We zijn anders naar
elkaar gaan luisteren
zeeland
nazomerfestival
Muziek a balladeer
dwingt tot luisteren
Keurige jongens, die van a balladeer,
makers van even verantwoorde als
innemende popmuziek. En met een
Zeeuws tintje ook, want er zijn diverse
verbanden te leggen met Blof. Zeker na
het verschijnen van het debuutalbum
Panama is het hard gegaan met het trio.
17
Zita Swoon.
foto Ronald den Dekker
Het is iets om naar uit te kijken: een
semi-akoestisch concert van Zita Swoon
onder de bomen op het Abdijplein. Toch
is Stef Kamil Carlens er nog niet
helemaal gerust op.
door Ernst Jan Rozendaal
De Belgische groep Zita Swoon be
staat uit negen personen. Het is niet
makkelijk en vooral ook duur om
met zoveel mensen heel Europa af
te reizen. De opzet van A band in a
box, het semi-akoestische concert op 8 september
op het Abdijpleinis dan ook eigenlijk uit 'econo
mische noodzaak' geboren, zegt zanger en bandlei
der Stef Kamil Carlens. „We toerden onzettend
veel in het buitenland. Omdat we zo'n grote
groep zijn, hebben we ook veel spullen op het po
dium. Als je naar Italië of het Oostblok reist, is het
duur om telkens al die dingen te verplaatsen. De
kosten wegen dan niet op tegen de baten. Dat
dwong ons een alternatief te verzinnen."
Oude filmbeelden van Ray Charles brachten Car
lens op een idee. „Ik zag hem optreden in een
nachtclub voor iets van twee- of driehonderd men
sen. Alleen hij achter de piano en zijn microfoon
geplugd in een gitaarversterker. 'Zo gaan wij het
ook doen', dacht ik. Minimale versterking, zoals
het was in de jaren veertig en vijftig."
Tijdens de concerten onder de noemer A band in a
box staan de muzikanten en zangeressen van Zita
Swoon in een cirkel opgesteld. Middelpunt is een
paal van vier speakers. „Wij staan in een cirkel
rond die paal, niet meer op een podium. De men
sen zitten weer in een cirkel rondom ons. In Brus
sel hebben we het zelfs een keer voor meer dan
duizend mensen gedaan. Drums en percussie wa
ren niet versterkt, voor de rest speelden we door
gitaarversterkers waarvan het volume uiterst laag
stond. Dat vergde een heel andere manier van spe
len, een andere dynamiek. Het publiek moet dan
ook stil zijn, wat gewoonlijk niet hoeft bij een pop
concert."
De semi-akoestische aanpak was een ontdekking,
aldus Carlens. „Er zijn ineens heel andere dingen
mogelijk. Of onmogelijk. Als een band versterkt
speelt, krijgt de muziek veel meer kracht. Nu moe
ten we oppassen voor elkaar. Als bij een doorsnee
popconcert een muzikant aan een solo begint,
duwt de mixer in de zaal de schuif omhoog. Als je
min of meer akoestisch speelt, moet iedereen wat
stiller spelen, zodat de solist de ruimte krijgt en
het publiek de solo goed kan horen. Het vergt
voor ons dus ook een heel andere manier van
naar elkaar luisteren."
Het buitengewoon diverse repertoire van Zita
Swoon leent zich uitstekend voor de intieme op
zet. De melodieën van de groep zijn altijd al mee
slepend geweest, maar de overheersende, vaak
meerstemmige, zang zorgt er bij A band in a box
voor dat de rillingen bij de luisteraar over de rug
lopen. Franstalige chansons worden afgewisseld
met soulvolle Engelstalige ballads en - vanwege de
percussie - soms Zuid-Amerikaanse aandoende zo
merse liedjes. „Ik ben nu 36", verklaart Carlens,
die ook aan de wieg heeft gestaan van die andere
grote Belgische band: dEUS. „Vanaf mijn tiende
luister ik naar muziek. Er zijn in al die tijd zoveel
soorten muziek op mij afgekomen, zo'n enorme
rijkdom. Ik zou zoveel verschillende artiesten wil
len zijn en zoveel verschillende genres willen spe
len. Met Zita Swoon kan dat."
In Middelburg zal de opzet van A band in a box
een klein beetje worden gewijzigd. De groep
speelt dit keer wel op een - zij het laag - podium,
onder de bomen van het Abdijplein met het pu
bliek zit er omheen. Carlens is er niet helemaal ge
rust op. „Ik ben een beetje bang om dit in de open
lucht te doen. We hebben het plein bezocht. Na
tuurlijk zal het er mooi uitzien, maar bomen dem
pen het geluid. We spelen dus voor een duizend
tal mensen, veel meer dan de maximaal drie-, vier
honderd waarvoor we dit gewoonlijk doen, en bui
ten. De ene keer dat we dit in Brussel voor dui
zend man hebben gedaan, was in een oplopende
zaal met een hele goede akoestiek. Het wordt dus
spannend in Middelburg. We nemen een klein risi
co. Ik heb de organisatie gewaarschuwd. Het hele
concert gaat de lucht in, als de mensen niet écht
stil zijn. Dat is niet altijd evident. Gelukkig is het
niet in Italië. Die mensen zijn uitgelaten. Het pu
bliek zit daar altijd vol babbelaars. Nederlanders
hebben dat ook een beetje, maar bij dit concert
kan het echt niet."
door Rolf Bosboom
A balladeer - de naam wordt bewust zonder hoofd
letters geschreven - bestaat sinds 2003 uit Marinus
de Goederen (zang, toetsen, gitaar), gitarist Erik
Meereboer en drummer Tijs Stehmann. Het talent van de
groep werd in de beginfase al snel duidelijk dankzij het
nummer Swim with Sam.
Eind 2004 werd besloten een eerste cd op te nemen, in
eigen beheer. Dat werd Panama, een verzameling van
twaalf nummers, die zeer verzorgd en tijdloos klinken.
Ook de literair aandoende teksten zijn de moeite waard.
Door het album heen lopen verschillende verhaallijnen.
De contacten met Blof ontstonden toen a balladeer een
paar keer het voorprogramma van de Zeeuwse band ver
zorgde. De Vlaamse producer Ronald Vanhuffel, die op
een groot aantal albums van Blof zijn stempel heeft ge
drukt, werd bereid gevonden aan Panama mee te werken.
Peter Slager - a balladeer had geen eigen bassist - nam alle
baspartijen voor zijn rekening. Vorig jaar maart tekende
het trio een contract bij EMI, tevens de platenmaatschap
pij van Blof.
Panama, dat in mei 2006 verscheen, leverde drie redelijk
succesvolle singles op Swim with Sam, Fortune teller en
Robin II), grote optredens (zoals Lowlands) en een serie
prijzen, zoals een Essent Award, een TMF Award (voor
'beste nieuwkomer') en een Zilveren Harp. Een tweede al
bum, waarvoor de eerste nummers zijn geschreven, is nu
in voorbereiding.
Op het podium dwingt a balladeer tot luisteren, omdat
het balladgehalte behoorlijk hoog is. Toen de groep in
maart in 't Beest in Goes speelde, was het mooi om te
zien hoe het aanvankelijk rumoerige publiek toch stil
werd, toen Marinus de Goederen onversterkt Make you
mine zong.
Een hernieuwde draaibeurt, ruim een jaar na het verschij
nen, leert dat Panama nog altijd een prachtplaat is, on
danks mierzoete nummers zoals Winterschlafer. Sirens, Ro
bin II en Fortune teller, om er maar een paar te noemen,
lijken echter onverslijtbaar. Dat maakt nieuwsgierig naar
de opvolger. Hopelijk valt daar in Middelburg al wat van
te horen.
A balladeer, vrijdag 7 september; Abdijplein vanaf 21.30 uur.
I
Zita Swoon, zaterdag 8 september op het Abdijplein.
Aanvang: 21.30 uur.
a balladeer.