'Ik vind dat de zon
altijd moet schijnen
op de radio.'
v13
PZC Zaterdag 1 september 2007
Radio maken
is therapie voor
Ferry Maat
A Is ik mezelf terug hoor
in die oude uitzendin-
gen erger ik me dood",
ontboezemt Ferry Maat.
*JL. „Ik klink als Donald
Duck, zo snel praat ik. Door schade en
schande ben ik rustiger geworden. Als je
ten onrechte wordt ontslagen, met alle pu
bliciteit eromheen, loop je emotionele
schade op. Vroeger was ik keihard, ook
voor mezelf Nu kan ik van een mooi stuk
je Chopin volschieten."
Een beetje ongemakkelijk poseert de Vero-
nica-dj voor de fotograaf. „Dat is verlegen
heid", zegt de man die als presentator van
de hitparade een miljoenenpubliek trok.
„Ik wil gehoord worden, niet gezien. Ik
ben onzeker over mijn uiterlijk: ik zie me
zelf niet als mooie man. Dat is ook een van
de redenen waarom ik destijds ben gestopt
met televisie. Ineens kwamen er mensen
op me af omdat zij mij herkenden. Vrese
lijk vond ik dat. Daarnaast vind ik dat je
met televisie te veel afhankelijk bent van
anderen. Dat is niks voor mij. Ik ben een
controlfreak. Ik heb een idee in m'n hoofd
en zo moet het gebeuren. Ik ben heel recht
lijnig en kan moeilijk delegeren."
'Dodelijk' noemt hij de live Soulshow op
de Firato, waar een meute mensen de stu
dio binnendrong. Door het gedrang don
derde de apparatuur naar beneden. „In
een live-uitzending! Dan komt het aan op
improviseren en daar ben ik slecht in. Ik
ben een muziekdeejay die alles grondig
voorbereid, ik ben niet zo van het woord."
Een pianobelofte was hij. Als jochie van 7
jaar oefende hij twee uur per dag. „Dat
vond ik niet leuk, maar het moest. Toen
bleek dat ik veel talent had, heeft mijn
moeder haar onderwijsakte voor pianolera
res gehaald. Dat deed ze aanvankelijk om
mij te helpen. Toen ze de akte binnen had,
was ik haar ongeveer voorbij gestreefd. Ik
heb een absoluut gehoor. Dat komt niet
vaak voor. Ik kon alles meteen feilloos na
spelen en zat meteen in de goede toon
soort. Uit angst voor blessures mocht ik
niet voetballen, tennissen of op welke
sport dan ook. Ik heb het geaccepteerd en
gedaan. Ik was enig kind, wist niet beter.
„Voordeel was dat ik me populair maakte
met m'n pianospel. Ik was het parade
paardje op school. Ze zagen me als wonder
kind. Dat kon ik wel gebruiken, want ik
was klein en toen ik 11 jaar was, kwam ik
op de middelbare school, omdat ik eerder
een klas had overgeslagen."
Hij ging na het conservatorium 'plaatjes
draaien'. Eerst in een discotheek in Loos-
drecht, daarna op verzoek van Willem van
Kooten bij Radio Noordzee. „Dag en nacht
was ik bezig met muziek. Nederland was
de proeftuin van Europa. Platenmaatschap
pijen brachten nieuwe nummers als eerste
in Nederland uit. We waren toonaange
vend. Er waren weken dat ik veertig, vijf
tig singletjes luisterde, plus nog elpees."
Nu de laatste haren uitvallen,
klatert het goud. Veronica-dj
Ferry Maat (60) verdient meer
dan hij ooit gedaan heeft en
krijgt na de Gouden Harp van
vorig jaar, de Marconi Award
uitgereikt voor zijn hele oeuvre.
„Ik ben er blij mee, want het is
een prijs van vakbroeders en die
gunnen elkaar weinig. Het is een
vrij egoïstisch wereldje."
door Monique de Knegt
De concurrentie was moordend. Bestoken
radiozenders in de huidige 'vechtmarkt' el
kaar met luistercijfers, begin jaren zeventig
stond men elkaar naar het leven.
Zijn vrouw Lenny werd als recep
tioniste bij Veronica na zeven
jaar dienst op staande voet ont
slagen omdat ze een relatie had
met Noordzee deejay-Ferry Maat. Veroni-
cabazen lieten duikers zelfs een bom plaat
sen op het zendschip van Radio Noordzee.
De schade viel mee en de daders werden
veroordeeld tot gevangenisstraffen. Toen
de regering eind 1974 een einde maakte
aan de zeezenders ging Maat aan de slag
als dj bij de TROS. In de hoogtijdagen luis
terden er drie miljoen mensen naar 'zijn'
hitparade en nog eens achthonderddui
zend stemden elke donderdagavond af op
de Soulshow.
Zijn riante salaris van nu ziet hij als com
pensatie voor het 'schandalige loon' van
vroeger. „De TROS heeft me altijd zwaar
onderbetaald. Ik kreeg een modaal salaris,
maar als ik in de kroeg kwam, wilde ik wel
een rondje geven. Anders was het: hé, daar
heb je Vrek Maat weer. Ie moest dus wel
schnabbelen."
De Soulshow is nu te beluisteren op zater
dagavonden. Nog steeds klinken dezelfde
nummers. Het zijn inmiddels oude hits,
maar toen waren het vaak primeurs uit
Amerika die Maat met veel enthousiasme
had losgepeuterd. „Ik had er ongelooflijk
de pee in als een platenmaatschappij een
deal had gesloten met een ander. Als je er
flink aan trok, kon je een hit maken. Dat
was ook de sport van toen, de geiligheid
onder mekaar. Nu aas ik niet meer op een
primeur."
Zijn luisteraars zitten ook niet meer te
wachten op het nieuwste zangeresje uit de
Motown studio's. Het zijn voornamelijk
veertigers die hits willen horen uit de tijd
dat ze jong waren. Weinig creatief of uitda
gend voor een dj. „Ik kan mijn ei kwijt in
de vormgeving: de jingles en spots. Ze ge
ven een flow aan mijn programma's. Daar
bij heb ik in het verleden heel veel hitpara
des gedaan, ik ben gewend aan het presen
teren van lijsten. Wat dat betreft ben ik al
tijd een commerciële jongen geweest.
„Ik heb altijd gedacht aan een groter be
lang. 'Niet vloeken en geen beledigingen
aan het adres van het koningshuis', was
het motto. Zo ben ik ook opgevoed. Na
tuurlijk heb ook ik mijn ergernissen over
dingen die er in dit land gebeuren, ik ben
een typische Nederlandse brombeer. Maar
daarover laat ik me op de radio niet uit.
„Ik vind dat de zon altijd moet schijnen op
de radio. Ik heb onder heel vervelende per
soonlijke omstandigheden programma's
gemaakt en daar merkte de luisteraar niets
van. Terwijl ik bezig was met het regelen
van een begrafenis, heb ik de hitparade ge
presenteerd. Na het derde nummer was ik
alle zorgen kwijt. Radio maken werkt voor
mij als therapie."
Eén keer viel hij van zijn geloof In 1982
haalde Het Goede Doel van Henk West
broek de hitparade met O was ik maar een
gijzelaar, dan stond altijd m'n eten klaar.
„Dat ging voor mij te ver. Ik vond dat je
dat niet kon maken tegenover de nabe
staanden van de gijzelingen in Drenthe,
een aantal jaren daarvoor. Ik heb het num
mer na anderhalve minuut weggedraaid.
De TROS was het roerend met me eens,
maar Westbroek is toen een hetze tegen
me begonnen."
Er is in zijn huis geen vleugel of piano
meer te bekennen. „Die heb ik negen jaar
geleden weggedaan. Ik doe dingen niet
graag half" De enige toetsen staan in zijn
studio: een modern keyboard waaruit hij
een compleet orkest kan toveren. „Ik speel
zelf alle instrumenten in. Componeren en
arrangeren is heel intensief werk. Het
zuigt je helemaal leeg. Voor een jinglepak
ket, met daarop twaalf variaties op een the
ma, ben ik bijna twee maanden bezig."
Hij stortte zich op het maken van jingles
toen hij in 1992 bij de TROS werd ontsla
gen als hoofd popmuziek en amusement
op Radio 2 en 3. „Ik kwam terecht in een
vergadercircuit waarin hele intriges aan
het licht kwamen. Onwerkbaar. Achteraf
gezien was ik misschien ook minder ge
schikt voor die baan."
Eenmaal thuis dacht hij dat hij wel
gebeld zou worden door een om
roep, maar het bleef oorverdo
vend stil. Maat moest WW aanvra
gen. Een halfjaar lang had hij een uitke
ring, daama kon hij van zijn jingles leven.
Tientallen Duitse radiostations gaf hij een
herkenningsmelodie. Daarna componeer
de hij jingles voor alle programma's op Ra
dio 2.
Zodra er een omroep aan hem trekt, zet
hij zijn bedrijf op een waakvlam. Zo heeft
hij altijd iets om op terug te vallen. Zoals
zes jaar geleden toen hij bij de NCRV
werd ontslagen. Hij had het er jaren naar
zijn zin, totdat hij werd gekoppeld aan een
man die 'totaal onbekwaam' was. Hij wil
zich graag plooien naar 'formats en doel
groepen', maar verplichte samenwerking
met incompetente mensen ervaart Maat
als een regelrechte belediging van zijn vak
manschap. „Ik ben veeleisend. Voor me
zelf en voor anderen. Ik ben toen bijna in
gestort. Ik was doodziek van de situatie.
Het was hij eruit of ik eruit."
„Toen ik thuis zat, heb ik weinig tot niets
gehoord van collega's, terwijl ik toch alle
jingles voor hen heb gemaakt. Het is een
vrij egoïstisch wereldje, de radio. Je moet
aan jezelf denken, anders word je mis
schien overlopen door een ander."
Het vreet nog steeds aan hem. „Ik heb een
diepgeworteld rechtvaardigheidsgevoel.
Drie mensen van de NCRV en TROS wil
ik nooit meer ontmoeten."
Ferry Maat begon zijn carrière als deejay bij
Radio Noordzee. foto's AN
