten geregeld de ontwikkeling van de prijs volgen van een product dat ze lang geleden gekocht hebben. Als mensen het ergste vrezen, bij voorbeeld het al dan niet hebben van een vervelende ziekte, stellen ze doktersbezoek juist uit om niet met de feiten geconfronteerd te worden, concludeert sociaal psy choloog Yaniv Shani (Universiteit van Tilburg).

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2007 | | pagina 21